90 yıllık hikâyenin rol modeli çocuklar

SERKAN ARMAN- Danimarkalı marangoz Ole Kirk Kristiansen’in 1932’de Billund şehrindeki atölyesinde başlayan LEGO macerası 90 yılda tüm dünyayı sardı. Danca ‘İyi oyna’ anlamına gelen ‘LEg GOdt’ kelimelerinden türetilen LEGO markası neredeyse yaratıcılıkla eş anlamlı. LEGO Group Türkiye, İsrail ve Yunanistan Genel Müdürü Madelaine Edwards ile 90. yılın önemini, LEGO’nun planlarını, sürdürülebilirlik adımlarını ve Türkiye’nin LEGO dünyasındaki yerini konuştuk.

 LEGO yakında asırlık bir marka olacak. 90 yıl genç kalmanın sırrı nedir?

Elbette bu sorunun tek bir cevabı yok. İlk cevabım, LEGO’nun kalbinde yer alan ilke ve değerler olacak. Çocukları rol modelimiz olarak görüyor ve yaptığımız her şeyin merkezine koyuyoruz. Sunduğumuz deneyimin eğlenceli ve eğitici olması, yaratıcılığı ve hayal gücünü beslemesi ana odağımız. İşte bu odağı ana değerlerimiz içinde tutmanın uzun ömürlü olmayı başarmamızdaki en önemli faktör olduğuna inanıyorum. Markamız 1932’de Danimarka’nın Billund kentinde ahşap oyuncaklar üreten bir aile şirketi olarak yola çıktı ancak bugün bir oyuncak markasından çok daha fazlasıyız. Yetişkin LEGO severler de dahil olmak üzere hayvanlar, yapım, ejderhalar ve arkadaşlık gibi çok geniş yelpazede tutkuları ve ilgileri olan dünyanın dört bir yanındaki tüm yaş gruplarından farklı ilgi alanlarına sahip LEGO tutkunlarının çeşitliliğini kucaklıyoruz. Bu da beni ikinci noktaya, yani durmaksızın devam edecek inovasyon taahhüdümüze getiriyor. Her yıl ürün portföyümüzün yarısından fazlası tamamen yeni ürünlerden oluşuyor. Her zaman trendlere, teknolojiye ayak uydurmak için var gücümüzle çalışıyoruz ve en önemli geri bildirim kaynağımız olan LEGO tutkunlarını ciddiyetle dinliyoruz.

PROBLEM ÇÖZME BECERİSİ ARTIYOR

LEGO’nun Türkiye’deki görünürlüğü giderek artıyor. Türkiye için yol haritanız ve yatırım planlarınız nelerdir?

 Türkiye, İsrail ve Yunanistan için merkezimiz Türkiye, İstanbul ofisi. Bu da bizim için gurur kaynağı. Genç nüfusu, gelişen perakende kategorisi ve e-ticaretin getirdiği hızlı dönüşüm, önemli fırsatlar sunuyor. 80 milyonu aşan nüfusuyla Türkiye’nin, LEGO Group’un oyun deneyimleriyle daha fazla çocuğa ve yetişkine ulaşma misyonunda kilit bir rol oynama potansiyeline her zaman yürekten inandık. Her sene yaptığımız LEGO Group İyi Oyna Araştırması oyun oynamanın hem aileler hem de çocuklar için sağladığı değer ve faydaların önemini ortaya koyuyor. Araştırmanın 2022 sonuçlarına göre, neredeyse tüm ebeveynler, oyun oynamanın çocukların yaratıcılıklarını (yüzde 93), iletişim yeteneklerini (yüzde 92), problem çözme becerilerini (yüzde 92) ve güven duygularını (yüzde 91) güçlendirdiğini düşündüklerini söylüyor. Çocuklar oyun oynarken, hızla değişen dünyada başarılı olmalarına yardımcı olacak beceriler geliştiriyor. Ama en önemlisi, neredeyse tüm çocuklar ailece oyun oynamanın kendilerini mutlu ettiğini (yüzde 97), rahatlamalarına yardımcı olduğunu, kafalarını okuldan uzaklaştırdığını (yüzde 95) ve hatta oyunun kendileri için en sevdikleri öğrenme yolu olduğunu söylüyor. Diğer yandan birlikte oynamak, tüm aileyi daha mutlu ediyor, daha güçlü aile bağları kurulmasını sağlıyor ve ebeveynlerin yüzde 95’ine göre onların kendilerini iyi hissetme hallerini de artırıyor. Her 5 ebeveynden 4’ü (yüzde 85), ailelerinin LEGO yapım parçalarıyla oynadıklarında daha mutlu olduklarını söylüyor. Bundan sonraki amacımız, LEGO ürünlerinin her çocuğun (ve büyük çocukların yani yetişkinlerin) ‘istek listesi’nin en başında olması. Son birkaç yıldır pandeminin ortasında, birçok ailenin kendilerine özel aile zamanları yaratmak için birlikte inşa etme keyfini keşfettiklerini ya da yeniden keşfettiklerini gördük. Bunu görmek bizi çok mutlu ediyor.

