Prof. Dr. Graham MacGregor başkanlığında bir grup sağlık profesyoneli, yiyeceklerde şeker kullanımının azaltılmasına yönelik bir kampanya başlattı. Amaç; gıdaların içinde yer alan ‘saklı / gizli’ şeker miktarının azaltılması. Böylece 3-5 yıl içinde gıdaların içindeki şeker oranının yüzde 20-30 arasında düşürülmesini hedefliyorlar.
Tatlıya karşı zaafımızın nedeni nedir?
Şekerle aldatıcı ilişkimiz doğumla başlar. Genelde tatlısever bir damakla doğarız. Pek çok bilim insanı şekere olan ilgimizin, hayatta kalmamızda oynadığı yaşamsal rol nedeniyle içgüdüsel olduğunu belirtiyor.
Şeker gerekli midir?
Karbonhidratlı bir yemek yediğimizde basit şeker olan glikoz, bağırsaklardan emilerek kan dolaşımıyla tüm hücrelere dağıtılır. Glikoz, nöronlar olarak adlandırılan yüz milyar sinir hücresinin tek yakıtı olarak, beyin için özellikle önemlidir.
Diyabetlilerde düşük kan şekeri kişiyi hayati riske sokabilir.
Bağırsaklardan emilimle glukoz ve fruktoz olarak ayrışan şeker, karaciğerde işlenir ve üç farklı amaca hizmet eder: Şeker glikojene dönüşerek kas içinde karbonhidrat deposunu oluşturur, yağ olarak saklanabilir ya da hücrelerde kullanılmak üzere kanda glukoz olarak korunur.
Burada tükettiğiniz şekerin miktarı önem taşıyor. Şekerin miktarı, sağlığınızın korunmasını belirler, fazla yediğinizde maalesef pek çok hastalık için davetiye çıkarmış olursunuz.
Neden tatlıya dur diyemiyoruz?
Yediklerimiz, karnımızı doyurmaktan başka duygularımızı da tatmin etmeye araç olabiliyor. Bu anlarda farkına varmalı ve duygularımızla baş etmeyi öğrenmeliyiz. Çünkü üzüntü, depresyon, mutluluk gibi duygusal durumlar, tatlı yeme ihtiyacını artırabilir.
Duygusal açlık ve fizyolojik açlık önemli iki konu. Çünkü tatlı ihtiyacı psikolojik değilse insülin metabolizmanızda bir bozukluk olabilir, en doğrusu endokrinoloji ve metabolizma uzmanı ile görüşmektir.
ŞEKER VE TATLI ALIŞKANLIĞINIZI TEST EDİN
Şeker ve ürünlerini aşırı tüketmek, dengeli beslenme açısından doğru bir davranış değil. Açken tükettiğiniz şekerli bir içecek veya yiyecek, önce kan şekerinizi yük-seltir, kendinizi iyi hissedersiniz. Ancak sonra insülin hormonunun aşırı uyarılması ve kan şekerindeki denge-sizlik sebebiyle daha çok acıkırsınız, canınız tatlı ister.
Hangi tür tatlıları tercih ettiğinizi kontrol etmek için işte size bir şans. Aşağıdaki soruların karşısına size uygun olan seçeneği işaretleyin.
TOPLAM PUANINIZ;
- 30 puanın üzerindeyse: Dengeli beslenmeye çok dikkat ediyorsunuz, şeker almak yerine besin değeri daha yüksek meyve ve protein içeren seçimler yapıyorsunuz. Bu beslenme şeklini korumaya devam edin .
- 20 -29: Dengeli bir diyetle besleniyorsanız ve gereksinimiz kadar enerji tüketiyorsanız, büyük bir ihtimalle tatlı seçimleriniz doğru. Eğer kilo fazlanız varsa tatlı seçimlerinizi tekrar gözden geçirin ve azaltmaya çalışın. Tercihlerinizi şekeri azaltacak yönde değiştirin.
- 10 - 19: Basit şeker tüketiminiz artmış görünüyor. Yediklerinizi dengelemek için günlük beslenmede sebze meyve ve protein dengesine dikkat edin. Tatlıları azaltıp meyve ve besin değeri daha yi olan süt/yoğurt seçimlerine de yer verin. Şeker oranı yüksek besinleri azaltın.
Şimdi her yanıtı aşağıdaki puana göre değerlendirin
Her zaman 4 puan
Çoğunlukla 3 puan
Bazen 2 puan
Hiçbir zaman 1 puan