İnternet kullanıcıları haydi birleşin

11 Nisan 1998
Nazire KALKANCI

İnterneti kullanarak bir satın alma grubu oluşturmak acaba hiç aklınıza geldi mi? Bu işin mucidi Amerikalılar. Bizlerin kulağına henüz yabancı gelse de, sistemin nasıl yürüdüğünü öğrenince "neden olmasın" diyeceksiniz. İnternette satın alma grubu oluşturmak ne demek? Amerika'da son zamanlarda bayağı geçer akçe olmaya başlayan yöntem şöyle işliyormuş: Diyelim ki, bir Amerikan vatandaşı Ford marka bir araba almaya karar verdi. Arabanın fiyatı 17 bin dolar. Bir bayiye gidiyor ve kendisine yüklü bir indirim yapılmasını istiyor. Gerekçe olarak da, "Ben aslında bir değil, tam 25 Ford birden satın alacağım," diyor. Nasıl mı? Bayiye gitmeden önce İnternet kanalıyla kendisi gibi o sırada Ford satın almak isteyenlerle bağlantı kurmuş ve bu kişiler biraraya gelerek bir satın alma grubu oluşturmuşlar. (Sanal değil gerçek!) Dolayısıyla tek başlarına olsalar asla sahip olamayacakları kadar bir pazarlık gücüne kavuşuyorlar.
İnternet ve tüketim kavramları bugüne dek yalnızca elektronik ticaret söz konusu olduğunda biraraya geliyordu. Ama işte insanoğlu interneti tüketim kültürüne çok başka şekillerde katmanın yollarını da bulabiliyor.
Tüketim kültüründe en yaratıcı fikirler genelde Amerika'dan çıkıyor galiba. Mesela;
* 2 milyon müşterisi olan Land's End adlı katalogla alışveriş şirketi, IBM'le işbirliği yaparak müşteri kitlesinin ayrıntılı bir veri tabanını çıkarmış. Amaç tabii ki satışları daha da artırmak. Veri tabanının oluşumu tamamlanınca ortaya ilginç tablolar çıkmış. Örneğin, 5400 kişinin aynı mavi gömleği ve aynı kırmızı kravatı aldığını saptamışlar. Ve hemen basit bir akıl yürütmeyle bu kişilerin bir de koyu mavi cekete gereksinim duyacaklarını düşünmüşler. 5400 müşterinin hepsine mektupla bu teklifi götürmüşler. Sonuçta yüzde 60'ı olumlu yanıt vermiş.
* "Brand community" denilen marka toplumları da giderek yaygınlaşıyor. Harley Davidson kullananlar zaten bunu eskiden beri yapıyorlardı. Bu kadar güçlü bir mite sahip olmasa da, aynı şey artık başka markaların kullanıcıları için de geçerli olmaya başlamış. Örneğin Apple bilgisayar kullanıcıları biraraya gelerek deneyimlerini birbirlerine aktarıyorlar, sorunlarını paylaşıyorlar. Ya da American Card, platin kart sahibi müşterilerini özel bir kulüpte topluyor ve bu kulübe üye olan ayrıcalıklı müşteriler önemli kişilerle tanışma fırsatını buluyorlar. Ancak burada marka kadar ürün de önem taşıyor. Aynı diş macununu kullananların biraraya gelip bir kulüp kurması kadar anlamsız bir şey olamaz herhalde.
* Son olarak bir karizma haberi! Amerika'nın en çok satan patlamış mısır markasının sahibi ünlü aktör Paul Newman'mış. Firmanın geliri tamamen yardım kurumlarına gidiyor. Bu hayırlı amaç, Newman'ın karizmasıyla birleşince firmanın satış grafiği inanılmaz yükselmiş. Rakip firmalar ise iflasın eşiğine gelmiş.