Mini dizilik bir girişim macerası
Paylaşımlı bir ofis alanı yaratma hayaliyle başlayan, değeri milyarlarca dolara yükselen WeWork sonra inişe geçerek nasıl mini dizi ve kitap konusu oldu, birlikte inceleyelim...
ÇAĞDAŞ ERTUNA- WeWork'ün hikâyesini, Jared Leto ve Anne Hathaway'in başrollerinde oynadığı mini dizi 'WeCrashed'i izleyenler hatırlar.
Şirketin yükselişini ve düşüşünü kurucusu çiftin gözünden anlatıyor. Aslında WeWork paylaşımlı bir ofis alanı yaratma hayaliyle başladı. Kısa bir sürede 16 milyar dolarlık bir şirket oldu.
Tam 14 yıl önce biri 32, diğeri 31 yaşındayken kararlarını veriyorlar bu işi yapmaya. Daha sonra iş 20 milyar dolar değerine ulaşıyor, ama çok hızlı büyüdükleri için zararları da yüksek oluyor. Daha sonra Softbank'ten 1 milyar dolarlık bir yatırım alıyorlar, daha sonra ise her şey tepetaklak gidiyor.
Unutmamak lazım, söz ettiğimiz bir teknoloji firması değil. Başa saralım, New Yorklu Rebekah Paltrow, kuzeni Gwyneth Paltrow'un izinde oyunculuğa başlıyor. Bir ortak arkadaş sayesinde şimdi dört çocuğunun babası, eşi ve iş ortağı olan Adam Neumann ile tanışıyor. Neumann, İsrail'den New York'a taşınmış. Paltrow ve Neumann birlikte 'sadece para kazanmak için değil, iyi bir yaşam yaratmak için' bir çalışma ortamı hayal etmeye başlıyor. Bunun için de girişimcilerin, yeni kurulan şirketlerin faydalanabileceği bir ortak ofis kuruyorlar.
547 bin üyesi var
WeWork adını verdikleri ofis sisteminin bugün dünyada tam 547 bin üyesi var. Bazıları tek bir masa kiralıyor, bazıları bir oda, bazıları bir ofis katı. Tam 39 ülkede New York'tan Şanghay'a, Berlin'den Londra'ya birçok şehirde 800 şubeleri var.
Ayda 45 dolar ödeyerek dünyanın her yerindeki WeWork ofislerinden faydalanmak mümkün. Müşterileri arasında Facebook, Dell, Microsoft, General Electric gibi büyük firmalar da yer alıyor.
Donald Trump'ın damadı Jared Kushner da WeWork'ün Brooklyn'deki mal sahibi ve New Jersey'deki yatırımcılarından. WeWork, Uber ve Airbnb gibi paylaşım ekonomisinin yükselişiyle büyüyen şirketlerden. Sekiz yıl kadar kısa bir süre içinde tam 20 milyar dolarlık bir şirket haline geldiler. Daha sonra şirket değerinin 47 milyar dolar'a çıktığı açıklandı. Kurucu Adam Neumann'ın kişisel serveti 10 milyar dolar'ı buldu. Ve daha sonra da bir skandala karıştılar, yatırımın 12 milyar dolar'lık bölümünün aynı Japon yatırımcı tarafından yapıldığı ortaya çıktı ve ortaklar halka açılma öncesinde yatırımcıları kandırmak ve yanlış yönlendirmekle suçlandı.
Belgesel ve kitap geldi
Kurucuların hisselerinin 1 milyar dolarlık bölümünü o zaman nakde çevirdikleri de ortaya çıktı. Bu arada Adam Neumann'ın 'We' (Biz) markasını ayrı bir şirkette tescillediği ve 'WeWork' markasına milyonlarca dolara kiraladığı da öğrenildi.
Hatırlatalım, WeWork, 2019'daki başarısız halka arz girişiminden iki yıl sonra, 2021'de önceki değerinden yüzde 80 daha düşük bir değerlemeyle SPAC birleşmesiyle halka açıldı. New York Menkul Kıymetler Borsası "WE" koduyla halka açıldığında WeWork dünya çapında 38 ülkede 150 şehri kapsayan yaklaşık 750 lokasyonda faaliyet göstermekteydi. Sonuç, Adam Neumann 1.7 milyar dolarla şirketteki görevinden ayrılmak zorunda bırakıldı ve o anda WeWork'ün değeri 47 milyar dolardan 8 milyar dolara geriledi.
WeWork hakkında kısa sürede bir belgesel yapıldı hatta Reeves Wiedeman imzalı 'Billion Dollar Loser: The Epic Rise and Spectacular Fall of Adam Neumann and WeWork' başlıklı kitap yayımlandı. Sonra ise Eliot Brown ve Maureen Farrell imzalı 'The Cult of We' başlıklı bir kitap piyasaya çıktı. Türkçe'ye 'Biz Kültü' başlığıyla çevirilen kitap WeWork'ün neden başarısız olduğunu anlattı.
Geri almaya çalışıyor
Daha sonra ise 'WeCrashed' dizisinin başlamasıyla Adam Neumann sessizliğini bozdu ve Financial Times'a yeni gayrimenkul projesini ve startup'lara melek yatırımcı olacağını anlattı. Şimdi ise halen WeWork'ün yüzde 10 hissesine sahip olan Adam Neumann, kendi kurduğu şirketi 500 milyon dolardan fazla bir bedelle geri satın almak için teklifte bulundu. Neumann'ın emlak şirketi Flow, 25 Mart'ta yaptığı açıklamada, "yarım düzine finansman ortağından oluşan koalisyon" ile WeWork için potansiyel bir teklif sunduğunu açıkladı. Neumann, emlak girişimi Flow için planlarını 2022'de duyurmuştu. Ancak 2023'te beklenen lansman hâlâ yapılmadı, iş planı da hâlâ kamuya açıklanmadı. Ama şimdi Neumann'ın WeWork'e yaptığı teklif durumu değiştiriyor. Bir kurucunun global şirketine geri dönüp dönemeyeceği bir TV dizisi gibi merakla izleniyor.