Her haneye bir yatırım hesabı
Borsada son bir yılda yatırımcı sayısı 2.3 milyondan 3.5 milyona yükseldi, günlük işlem hacmi 1 trilyonu aştığında artık kimse şaşırmıyor.
Ebru Sungur- Peki bundan sonra ne olacak? Yatırımcı sayısı daha da artacak mı? Sermaye piyasalarının gelişimine ilişkin beklentiler neler? Bu gelişim, şirketlere nasıl yansıyabilir? Bütün bunları, deyim yerindeyse ‘borsanın içine doğmuş’ bir borsacıyla konuştuk. Sermaye piyasalarının duayen isimlerinden Erhan Topaç, 1991 yılında Gedik Yatırım’ı kurduğunda, Onur Topaç bir yaşındaydı. Gedik Yatırım, nisan ayında CEO’luk görevini üstlenerek bayrağı devralmış olan Onur Topaç için 18 yaşından bu yana fiilen çalıştığı kurum olmasının ötesinde bir anlam taşıyor. “7-8 yaşlarımdan itibaren şirkete giderdim” diye anlattığında onun, borsanın, sermaye piyasalarının yakın gelecekte nasıl insanların hayatlarında çok daha fazla yer alacağına ilişkin düşüncelerinin kaynağına inebiliyorsunuz. O, ilk bakışta genç bir CEO. Ancak aslında üstlendiği işi ileriye taşımak için çocukluğundan bu yana düşünen, plan yapan, hedef koyan birisi.
‘Kartopu etkisinin başı’
Hedeflerinden biri örneğin, her hanenin bir yatırım hesabı olması. Anlatıyor: “Şu anda borsada 3.5 milyon bireysel yatırımcı var. Bunların her birinin bir yatırım hesabı var. Ancak Türkiye’de 20 milyon hane var. Bu hanelerin her birinin bir yatırım hesabı olması, sermaye piyasalarının hedefi olmalı. Yatırım hesabının da tıpkı mevduat hesabı gibi uzaktan açılabilmesine imkan tanınmasıyla bu hesapların sayısı 2.5 milyon arttı. Yatırım hesabı açılmasının daha da kolaylaştırılmasını, bu hesapların günlük hayatta daha fazla kullanımının önünün açılmasını istiyoruz. Örneğin halen yatırım hesabından fatura ödemelerini yapmak mümkün. O halde maaşlar da yatırım hesabına ödenebilmeli. İlk hesap, mevduatta olur algısını kırmak istiyoruz.” Onur Topaç, bu hedeflere giden yolda somut adımlar da atıyor. Inveo
“Türkiye’deki 20 milyon hanenin her birinin neden yatırım hesabı olmasın? Hedefimiz bu. Halen yatırım hesabından fatura ödemelerini yapmak mümkün. O halde maaşlar da yatırım hesabına ödenebilmeli. İlk hesap, mevduatta olur algısını kırmak istiyoruz”
‘Robot, insanın yerine geçemez’
Koç Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü’nü bitirdikten sonra Özyeğin Üniversitesi’nde Finans Mühendisliği Bölümü’nde yüksek lisans derecesini alan Onur Topaç, “Endüstri mühendisliğini, analitik düşünce kabiliyeti versin diye okudum. Aslında yapmak istediğim tek iş borsa alanındaydı. Ancak borsa üniversitede öğretilecek bir şey değil. O nedenle böyle eğitim yolu izledim” diyor. Gedik Yatırım’da işe başlar başlamaz da önce teknoloji departmanını oluşturduğunu anlatan Topaç, “Emirlerin milisaniyede gerçekleştirilmesini sağlayan sistemi kurdum, mobil uygulamalar çıkardım” diyor. Robot ya da algoritma olarak tanımlanan bu sistemin, alım satım işlemlerini çok çok hızlı yapabildiğini vurgulayan Onur Topaç şunları söylüyor: “Robot, insanların işini kolaylaştırıyor. Ama insanın yerine geçemez. Çünkü onu yöneten algoritmayı, alım ya da satım yapmasını belirli koşullara bağlayan yazılımı yine insan yazıyor.”
