Sadece zaman sınırlı olduğu için değil normal yeme biçimi olarak ‘ayaküstü bir şeyler yeme’ alışkanlığında olan bireyler var. İnsanların ayaktayken daha çok kalori almasına karşın sanki kalori de yakıyor olduğunu düşünmeleri tartışmalı bir nokta. Çünkü ayakta yemek yerken aldığınız kalori fazlasıyla, ayakta durmanın yaktırdığı kalori maalesef birbiriyle kıyaslanamayacak ölçüde. Yani özetle yediğinizi yaktığınızı düşünmeyin.
Araştırmalar ne diyor?
Beslenme ve Diyetetik Akademisi Dergisi’nde yayımlanan yetişkin kadınlarla yapılan bir çalışmaya göre oturarak yemek yemek, daha az yemek yemenizi ve daha az kalori almanızı sağlayabilir. Ayrıca daha sağlıklı seçimler yapmanıza da yardımcı olur. Yine bu çalışmaya göre yavaş yemek yiyen kadınların, hızlı yiyenlere göre total kalori alımı daha düşük bulunmuş.
Yapılan başka bir çalışmada düzenli öğün hazırlayıp tüketen öğrenciler, öğün düzenine sahip olmayanlara göre daha sağlıklı besleniyor. Bu çalışma Amerika’da özel üniversite ve devlet üniversitesinde okuyan 1013 öğrenciyle yapılmış.
Çalışmaya göre evde kahvaltılarını ve akşam yemeklerini hazırlayan ve düzenli olarak bunu tüketen katılımcılar daha sağlıklı. Kampüste sıklıkla hazır yiyecekler alıp bunları hareket halindeyken ya da teknolojik aletlerle uğraşırken tüketen öğrencilerin sağlık düzeylerinin daha düşük olduğu bulunmuş. Ayrıca bu öğrencilerin şekerli ve yağlı yiyecekleri tüketme olasılıkları diğerlerine göre daha yüksek.
Araştırmacılar kendi yiyeceklerini hazırlayan öğrencilerin ayaküstü hazır yiyecek atıştıranlara göre yiyecek seçimlerini daha düşünerek yaptığını ortaya koydu.
Ne yediğinizin farkında olun
Buzdolabının önünde dikiliyor buzdolabındaki ya da tezgahın üzerindeki yiyeceklere kurt gibi saldırıyorsanız muhtemelen ne yediğinizin farkında değilsinizdir. Aslında orada ne yediğinizden çok bir şeyler yiyor olmak sizin için daha önemlidir.
Ayakta bir şeyler yiyorsanız sağlıksız şeyler tüketme olasılığınız da daha fazladır. Bir şeyler yerken oturmanız aslında ne yediğinizi ve ne kadar yediğinizi izlemenize yardımcı olur ve doyduğunuz an kendinizi durdurmanızı sağlar.
Oturun ve daha çok çiğneyin
Oturarak yemek daha az yemek yemenizi sağlayabilir. Daha az kalori almanızı ve ne yediğinizin daha iyi farkına varmanıza yardımcı olur. Daha az kalori almanızı sağladığı için zamanla kilo kaybına bile yardım edebilir. Neden mi? Çünkü oturarak yemek yediğinizde muhtemelen ayakta yemek yediğinizden daha yavaş ve sakin yersiniz. Tokluk sinyalleri beynimize, yemek yemeye başladıktan yaklaşık 20 dakika sonra gitmeye başlar.
2013’de Klinik Endokrinoloji ve Metabolizma Dergisi’nde yayımlanan bir çalışmaya göre yavaş yeme doyduğunuz anda kendinizi durdurabileceğiniz tokluk hissinin artmasını sağlıyor. Ayrıca 2008’de Japon yetişkinlerle yapılan ve British Medical Journal’da yayımlanan bir çalışma da hızlı yemek yemenin aşırı kilo için bir risk faktörü olduğunu ortaya koydu. 2013’te Japon yetişkinlerle yapılan başka bir çalışma da yavaş yemek yemenin ve daha çok çiğnemenin diyabet riskini azalttığını söylüyor.
Yemeğinizin tadını çıkarın
Oturarak yemek yemek size yediğiniz yemeğin tadını çıkarma şansı verir. Ailece masada yenen yemekler eskisi kadar yaygın olmasa da bilim adamları bunun da geri dönüş yapabileceğini söylüyor.
Üstelik ailece yenen yemekler, beslenmeyle ilgili faydalarının yanı sıra aile bireylerinin arasında paylaşımın artmasını ve daha güçlü bir bağ oluşmasını sağlıyor. Aile sofrasında büyüyen çocukların tek başına yemek yiyen çocuklara göre daha sağlıklı olduğunu biliyoruz.