MALZEME ÇEVRECİ̇, ENERJİ̇ RÜZGÂRDAN

Sürdürülebilirlik artık dünyada hemen her firma için olmazsa olmaz. LEGO’nun bu yönde attığı adımları anlatabilir misiniz?

LEGO Group olarak, çocuklarımız için sürdürülebilir bir gelecek inşa etmede oynamamız gereken rolün farkındayız ve hem çevre üzerinde olumlu bir etki yaratmak hem sorumlu bir marka olmak konusunda kararlıyız. Öncelikle, sürdürülebilir malzemeler konusundaki taahhüdümüz açık ara en zorlayıcı olanı diyebilirim. 2030 yılına kadar, tasarımı değiştirmeden veya kalite - güvenlikten ödün vermeden tüm temel LEGO ürünlerini daha sürdürülebilir malzemelerden yapmayı hedefliyoruz. Ayrıca, 2025 yılına kadar tüm LEGO ambalajlarının yenilenebilir ya da geri dönüştürülmüş malzemelerden yapılmasını planlanıyoruz. Son olarak ve belki de en az bilineni, çatı şirketimiz tarafından açık deniz rüzgâr yatırımları sayesinde enerji tüketimimizin yenilenebilir enerji ile yüzde 100 dengelenmesini sağlayarak CO2 etkimizi önemli ölçüde azaltabildik.

KESİŞİMDEKİ FIRSATLAR...

Geleneksel LEGO teknolojik oyuncakların alternatifi mi? Aslında LEGO’nun çok sayıda mobil oyunu çıkıyor. Teknoloji çok hızlı ilerlerken LEGO kendisini tam olarak nasıl konumlandırıyor?

Daha önce de söylediğim gibi inovasyon, DNA’mızın bir parçası. LEGO yapım parçası ve sunduğu fiziksel oyun deneyimleri aslında ürettiğimiz şeyin tam merkezinde yer alırken, teknolojik yenilikler de bunu her zaman bir adım öteye taşımak ve güçlendirmek için bize yol gösteriyor. Bu anlamda, kendimizi sadece fiziksel oyuncaklar ve yalnızca dijital oyuncaklar şeklindeki bir düşünce sistemi ile sınırlamıyoruz. Bunun yerine ikisinin kesişimindeki o büyük fırsatı, harmanlanmış bir yaklaşımı benimsiyoruz. Klasik oyun özelliklerinin birçoğunu fiziksel oyuna dönüştürmeyi başaran LEGO Super Mario ürünlerimiz buna harika bir örnek olabilir. Super Mario setlerimiz sayesinde LEGO tutkunları çok boyutlu olarak oynayabiliyor, ek setler ekleyerek, tıpkı geleneksel bir bilgisayar oyunundaki gibi farklı seviyelere girebiliyorlar.

‘AİLE’NİN PARÇASI OLDU...

Kariyer yolculuğunuzu paylaşabilir misiniz? Türkiye’de çalışma isteğinizi neler etkiledi?

LEGO Group’a katılmadan önce strateji danışmanlığı alanında çalıştım, farklı projelerde yer aldım, birçok sektörde deneyim kazandım, çok fazla seyahat ettim. O zamandan bu zamana beni bugün olduğum yere getiren iki deneyimimi anlatabilirim. Öncelikle, müşterim olduğu dönemde LEGO Group için bir proje yürüttüm. İş birliği, şeffaflık, güven ve çalışanlar arasındaki güçlü ilişkiler anlamında daha önce hiç görmediğim kurum kültürüne bayıldım. Çalışanların ‘LEGO Ailesi’nden bahsettiğini çok sık duyarsınız. Bu terim, hem dışarıdan bir danışman olarak gözlemlediğim hem de şimdi bir LEGO çalışanı olarak edindiğim deneyimi birebir yansıtıyor. İkinci olarak, danışmanlık yaptığım süre boyunca, Türkiye’de büyük bir üretim ve satış hacmine sahip, tekstil sektöründen başka bir müşteri için danışmanlık yaptım. Böylece Türkiye’deki çalışma kültürünü ilk kez bu şekilde deneyimlemiş oldum. LEGO kariyerime gelince, ilk olarak 2016’da Londra’da İş Geliştirme Direktörü olarak global bir pozisyonda başladım. Oradan, LEGO Group’un yeni pazarlara entegre olmasına ve yeni girilen pazarların büyütülmesine yönelik kurumsal stratejisini oluşturmakla yükümlü olan Pazar Genişletme adlı yeni oluşturulan bir departman kurdum ve yönettim.

