Servetin küresel yol haritası

İSMAİL ŞAHİN- 2024’ün küresel servet göçünde bir dönüm noktası olacağı tahmin ediliyor. Bu yıl dünya genelinde 128 bin milyonerin taşınmasını bekleniyor. Bu rakam 2023 yılında 120 bin milyoner göçüyle rekor seviyeye ulaşmıştı.

Dünya genelinde 55 ofiste uluslararası yatırım yoluyla oturum ve vatandaşlık konularında faaliyet gösteren Henley & Partners’ın Türkiye Direktörü Burak Demirel, Türkiye’nin de yabancı yatırımcıların ve yeni bir yaşam biçim arayanların tercih ettiği ülkelerden biri konumunda olduğunu söylüyor. Burak Demirel’le servetin küresel yol haritasını ve yeni trendleri konuştuk...

*Servet sahibi kişilerin ikinci bir pasaport edinme kararını hangi etkenler belirliyor?

Teknolojik gelişmeler ekseninde iş dünyasının ve ticaretin kodları yeniden yazılıyor. Küreselleşme kavramı da artık yeni bir boyut ve ivme kazanıyor. Pek çok alanda sınırların kalktığı, insanların daha iyi bir yaşam standardı, farklı yatırım olanakları, eğitim, sağlık hizmeti gibi beklentileri için ikinci bir pasaport veya yani bir vatandaşlık arayışına girdiği bir döneme girildi. Bu kapsamda her yıl milyarlarca dolara ulaşan servet ve yetenek yer değiştiriyor. Servet sahibi insanların göç etmesinin ya da yeni bir pasaport edinmek istemesinin temelinde sahip olunan servete veya yaşam standardı beklentilerine göre değişen nedenler söz konusu.

Servet planlaması, serveti koruma ve miras aktarımı gibi motivasyonlar öne çıkıyor. Bilinç düzeyi arttıkça insanlar bu konuda daha fazla seçenek yaratmak ve riskleri yönetmek için bu programlara yöneliyor. Servet büyüdükçe ve varlıklı insan sayısı arttıkça insanlar bu konuları düşünmeye başlıyorlar. Diğer taraftan serveti büyüyen insanlar vize kısıtlamalarından kurtulmak istiyor. Kendi koşullarına uygun oturum veya vatandaşlık programlarına dahil olarak seyahat serbestliği elde etmek istiyorlar. Ticaret ve yatırım amacıyla başka bir ülkede oturum ve vatandaşlık programı tercih edenler de var.

*Dünya genelinde varlıklı insanların göç rotaları nasıl? Hangi ülkeler ve programlar daha fazla tercih ediliyor?

Her yıl yayınladığımız Henley Özel Servet Göçü Raporu’nun 2024 verileri küresel boyutta gerçekleşen ciddi servet transferleri ile yakın vadede hem uluslararası alanda hem de yerel ekonomilerde değişen bir tablo göreceğimize işaret ediyor. 2024 küresel servet göçünde bir dönüm noktası olacak. Bu sene dünya genelinde 128 bin milyonerin taşınmasını bekleniyor. Bu 2023 yılında 120 bin milyoner göçüyle elde edilen rekor seviyenin daha da üzerine çıkılacağı anlamına geliyor. Dünya jeopolitik gerilimler, ekonomik belirsizlik ve sosyal kargaşalarla boğuşurken, milyonerlerin göç etme eğilimi de bu doğrultuda artıyor. Büyük servet göçlerini küresel ekonomi açısından önemli bir etki olarak değerlendirmek gerek. Bu göstergeler, güç ve zenginlikte küresel boyutta büyük değişimlere işaret eder. Göç eden varlıklı insanların servetleri ve gittikleri ülkede gerçekleştirdikleri yatırım, istihdam gibi katkılar orta ve uzun vadede her iki ülkenin ekonomik geleceği açısından kayda değer bir etkiye sahiptir.

Sıfır gelir vergisi, altın vizesi, lüks yaşam tarzı ve stratejik konumuyla Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), göç eden milyonerler için dünyanın en popüler ülkesi haline geldi. Ülke 2023 yılında 6.700 yeni milyonerle kapılarını açtı. BAE’ye Hindistan, Orta Doğu, Rusya ve Afrika’dan gelen sürekli göçlerin yanı sıra İngiltere ve Avrupa’dan da yoğun bir göç dalgası var. Ülkenin 2024 yılında net 3.800 milyoner göçü alarak bu alandaki en yakın rakibi ABD’den iki kat daha fazla yatırım çekeceğini öngörüyoruz.

