Gözlemlerim, dost sohbetlerim ve danışanlarımın anlattıklarına bakınca, kalabalık akşam yemeklerinin giderek azalmakta olduğunu görüyor ve çok üzülüyorum. Oysa, aile sofrasında geçirilen zaman, çocuğun doğru yeme alışkanlıklarına sahip olması açısından çok önemli
Amerika Beslenme ve Diyet dergisinde yayımlanan bir çalışmaya göre; aileleriyle yemek yiyen çocuklar, daha az yağlı besleniyor, çocuklarda obezite görülme oranı düşük oluyor, psikolojileri daha iyi seyrediyor ve özellikle kız çocuklarında yeme bozukluğu daha nadir gelişiyor.
Yapılan bir diğer çalışmada da, çocuklarınızla yemek pişirmenin onun matamatik ve dil eğitimlerinde yardımcı olabildiği yönünde sonuçlar ortaya çıkıyor. Kendi başlarına bir şeyler yapabilmek özgüvenlerini gelişimine faydalı olacağından sağlıklı yeme alışkanlıklarını geliştirmede de yardımcı olabilir deniliyor.
Yemek miktarını ayarlayın
Çocuklarımız da yetişkinlerle aynı besinlere ihtiyaç duyar, ancak sadece miktarları değişir. Miktar, vücut ağırlıklarıyla doğru orantılıdır. Ebeveynler için asıl sorun bu farklılıkları bilmek ve bunlara uymak, besinleri çocuklara uygun hale getirmek ve yemek için doğru zamanı ve yeri seçmektir.
Sofranızda çocuklarınıza farklı renklerde, şekillerde yiyecekler sunmaya özen gösterin ve çekici olacak şekilde tabağa yerleştirmeye çalışın.
Ona seçenek sunun
Evde her gün ne yemek pişeceğini düşünmek yerine akşam yemeğinde herkes sofradayken haftalık veya aylık mönüler yapın. Bu noktada, dengeli seçimler yapmak için tabii ki annelerin biraz yönlendirici olmasında fayda var. Örneğin çocuğunuz haftada iki gün köfte istiyorsa, diğer iki gün sebze yemesi konusunda onunla anlaşın. Balık yemek istemiyorsa, öğle yemeğinde ton balıklı sandviç gibi öneriler geliştirebilirsiniz.
Yemek konusunda ısrarcı davranmak, çocuklar için tam tersi etki yaratabiliyor ve çocuğun o yemeği reddetmesiyle sonuçlanabiliyor. Eğer çocuğunuza bir yemeği sevdirmek istiyorsanız zorlayıcı olmadan, yemeğin faydalarından bahsederek ona rehberlik edebilirsiniz. Tabii en önemlisi, sizin de o yemeklerden yiyor olmanızdır. Çünkü çocuklar ebeveynlerini taklit ederler. Çeşitli ve sağlıklı besinler tüketerek onlara örnek olun. Çocuğunuz yemek yerken doyduğunu söylediği zaman, ısrarcı olmayın. Yemekle oynamaya başladıkları zaman ‘yeter’ sinyalini alın ve yemeği uzaklaştırın ya da çocuğunuzun masayı terk etmesini sağlayın.
Kesinlikle bir şeyi yasaklamayın
‘Yasaklanmış’ yemek yoktur. Bu tutum, çocuklarınızın onları daha çok istemesine ve hatta sizden gizli yemesine neden olabilir. Bunun için çocuklarınızı yemekle değil sevgi ve ilgiyle ödüllendirin. Çocuğunuzu yemekle ödüllendirmek veya cezalandırmak ona yalnızca yemeklerle ilgili sağlıksız alışkanlıklar kazandırmaya yol açar.
Çocukları beslenme konusunda eğitmeye yardım eden diğer bir faktör de, atıştırmalıkları planlamaktır. Çocuklar tam olarak doymadıklarında atıştırmalıklara yönelirler. Sürekli atıştırmak, fazla yemeye yol açabilir. Ama ara öğün olarak yeneceklerin planlanması, yemek zamanı çocukların iştahını etkilemeden, ölçülü ve sağlıklı beslenmenin bir parçası olabilir. Bu noktada önemli olan, atıştırmalıkların olabildiğince sağlıklı ve miktar konusunda ölçülü olmasıdır.
Anne-baba uyumuna dikkat
Aile bireylerinin birbirleriyle ilişkilerinin de çocuğun iştahı ve hatta besin seçimi üzerinde etkisi bulunmakta. Anne-baba tutarsızlığı, yemek yeme sırasında yaşanan münakaşa ve kavgalar, çocuğun yemeği reddetmesine ya da tam tersi olarak durdurulamaz şekilde yemesine neden olabilir.
Belki bu satırları okurken içinizden ”Söylemesi kolay ama pratikte bunları başarmak zor” diye düşünüyor olabilirsiniz. Haklısınız. Sizi çok iyi anlıyorum ama maalesef zor da olsa başarıya giden yol istikrardan geçer. Siz vazgeçerseniz çocuğunuz da aynı tutum içinde olacaktır. Biraz daha sabır lütfen...