Repo Nedir, Nasıl Yapılır? Ters Repo Ve Gecelik Repo Ne Anlama Gelir?

Repo, kısa dönemli bir menkul kıymetin belirli bir dönemin sonunda ilk satıcısı tarafından geri alınmasını öngören bir satış işlemi olarak biliniyor. Repoları diğer para piyasası araçlarından ayıran en belirgin özellik ise bir menkul kıymetin gerçek vadesinin alıcı ile satıcının ihtiyaçlarını karşılamak üzere kısaltılmasıdır. Repo faiz oranları, piyasanın durumuna göre belirlenmektedir.

Repo Nedir?

Repo, bir menkul değerin belirli bir fiyata satılırken belirlenen müddet sonunda yine belli bir fiyattan alınacağına ilişkin yapılan sözleşme olarak ifade edilmektedir. Repo, kısa vadeli bir borçlanma biçimi olarak görülmektedir. Genel olarak kısa vadeli sermaye artırımı için tercih edilmektedir. Menkul kıymetlerin ya da diğer diğer yatırımların satın alınmasını finanse etme amacı ile benimsenen güvenilir bir yatırım aracıdır. Repo anlaşmaları, kısa vadeli yatırımlar olup vadelerine "dönem", "tenör" ya da "oran" adı verilmektedir.

Repo işlemlerinin temelini, bankaların nakit ihtiyacı yaşaması ve müşterilerine tahvil, bono satarak nakit ihtiyacını karşılaması oluşturmaktadır. Böylelikle piyasadaki likidite artar. Repo işlemlerinde bankalar borçlu konumunda bulunur. Politika faizinde yaşanan artış repo maliyetini artıran unsurlar arasında yer almaktadır.

Repo Nasıl Yapılır?

Repo işleminin nasıl yapıldığı hususu da merak edilmektedir. Standart bir repo işleminde bir kurum, müşterisini bir geceliğine borçlandırır. Bonoyu teminat göstererek bir tahvilin mülkiyetini finanse eder. Kurum, bu işlem ile tahvilin piyasa değerine nazaran daha az bir oranda borç altına girer. Müşterisinden gelen kredinin teminat altına alınması, müşteriyi tahvilin değerindeki herhangi bir düşüşe karşı korumaktadır. İşlem, tahvil satışı olarak yapılandırılır ve bir sonraki gün, kurumun faiz giderini karşılayacak biçimde yüksek bir fiyata geri satın alımı ile sona erer.

Ters Repo ve Gecelik Repo Ne Anlama Gelir?

Repoda iki taraf bulunmaktadır. Bir taraf menkul kıymetlere sahip iken diğer taraf paraya haizdir. Menkul kıymetlere haiz olan tarafın yaptığı işlemler repo, paraya sahip olan tarafın yaptığı işlemler ise ters repo olarak adlandırılır. Daha önce belirlenen bir vadede, önceden anlaşılan bir fiyat üzerinden menkul kıymetlerin geri satılmak üzere alınması işlemidir. Genellikle yatırımcıların bir kurum aracılığı ile yaptıkları işlemlerdir.

Gecelik repo işlemlerinde valör aynı gündür. Gecelik repo işleminde alıcı ile satıcı arasında bir günlük taahhüt sözleşmesi yapılmaktadır. Valörün cuma günü olması durumunda gecelik repo işleminin teslimatı pazartesi gerçekleştirilmektedir.

Gecelik Repo Nasıl Yapılır?

Kısa vadeli bir yatırım aracı olan repoda, risk almaksızın kısa vadeli getiri elde etmek isteyen yatırımcıların tercih ettiği repo vadesi 1 ila 30 gün arasında değişmektedir. Gecelik repo işlemleri, kurumlar aracılığı ile aynı gün valörlü biçimde yapılmaktadır. Repo işlemlerinde fiyat işlem sırasında tespit edilmektedir.