Yüksek belirsizlikte birikimleri korumak

ZEYNEP AKTAŞ/ Milliyet Gazetesi Yazarı/ zeynep.aktas@gmail.com- Yatırımcılar yurt içinde seçime odaklanırken diğer taraftan yurt dışı gelişmeleri izlemeye almış görünüyor. Oldukça hareketli bir dönem... Pandemi ve Rusya - Ukrayna savaşı sonrası dünya ekonomileri enflasyon kıskacında. Piyasalar adeta bitmeyen senfoniyi fiyatlıyor gibi. Şimdi de bankacılık krizi gündemde. Aslında tüm yaşananlar zincirin birer halkası gibi. Pandemi beraberinde ekonomik sorunları da getirdi. Ortaya çıkan sorunların çözümü için atılan adımlar şimdi dünyanın ekonomik aktivitesini sıkıştırıyor. Zira bu dönemde piyasalara yüksek miktarda para enjekte edildi. Şimdi de bu paraların sebep olduğu enflasyon, varlık fiyatlarındaki dengesiz yükselişler törpülenmeye çalışılıyor. Yaşanan bu süreçte yüksek kârlılıklar oluşurken enflasyonun yükselmesiyle birlikte şimdi de bu kârların eridiğini gözlemekteyiz. Şimdi sadece mevcut birikimleri koruma dönemindeyiz. Belirsizliklerin yüksek olduğu ortamlar yön tayininin de güç olduğu süreçlerdir. Depremin yarattığı şok da sıcaklığını koruyor. Yurt dışında ise global piyasalardaki bankacılık krizinin sarsıntıları izleniyor. Bunlardan ayrı olarak yurt içinde 14 Mayıs'ta gerçekleşecek seçimler ileriye dönük belirleyici bir rol oynayacak.

Altına yönelik ilgi sürer mi?

Altın yatırımcılar açısından ilgi çekmeye devam ediyor. Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü verilerine göre, Ocak - Mart 2023'te çeyrek altın üretiminde rekor artış yaşandı. Altın üretimini etkileyen birçok faktör sayılabilir. Bunlar arasında öne çıkan belirleyici etken ise altındaki fiyat artışının devam edeceğine dair beklenti. Bu beklenti her dönemde altına ilgiyi canlı tutarken kriz dönemlerinde ilginin daha da canlanmasına yol açabiliyor. Talep canlı kaldıkça altının üretimi de desteklenmekte. Teknolojik gelişmeler de altın üretimini destekliyor. Son dönemde artan enflasyondan korunmak isteyenlerin daha fazla altına yöneldiği gözleniyor. Öte yandan küresel bazda düşük tahvil getirileri, ekonomideki yavaşlama, Fed'in faiz indirimine gidebileceği beklentisi, tüketici güvenindeki düşüş, bankacılık sektöründeki olumsuz izlenim ve likidite sıkışıklığı, yatırımcıların portföylerinde altına yer vermelerine neden oluyor. Dolar kuru için beklentiler yükseliş yönünde. 19.40 - 19.80 TL seviyelerinde sıkışma yaşayan dolar için seçim sonrasında beklentiler 24 TL seviyesinde yoğunlaşıyor. İhracatçıların da beklentileri kurda iyileşme olması yönünde. Döviz kuru beklentilerini etkileyen birçok faktör var. Yüksek enflasyon ve düşük faiz ortamında yatırım alternatifi olarak görülen dolar kuruna TL alternatiflerinin oluşmaması halinde yönelim güçlenecektir. Liralaşma stratejisi çerçevesinde alternatif ürünler öne sürülmesine rağmen döviz talebi sürüyor.

Seçim sonrası borsa nasıl seyir izleyebilir?

-Borsa İstanbul'un 2023'ün ikinci yarısında belirsizliklerin azalması ile daha iyi bir performans göstermesi beklenebilir.

-Borsanın alternatiflerinde yükseliş beklense de enflasyonun yüksek seyri nedeni ile hisse senetlerine yönelim olacaktır.

-TL bazında değerlemelerde geride kalan sektörler öne çıkacaktır.

 -Seçim sonrasında sürdürülebilir ekonomik dinamiklere yönelinmesi hisse senedi piyasasını da destekleyecektir.