TIGR’İN BAŞINDA...

2022’nin Ocak ayında, LEGO Group bünyesinde kısaltması TIGR olan Türkiye, İsrail ve Yunanistan pazarlarından sorumlu Genel Müdürlük görevi için ailemle birlikte İstanbul’a taşındım. TIGR pazarları Genel Müdürü olarak, benzersiz büyüme fırsatları sunan bu üç pazarın sorumluluğunu aldığım yeni yolculukta çok heyecanlıyım. Bu roldeki ilk yılımın LEGO 90’ıncı yıl dönümüne denk gelmesi daha da heyecan verici. Planımız, dünya çapında daha fazla çocuğa ulaşmak ve harika bir ürün portföyü ile onların oyun tutkusunu daha ateşlemek. Bu üç ülkenin potansiyeli ve gelecek planlarımızın gücüyle, keşiflerle dolu LEGO dünyasında çocukları ve yetişkinleri bir araya getirmeye devam edeceğiz.

DİLBİLİMCİ OLARAK GÖZLEMLİYOR

İlk öğrendiği Türkçe kelime ‘mavi’ oldu

Şimdiye kadarki Türkiye gözlemlerinizde neler öne çıkıyor?

Bir dilbilimci olarak (üniversitede İspanyolca ve Yunanca okudum) ilk gözlemim Türkçenin daha önce okuduğum dillerden çok farklı olduğu. Şu anda Türkçem oldukça kısıtlı ama bu ay derslere başlayacağım için çok heyecanlıyım. Beni gerçekten etkileyen ikinci konu, kesinlikle çok sevdiğim yemek kültürü. Türk mutfağında henüz sevmediğim bir yemek bulamadım. Ama belki de benim için en komik deneyim, dışarıdayken kızıma gelen tepkiler oldu. Neredeyse 2 yaşında ve insanların her zaman hakkında yorum yaptığı çok parlak mavi gözleri var. Bu yüzden belki de ilk öğrendiğim Türkçe kelimelerden biri ‘mavi’ oldu.

İSTANBUL’DAKİ MERKEZDEN 3 ÜLKEYİ YÖNETİYOR

Türkiye, İsrail ve Yunanistan’ı İstanbul’dan yönetiyorsunuz. Bu 3 ülke pazarının benzer ve farklı yönleri neler?

Bu üç ülke tüketici davranışı, pazar dinamikleri, perakende yapıları ve alışveriş fırsatları bakımından gerçekten farklı. Satış kanalları açısından da önemli farklar var, bu nedenle bu 3 pazar için, “tek beden herkese uyar” yaklaşımının işe yaramayacağını biliyoruz. Ama hangi coğrafya olursa olsun, tek arzumuz çocukların ve yetişkinlerin birlikte oyun oynadıklarını ve yarattıklarını görmek.

Farklı kültürlerin farklı LEGO tercihleri oluyor mu? Kız ve erkek çocukların LEGO’ya ilgisi aynı oranda mı?

Deneyimlerime göre, cinsiyet veya kültür farklılıklarından daha çok öne çıkan şey, çocukların da tıpkı yetişkinler gibi kendilerine özgü farklı görüşleri, ilgi alanları ve kendilerini ifade etme biçimlerinin olması ve bu bizim tam da onurlandırmak istediğimiz çeşitlilik zenginliği aslında. Hem pazarlama, hem de tasarımda, kapsayıcılık konusundaki tavrımızı yansıtan “herkesi memnuniyetle kucaklıyoruz” yaklaşımını benimsediğimizden emin olmak istiyoruz. Ama özellikle kızlar konusunda, dünya genelinde bazı aktivitelerin ya da oyuncakların sadece tek bir cinsiyete yönelik olduğu yönündeki eski moda kalıplar hâlâ gündemde. LEGO Group, ürünlerimizin yalnızca kızlara hitap etmediğinden emin olmak ve kızların LEGO yapım parçaları ile inşa etmelerini engelleyen toplumsal engellerin ve yanlış anlamaların neler olabileceğini anlamak için de çaba sarf etti.