Bu hızlı gelişmenin temelinde BAE’nin varlıklılara servetlerini korumak ve geliştirmek için yenilikçi çözümler sunan bir mevzuat çerçevesi oluşturması var. 3.500 net girişle bu yıl 3. sıraya yerleşen Singapur, 3.200 net girişle 4. sırada bulunan Kanada ve 2.500 net girişle 5. sırada yer alan Avustralya servet geçişinde popüler ülkeler oldu.

Servet göçünde Avrupa’nın gözde ülkelerinden İtalya’nın 2.200, İsviçre’nin 1.500, Yunanistan’ın 1.200, Portekiz’in ise 800 yeni milyonere ev sahibi olması bekleniyor. Pandemi sonrasında hız kazanan Çinli milyonerlerin Tokyo’ya taşınma trendinin süren etkisiyle Japonya’nın da 400 yeni varlıklı göçmeni ağırlayacağı öngörülüyor.

Trendler değişiyor

*Yıllık 20 milyar dolarlık bir hacimden bahsettiniz. Bu büyüklükteki varlık geçişlerinin ülkelerin ekonomisinde ve toplumsal dinamiklerinde ne gibi etkileri oluyor?

Servet ve yetenek göçünün hedefindeki ülkelere sağladığı önemli avantajlar var. Göç eden milyonerler bir ülkeye taşındıklarında çoğunlukla nakit varlıklarını da götürüyorlar. Bu da ülkeye döviz gelirleri bağlamında hayati bir kaynak sağlıyor.

Bu kişilerin yaklaşık yüzde 20’si yeni iş kurabilecek ve dolayısıyla yeni ülkelerinde yerel istihdam yaratabilecek girişimciler ve şirket kurucularından oluşuyor. Centi-milyonerler ve milyarderler için bu oran yüzde 60’ın da üzerinde.

Yıllara yayılan bu göç hareketinin hem kaynağın çıktığı ülkelerde hem de yatırımın girdiği ülkelerde orta vadede önemli ekonomik sonuçları oluyor.

Örneğin, Birleşik Krallık ve özellikle Londra, geleneksel olarak milyonerlerin göç ettiği dünyanın en iyi yerlerinden biriydi. 50’lerden 2000’lerin başına kadar Avrupa anakarasından, Afrika’dan, Asya’dan ve Orta Doğu’dan çok sayıda varlıklı aileyi sürekli kendine çekmiş bir ülke. Bu trend on yıl kadar önce tersine dönmeye başladı. Brexit sonrası 2017’den 2023’e kadar olan 6 yıllık dönemde Birleşik Krallık’ın toplam 16.500 milyonerini göç nedeniyle kaybetti.

Yalnızca bu yıl için beklenen 9.500 milyonerlik net çıkış ile 2024 yılına ilişkin tahminler bu trendin gelişerek süreceğini gösteriyor. Milyonerler için dünya en iyi 15 ülkesinin yer aldığı W15 sıralamasına göre Birleşik Krallık’taki milyonerlerin sayısı son on yılda yüzde 8 azalırken, diğer ülkelerde artış gösterdi. Almanya’da milyoner nüfusu son 10 yılda yüzde 15, Fransa’da yüzde 14 artarken, bu oran Avustralya’da yüzde 35, Kanada’da yüzde 29 ve ABD’de yüzde 62 olarak gerçekleşti. Milyonerleri göç eden ülkeler sıralamasında Çin, Birleşik Krallık, Hindistan, Güney Kore ve Rusya’nın ardından, 800 milyoner göçünün beklendiği Brezilya geliyor. Güney Afrika’nın 600, Tayvan’ın 400, Vietnam ve Nijerya’nın ise 300’er milyonerine veda etmesi bekleniyor.

Türkiye yatırımcılar için gözde ülkeler arasında

*Türkiye’ye yatırım alma yönünden ne durumda?

Türkiye yabancı yatırımcıların ve yeni bir yaşam biçim arayanların tercih ettiği ülkelerden biri konumunda. 2023 yılında en az 1 milyon dolar varlığı bulunan 300 milyoner Türkiye’ye taşındı. Buna karşın Türkiye’den farklı ülkelere göç eden milyoner sayısı 100 civarındaydı. Pozitif bir fark söz konusu. Türkiye’ye göç edenlerin önemli bir bölümünün tercihi İstanbul ve Bodrum oldu. Türkiye’de 1 milyon dolar ve üzeri servete sahip 42 binden fazla yabancı var. Bunlar arasında 138 kişi senti milyoner (100 milyon dolar servete sahip), 17 kişi ise dolar milyarderi. Pek çok yabancı için Türkiye halen gözde ülkeler arasında. Bunun temel nedenleri ülkenin doğal güzelliği ile kültürel ve tarihi olarak öne çıkıyor. Döviz geliri olanlar için Türkiye çok uygun bir ülke. Burada yaşamaları halinde hayat standardı onlar için yükseliyor. Özellikle sağlık hizmetleri ve emeklilik planlamasını kolaylıkla yapabiliyorlar.