Yatırım Holding, Gedik Yatırım Menkul Değerler, Inveo Portföy Yönetimi ve Erhan Topaç ile birlikte kurucuları arasında bulunduğu Inveo Yatırım Bankası’nın faaliyet izni BDDK tarafından onaylandı. Yatırım hesaplarının kitleselleşmesiyle daha fazla şirketin sermaye piyasasına geleceğini belirten Onur Topaç şöyle konuşuyor: “Kartopu etkisinin başındayız. Yatırım hesaplarının toplam bakiyesinin mevduatları geçmesini istiyoruz. Bu da daha fazla şirketin halka açılmasını sağlayacak. Halen ülkedeki şirketler yüzde 25 özkaynak, yüzde 75 krediyle çalışıyor. Oysa sermaye piyasaları başta halka arz yoluyla olmak üzere pek çok farklı yöntemle şirketler için bir fon kaynağı.”
Şubeleşmeye hız verdi
Halen 200 binin üzerinde yatırımcının toplam 35 milyar liralık varlığını yönettiklerini belirten Onur Topaç, sermaye piyasalarında faaliyet gösteren 55 aracı kurum arasında pazar paylarının yüzde 5 civarında olduğunu söylüyor. Son dönemde sahadaki kanalları artırdıklarını kaydeden Topaç şöyle devam ediyor: “32 şehirde toplam 46 şubeye ulaştık. Çalışan sayımız da 455’e yükseldi. Aslında tüm işlemler uzaktan erişimle yapılabiliyor ancak biz şubeleşmeye yatırımcıyla yüz yüze iletişim açısından önem veriyoruz. Özellikle yatırımcıların finansal okuryazarlık düzeyini yükseltmeyi amaçlıyoruz. Bu amaç doğrultusunda yatırımcı seminerleri veriyoruz. Bu yıl 17 şehirde gerçekleştirdiğimiz seminerlerde konunun uzmanları hem sunum yaptı, hem de yatırımcıların sorularını yanıtladı. Bunlar 3 - 4 saat süren, yoğun içerikli seminerler oldu. Gelecek yıl da şubelerimizin bulunduğu yerlerde ve dört büyük şehirde seminerler düzenlemeyi planlıyoruz.” 20 kişilik araştırma ve yatırım danışma ekibinin sürekli halka açık şirketlerin verilerini, açıklamalarını, piyasa performanslarını analiz edip yatırımcılar için tavsiyeler oluşturduğunu anlatan Onur Topaç, “Bu araştırmaların çıktılarını her gün YouTube üzerinden yaptığımız yayınlarda yatırımcılarla paylaşıyoruz. Borsa, uzun vadeli bir yatırım mecrası. Ancak doğru zamanda almak ve satmak için de bu araştırmalar son derece yol gösterici” diyor.
Yabancı yatırımcı geliyor
2013 yılında Gedik Yatırım’ın uluslararası kurumsal satış bölümünü yönetmeye başladığını, bu süreçte yabancı yatırımcıların, yatırım dinamiğini gözleme fırsatı bulduğunu ifade eden Onur Topaç, “Türkiye onlar için yatırım yapılacak ülkeler arasındaki seçeneklerden biri. Bu nedenle yabancı yatırımcıyla iletişim kanallarının hep açık tutulması gerekli” diyor. Yabancı yatırımcının Türkiye’ye ilgisinin olduğunu kaydeden Topaç şöyle devam ediyor: “Önemli olan Türkiye’yi onlara doğru anlatmamız. Biz bu doğrultuda hareket ederek yabancıların Türkiye’de sermaye piyasalarına yatırım yapmalarını sağlıyoruz. Bizim kanalımızla gelen yabancı yatırımcılar ağırlıkla Avrupa’dan. Bunlar arasında da İngiltere merkezli fonlar ve yatırım bankaları çoğunlukta bulunuyor.”