Elektrikli otomobilde rezervasyonla şarj, saate göre fiyat çıktı!
Sektörün uzun süredir beklediği elektrikli araçlara şarj hizmeti verme konusundaki altyapı mevzuatı ‘hızlı şarj’ kontenjanı ve kesintisiz hizmeti zorunlu hale getirirken, güneş ve rüzgar enerjisiyle şarj imkanı da sunuyor.
Mithat Yurdakul
Elektrikli araçlara şarj hizmetinde altyapı mevzuatı hazırlandı. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) taslak düzenlemesine göre, elektrikli otomobil sahipleri rezervasyonla şarj yapılabilecek, istasyonlarda her türlü araca elektrik verecek altyapı bulunacak. Şarj fiyatlarında vergi, pay ve fonlar da dikkate alınacak, saate ve yere göre elektrik fiyatları değişebilecek. Şehir içi ve karayollarında belli oranda ünite, hızlı şarja ayrılacak. Halka açık şarj istasyonlarında mücbir sebepler hariç şarj hizmeti kesilmeyecek. Taslağa göre, şarj hizmeti fiyatları dijital mecralarda ve istasyonlarda ilan edilecek. İstasyonlar ve tüm detaylar EPDK’nın mobil uygulaması üzerinden de görülebilecek.
Rezervasyonla şarj
Uygulamayla, elektrikli araç sahipleri, yolculuk öncesinde de fiyatına ve müsaitliğine göre istasyon seçebilecek, rezervasyon yaptırabilecek. Şarj ağı işletmecisi, kullanıcıların 24 saatlik süre içinde şarj rezervasyonu yapabilmelerini sağlayacak. Şarj istasyonlarında mobil ödeme sistemlerinden en az bir tanesi bulundurulacak, karayollarındaki şarj istasyonları için nakit, banka ve kredi kartıyla doğrudan ödeme imkanı sağlanacak.
En az 50 istasyon
Şarj ağı işletmeciliği, EPDK’dan en az 10 yıl, en fazla 49 yıllık verilen lisans kapsamında yapılacak. Lisans alınırken asgari sayıda hızlı şarj ünitesi kurulması şartı da aranıyor. İşletmeci, lisansının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde en az 50 adet şarj ünitesi kuracak. Şarj ağında yer alan ünitelerinin en az yüzde 5’inin, şehirlerarası yol ve karayollarında yer alan şarj ünitelerinin ise en az 75’inin DC 50 kW ve üzeri güçteki hızlı şarj niteliğinde olması istenecek. Şarj ağı işletmecilerine, belirli yerlerde ve belirli sayıda şarj istasyonu kurma şartı getirilebilecek.
Saate göre fiyat
Şarj fiyatı, kilovatsaat cinsinden tüketilen birim enerji bedeli üzerinden olacak ve piyasada serbest olarak belirlenecek. Ancak EPDK, bölgesel ve ulusal çapta asgari ve azami fiyat limiti uygulayabilecek, ihtiyaca göre tavan fiyat getirebilecek. Aracını şarj eden sürücüden ilave ücret talep edilemeyecek. İşletmeciler, farklı güçteki şarj üniteleri için farklı fiyat uygulayabilecek. Araç sahipleri farklı bedellerle hızlı veya yavaş şarj tercih edebilecek. Günün farklı saatleri, şarj istasyonunun bulunduğu yer ile farklı tip ve güçteki şarj üniteleri için de farklı fiyatlar belirlenebilecek.
Vergi, pay, fon fiyata eklenecek
Müşteriye verilecek faturalarda, araca aktarılan enerji miktarına yer verilirken, şarj hizmeti fiyatı; yatırım ve işletme maliyetleri, amortismanlar, elektrik enerjisi alım maliyetleri ile vergi, pay, fon gibi yasal yükümlülüklere ek olarak “makul ölçüde karlılık” dikkate alınarak belirlenecek. Şarj fiyatları, işletmeciler tarafından gün içinde saat 17.00’ye kadar EPDK’ya bildirilecek, bildirilen fiyat, bir sonraki gün saat 00.00 itibarıyla geçerlilik kazanacak. Kullanıcılara sadakat sözleşmesi yapmaya da imkan tanınırlen, şarj istasyonlarında elektrik depolama ve üretim tesisi kurulabilecek. Alınacak izinle istasyonlara yeni şarj üniteleri ilave edilebilecek. Şarj istasyonları için dağıtım sistemine yapılan bağlantı talepleri öncelikli olarak karşılanacak. İstasyonlarda, ağır tonajlı araçlar ile iş makinalarının şarj edilebilmesi için de tedbir alınacak.
Kesintisiz hizmet zorunlu
Halka açık şarj istasyonlarında mücbir sebepler hariç şarj hizmetinin sürekli ve kesintisiz olarak sunulması ve müşteriler arasında ayrım yapılmaması zorunlu alacak. Otel, restoran, alışveriş merkezi gibi yerlerin otoparklarında kullanılan şarj istasyonları, işyerinin çalışma saatlerine göre hizmet verebilecek. Can ve mal emniyeti bakımından tehlike arz ettiği tespit edilen şarj istasyonu, derhal hizmet dışı bırakılacak.
Yenilenebilir enerji
Şarj istasyonlarında yenilenebilir enerji üretim tesisi kurulabilecek. Böylece, şarj istasyonunun elektriği güneş veya rüzgardan sağlanabilecek.