İstanbul Ortadoğu ve Avrupa arasında bir geçiş noktası konumunda bulunuyor. Bu mega kent, Türkiye’de yüksek gelirlilerin 15 bin 800’üne ev sahipliği yapıyor. Bu kesim içinde 61 senti milyoner ve 10 milyarder de bulunuyor. Birçok milyarder Türkiye’ye yatırım yapıp zamanının bir bölümünü burada geçirmek isteyebiliyor. Sadece körfez coğrafyasından değil, Vietnam, Çin, Japonya, Rusya, Güney Afrika, Hindistan vatandaşı olanlar da var. Küresel düzeyde devletlere danışmanlık hizmetleriyle yatırım göçü programlarının tasarlanmasından, hukuk alt yapılarının hazırlanmasına kadar sürekli hizmetle ülkelerin ekonomisine değer katacak yatırımlar sağlıyoruz. Türkiye’de de yatırım göçü yoluyla kalıcı ve sürdürülebilir doğrudan yabancı yatırımı, uluslararası standartlarda şeffaflık, etik kriterler ve en sıkı güvenlik süreçleriyle daha cazip hale getirmek için çalışıyoruz.

Bu noktada iki yönlü ve kalıcı bir değer üretimi hedefliyoruz. Bir taraftan Türkiye’ye nitelikli yatırım çekmeye yönelik çalışmalar sürdürürken diğer taraftan Türk iş dünyasının uluslararası ticarette ve rekabette yaşadığı sorunları aşmalarına yardımcı olacak çözümler üretmeye odaklanıyoruz. Uluslararası yatırımcılar varlıklarını çeşitlendirmek ve dünya çapında birden fazla yatırım alanında yeni fırsatlar yaratmak için yatırım göçü programlarını kullanıyor. Türkiye’de mevcut ekonomik programın başarılı olması açısından en kritik hedeflerden biri ülkeye nitelikli ve kalıcı yabancı yatırımın çekilmesi.

15 ülkeye danışmanlık

*Şirketinizin faaliyetleri ile yatırım yoluyla oturum ve vatandaşlık sektöründen bahseder misiniz?

Henley & Partners olarak ülkelere kalıcı ve kaliteli yabancı kaynak yaratmayı öncelikli hedef olarak benimsiyoruz.  Uluslararası yatırım yoluyla oturum ve vatandaşlık konularında dünya lideri konumundayız. Yüksek nitelikli insan kaynağı ile dünya genelinde 55 ofiste tek bir ekip olarak hizmet veriyoruz. Bugüne dek 12 milyar doları aşan doğrudan yabancı yatırım sağlamış bir hükümet danışmanlığı uygulamasını yürütüyoruz. Halihazırda 15’ten fazla ülkeye bu alanda danışmanlık veriyoruz. 70 ülkeyle görüşmelerimiz sürüyor. Doğrudan danışmanlık verdiğimiz Malta, Karadağ, St. Kitts & Nevis, Grenada gibi çok sayıda ülkeye, hukuki alt yapılarından güvenlik süreçlerine ve program konumlandırmasına tüm süreçlerini uçtan uca tasarladığımız modellerle, milyonlarca dolarlık doğrudan yatırım sağlıyoruz.

Ek olarak, Servet Göçü Raporu, Pasaport İndeksi, Kripto Varlık Raporu, Senti-Milyoner Raporu gibi dünyada servet göçünün rotaları, dönemden döneme görülen değişim gibi veriler üzerinden hazırladığımız analizler var. Bu raporlar küresel ekonominin gidişatı ve bölgeler - ülkeler bazında sosyo-ekonomik etkileri yönünden güçlü içgörüler oluşturmayı olanaklı kılan göstergeleri kapsıyor.

Dünya genelinde 2022 yılında 20 milyar euro’ya yaklaşan yatırım göçü hızla artarken, yatırım yoluyla vatandaşlık ve oturum izninin önümüzdeki dönemde küresel iş dünyasının en önemli gündem maddelerinden biri olması bekleniyor.