Yeni nesil kumaşla daha az 'Ayak izi'

AYLİN RANA AYDİN- Son yıllarda özellikle Kovid-19 salgınıyla birlikte hijyen ürünlerine olan talep artışı devam ediyor. Bu alanda faaliyet gösteren şirketler, yenilikçi ürünleriyle sektöre yön verirken, iklim krizinin etkilerini azaltmaya yönelik girişimlerde de bulunuyor. Son olarak ıslak mendil üreticisi Sapro, yeni nesil ve daha çevreci bir kumaş üretti. Verilen bilgiye göre daha yumuşak ve hızlı biyoçözünür olan kumaş, jenerik viskona göre üretimde karbon ayak izini de yüzde 14 azaltıyor. Sapro Genel Müdürü Murat Gönül, hammaddeden bitmiş ürüne kadar entegre bir üretim gerçekleştirdiklerini açıklıyor. Tüm iş kollarında son üç yıldır yatırım sürecine girdiklerini ve 2022 yıl sonu itibarıyla planlanan yatırımların tamamlandığını kaydeden Gönül, "2023 için hedefimiz yatırımlarımızın sağladığı kapasite artışını yüzde 100 kullanacak üretim faaliyetini gerçekleştirmek üzerine olacak. Kapasite artışı ile aynı oranda istihdamda da büyüme sağlamayı planlıyoruz" diyor. Sapro fabrikalarında, günde 161 milyon yaprak üretimi gerçekleştiğini söyleyen Gönül, 2022'de yapılan yeni hat yatırımları ile üretim kapasitesinin yüzde 40 arttığını ve 2023 yılında bu kapasitenin yüzde 100'ünü kullanmayı hedeflediklerini belirtiyor.

Doğaya hızlı dönüş

Grup şirketlerinin nonwoven kumaş, karton ambalaj, plastik ve ıslak mendil dahil olmak üzere uçtan uca entegre üretim yapan 4 şirketten oluştuğunu dile getiren Gönül, şöyle anlatıyor: "Sapro, ıslak mendil üretiminde Türkiye'nin en büyük, Avrupa'nın 4 büyük üreticisinden biri. İstanbul'da üretim gerçekleştiriyoruz. Şirketimiz ayrıca 2021 yılında Bulgaristan'da üretime başladı. Sapro markalarının portföyünde Hops, Mr. Valet ve Planet Wipes ile global markalar için üretilen private label ürünler (özel markalı) yer almakta. Türkiye'nin dev perakende şirketleri için ürettiğimiz private label ürünler ile Türkiye pazarının yüzde 40'ını domine etmekteyiz." Jenerik viskon kumaşlara kıyasla daha az karbon ayak izi bırakılarak üretilip doğaya dönüşü daha hızlı olan Newipe üretimine yönelik 10 milyon euro'luk işletme kredisi aldıklarını söyleyen Gönül, şöyle devam ediyor: "Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ve Türkiye Sınai Kalkınma Bankası'nın (TSKB) ortak girişimiyle sağlanan fon ile yeni nesil sürdürülebilir kumaşın daha geniş ölçekli üretiminin yanı sıra, işletme sermayesi ihtiyaçları da karşılanmış olacak. Hedefimiz 2030'a kadar tüm plastik ambalajların geri dönüştürülebilir veya yeniden kullanılabilir olması. Önümüzdeki 5 yıllık süreçte, yenilenebilir enerji, dijitalleşme ve otomasyon alanlarında planladığımız yeni projeleri hayata geçirmeyi hedefliyoruz." Gönül, Newipe kumaşı ile ilgili de şu bilgileri veriyor: "Spunlace ve wetlace üretim teknolojilerini birleştiren yeni bir teknoloji yatırımı yaparak, dayanıklılığı yüksek, yumuşak ve kolay dönüşebilen bir kumaş elde ettik. Bu yeni teknolojide, doğal lifler yeni bir teknoloji ile işlendiği için, jenerik viskon kumaşına kıyasla ortaya yüksek performanslı, daha yumuşak, daha hızlı biyoçözünür ve daha az karbon ayak izi ile üretilen, yeni nesil sürdürülebilir bir kumaş ortaya çıktı. Bileşenlerin bir kısmı herhangi bir ön işleme tabi tutulmadan üretime girdiği için jenerik viskona göre karbon ayak izi yüzde 14 azaltılarak üretiliyor."

