Bilgi sürekli olarak değişir, yeni gerçekler, daha hassas ölçümler eskilerin yerine geçer. Örneğin; sigara içmek, ‘doktor tavsiyesi’yken zamanla ‘ölümcül’ olarak değişti. Pluton’un da bir gezegen olduğunu düşünüyorduk. Her zaman değişen bu gerçekler alanına Samuel Arbesman ‘Gerçeklerin Yarısı’ adlı kitabında biraz açıklık getiriyor.
Arbesman hikaye anlatır gibi bilimin bilimini anlatmış. Neler mi öğrendim? Gerçeklerin bir raf ömrü olduğunu ve bu raf ömrünün de öngörülebilir olduğunu… Ayrıca değişik bilimlerin değişik raf ömürleri varmış, bunu öğrendim. Örneğin, fizik bilgilerinin ömrü 13.07 sene iken matematik bilgilerinin ömrü 9.17 sene, psikoloji bilgilerinin raf ömrü ise 7.15 seneymiş.
Hepimizin tanıdığı Popeye veya ülkemizde bilinen adıyla Temel Reis, Elzie Crisler Segar’ın oluşturduğu dünyaca ünlü, ıspanak yiyerek güçlenen çizgi roman karakteri. Gücünü ıspanaktan alan Temel Reis’in ıspanak yeme alışkanlığına katkıları dolayısıyla heykeli de dikildi ve heykeli dikilen ilk çizgi roman karakter oldu.
Piposu, geniş çenesi ve denizci kıyafetiyle Temel Reis 17 Ocak 1929’da ilk defa bir mizah dergisinde yayımlanmış. Kurgusal bir karakter olan Temel Reis, her bölümde
azılı düşmanı Kabasakal ile mücadele eder ve sevgilisi Safinaz’ı kurtarır.
Başlarda güçsüz olan Temel Reis’in gücü Safinaz’ın da ilgilendiği Kabasakal’a yetmez. Kabasakal kötü yüzünü gösterince durum değişir. Temel Reis hemen o meşhur
ıspanak kutusunu sıkarak patlatır ve ıspanağın o müthiş kudretine kavuşur. Artık Kabasakal’ı yenmek çocuk oyuncağıdır. Her bölümün sonunda Safinaz güçlü Temel Reis’e yeniden aşık olur ve iltifat ederek onu göklere çıkartır.
Temel Reis’in ıspanaktan aldığı kuvvetle Kabasakal’ı pataklaması,
o dönemde ekonomik sıkıntı yaşayan ıspanak üreticilerinin imdadına yetişmiş. Hollywood’da bu miti desteklemekten geri kalmamış ve Temel Reis yaratılmış...
1980 yılında Los Angeles’ta gösterime giren ‘Popeye’ filminde, Temel Reis’i ünlü oyuncu Robin Williams, Safinaz’ı ise Shelley Duvall canlandırmıştı.
Temel Reis’in sırları
Bu efsane aslında bir el yazısı hatasından kaynaklanıyor. 1870 yılında Dr. Wolf bir yazım hatası yapıp virgülü bir basamak kaydırarak ıspanağın demir değerlerinin 10 kat daha fazla görünmesine neden olmuştur. Yeni bulgularla ıspanağın demir oranı sorgulanır hale gelmiş ve demir içeriğinin o kadar yüksek olmadığı anlaşılmış.
Yine de 100 gram ıspanak günlük demir ihtiyacımızın yaklaşık yüzde 15’ini karşılayabiliyor. A vitamini açısından da yabana atılmayacak kadar zengin olan ıspanak, kalsiyum, magnezyum, niasin, B2 ve C vitaminleri gibi vitamin ve mineraller yönünden de yararlı bir sebzedir.
Demir, birçok besinde doğal olarak bulunmaktadır. Hayvansal kaynaklı besinlerden alınan demir (emilim oranı yaklaşık yüzde 25), bitkisel kaynaklı besinlerden alınan demire (emilim oranı yaklaşık yüzde 5) göre daha kolay emilir. Bitkisel kaynaklı demirin emilimi C vitaminiyle tüketildiğinde artmaktadır. Bu yüzden yumurta, yeşil yapraklı sebzeler gibi bitkisel demir kaynaklı besinlerin yanında, biber, maydanoz, kivi, portakal gibi C vitamini içeriği yüksek besin tüketimi önemlidir.
Malzemeler:
- 2 bağ ıspanak (taze yapraklar veya kuzu kulağı tercih edilir)
- 3 yemek kaşığı haşlanmış nohut
- 3 yemek kaşığı lor peyniri
- 1 portakal - 1 tatlı kaşığı zeytinyağı - Yarım limon
Hazırlanışı: Ispanaklar iyice temizlenip ayıklanıp, doğrandıktan sonra bir kaba alınır. Üzerine haşlanmış nohut, lor peyniri, küçük parçalara ayrılmış portakallar ve zeytinyağı eklenir. Dilerseniz üzerine limon ilave edip servis edebilirsiniz. Demir içeriğini artırmak için lor peynirin yerine haşlanmış yumurta da ekleyebilirsiniz. Afiyet ve sevgiyle.