Seçici hisse hareketi var

Gelişmekte olan piyasalar önümüzdeki dönemde daha fazla ilgi görebilir. Dünyanın en büyük varlık yöneticisi BlackRock, Çin ekonomisinin yeniden açılması ve gelişen piyasaların faiz artış döngüsünün sonuna gelinmesi nedeniyle kısa vadede gelişmiş piyasa varlıklarına kıyasla öne çıkacağını belirtti. Fed'in daha az agresif olması ve dolarda düşüş beklentisinin de gelişmekte olan ülke varlıkları için destekleyici olduğunu vurguladı. Ülkelerin geneline baktığımızda ise kronik hale gelen enflasyon ile başa çıkmaya çalıştıklarını görüyoruz. Yüksek faizler gelişmiş ülke ekonomilerinde ekonomik aktiviteyi yavaşlatıyor. Borsada seçici hisse hareketleri gözleniyor. Sektörel beklentilerin öne çıktığını görüyoruz. Yatırımcıların öncelikli ilgisi halka arzlara yönelik. Ancak bunun yanı sıra büyümesini sürdüren hisse senetlerine ilgi sürüyor. Yılbaşından bu yana piyasa değerlerinde yaşanan değişimlerde de bunun etkisini görüyoruz. Yılbaşından bu yana Borsa 30 Hisseleri içerisinde 26 Nisan itibari ile sadece üç şirketin piyasa değeri yükseldi. Bu şirketler: Tofaş Otomobil, Bim Mağazalar ve Ford Otosan. Tofaş Otomobil'in piyasa değeri yüzde 27 artarak 105.2 milyar TL'ye ulaşırken, Bim Mağazalar'ın piyasa değeri yüzde 12.2 artışla 93.3 milyar TL, Ford Otosan'ın piyasa değeri ise yüzde 6.5 artışla 196 milyar TL oldu.

Oto ve turizm ilgisi yüksek

Otomobil sektörü 2023''ün gözde sektörleri arasında. Araba talebinin güçlü olması sektörün canlı seyrini korumasına olanak veriyor. Düşük faiz ortamı sektörün güçlü kalmaya devam etmesine yardımcı oluyor. Sektörün ihracat tarafında da olumlu gelişmeler bekleniyor. Resesyon ihtimali olsa da, talebin öne çekilmesi ile birlikte otomotiv sektöründe 2023 yılında potansiyel korunuyor. Diğer yandan elektrikli araçlara geçiş sürecinin hızlanması ve bu yönde yapılan yatırımlar da sektörü olumlu etkileyecek gelişmeler. 2022 yılı Türkiye turizm sektörü açısından oldukça başarılı geçti. 2023 yılının ilk üç ayındaki yolcu trafiği de 2022 yılını geride bıraktı. Sektör ön plana çıkmaya devam ediyor. Fakat, OPEC+'nın üretim kısıtlamalarına gitmesiyle petrol fiyatları yükselerek taşıma maliyetlerini artırdı. Bu da sektör açısından olumsuz bir durum oluşturdu. Turizm sektöründeki olumlu seyre bağlı olarak ulaştırma sektörü de yükselen sektörler arasında yer aldı. Yaşanan gelişmelerle Türkiye, ziyaret anlamında ön plana çıktı. Yurt içi şirketlerin yolcu trafik verileri 2023 yılında da sektörün önemini koruyacağına işaret ediyor.

2023 için riskler ve fırsatlar

Riskler:

-Yüksek kredi risk primi

-Dış talebin zayıf olması

-Enflasyon nedeni ile tüketim harcamalarının öne çekilmesi ve iç talepte yaşanabilecek zayıflama

-Yüksek finansman maliyetleri

-Cari açık ve bütçe açığının yüksek seyri

-Kur kaynaklı yaşanabilecek hareketlenmeler Fırsatlar:

-Seçim belirsizliğinin bitmesi ve para politikası stratejisine ilişkin yeni beklentilerin oluşması

-Rusya'ya yönelik yaptırımlar nedeni ile Türkiye'nin öne çıkması

-Alternatif pazarlar için fırsatlar

-2023'ün ikinci yarısından sonra küresel bazda para politikalarında gevşeme

Yılın ilk çeyreğinde 9.9 milyon adet altın üretimi gerçekleştirildi. Son bir ayda ise geçen yılın üç ayına denk gelecek kadar altın üretimi gerçekleştirildi.

Borsayı ne etkileyebilir?

-Seçim sonrası belirsizlik perdesi kalktığında, Borsa İstanbul'a yönelik yabancı yatırımcıların ilgisi artabilir.

-Para ve maliye politikalarının seyri, kur ve enflasyon gibi önemli faktörler piyasadaki dalgalanmanın bitmeyeceğini gösteriyor.

 -Borsa İstanbul'un alternatif getiri arayışında üst sıralarda yer alması, ekonomiye dair olumlu beklentilerin fiyatlanması ile gerçekleşecektir.

 -Endeksin pozitif seyri, bir ekonomik barometre olarak yatırımcının gözünü borsaya çevirmesini sağlar.

-Enflasyonun geri çekilmesi, hiç de kolay değil; ancak Borsa İstanbul'un yükseleceği kaçınılmaz görünüyor.