Hedef 130 milyon $ ihracat

Şirket olarak bölgesel ve küresel pazarlarda da büyümelerinin sürdüğünü anlatan Gönül, "2021'de faaliyete başlayan Bulgaristan üretim fabrikamız, Avrupa ve Amerika'daki satış temsilciliklerimiz ve 7 farklı ülkede 9 depo yatırımı ile 65'e yakın ülkeye ihracat yapan Sapro, alanında dünya lideri olma yolunda emin adımlarla ilerlemeyi sürdürüyor. 2022 yılında 112 milyon dolar ihracat gerçekleştirdik. 2023 yılı hedefimizi ise 130 milyon dolar olarak belirledik. Bulgaristan fabrikamız bizim Avrupa'ya açılan kapımız oldu. Bulgaristan'daki üretimimiz şu anda sınırlı sayıda. Eğer bir ivme görürsek büyütebiliriz; o imkana sahibiz" şeklinde konuşuyor.

Private label büyüyor

Private label pazarının hem yurt içinde hem de globalde giderek artan bir ivme ile büyüdüğünü söyleyen Gönül, "Türkiye'de bu rakam yüzde 25 seviyelerinden yüzde 30'lara ulaşmış durumda. NielsenIQ'nun özel markalı ürünlere yönelik 2021 ve 2022 yıllarının ilk dört ayını içeren karşılaştırmalı raporuna göre, son bir yılda özel markalı ürünler cirosunun bir önceki yıla göre toplamda yüzde 79 arttığı belirtilirken, pazar payının ise yüzde 5.9'luk bir artışla yüzde 30.3'e yükseldiği ortaya koyuldu. Avrupa'da ve Amerika'da ise, private label markalarının satış payı yüzde 40'ların üzerinde seyrediyor. Tercihlerin en yüksek olduğu İngiltere pazarında ise, private label payı yüzde 50'lerin üzerine çıkmış durumda" şeklinde anlatıyor

'Tüketici talebi normale dönüyor'

Özellikle pandemi döneminde tüketicilerin antibakteriyel ve kolay temizlik sağlayabileceği ürünlere talebinin arttığını hatırlatan Murat Gönül, "Pandemi dönemindeki yoğun talepten dolayı şirket olarak yüzde 40 civarında büyüdük. 2021'de çok fazla stok oluştu. Varış limanlarında konteynerler zamanında boşaltılamadı, nakliye fiyatları yükseldi ve hammadde bulmakta sorunlar yaşandı. Bunun gibi nedenlerden dolayı, 2021'de bir düşüş gerçekleşti. 2022'ye geldiğimizde ise, tüketici talepleri normale dönmeye başladı. Islak mendil pazarı her yıl yüzde 6-7 gibi bir büyüme sergiliyor" diyor.

Dikey entegrasyon

Kozmetik ve temizlik ürünleri sektörlerinin, hammaddede tamamen dışa bağımlı olduğunu dile getiren Murat Gönül, şöyle devam ediyor: "Sapro olarak, dikey entegrasyon modeli ile üretim gerçekleştiriyor ve bu strateji ile rakiplerimizden farklılaşıyoruz. Grup şirketlerimiz, nonwoven kumaş üretimi gerçekleştiren Lotus, karton ambalaj üretimi gerçekleştiren Tetra, plastik üretimi gerçekleştiren Multipak ve ıslak mendil üretimi gerçekleştiren Sapro dahil olmak üzere uçtan uca entegre üretim yapan 4 şirketten oluşuyor. Dikey entegrasyon üretim modelimiz ile kaynakların etkin ve doğru kullanılmasını sağlayarak, planlı ve düzgün işleyen tedarik zinciri yönetimi ile maliyetlerimizi kontrol altında tutuyoruz. Sapro olarak, üretimde maliyet bazında ve hacim bazında yerlilik oranları ortalama yüzde 95 seviyesinde."