Kira geliri olanlar dikkat!
Kira gelirindeki düşüşün sebepleri ne?
Toplam gelir içindeki kira payı düşüş eğilimine girdi. Üst gelir grubunda 2010'da her 100 liranın 6 lirası kiradan gelirken rakam 2013'te 4,7 liraya geriledi. Benzer durum diğer gelir gruplarında da gözlendi.
TÜİK’in son açıkladığı ‘Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2013 verileri’ kira gelirlerinin düştüğünü gösterdi. Üst gelir grubunda 2010'da her 100 liranın 6 lirası kiradan gelirken rakam 2013'te 4,7 liraya geriledi. Bugün'ün haberine göre benzer durum diğer gelir gruplarında da gözlendi.
3 yıl içinde her 100 lira en alt gelir olarak adlandırılan ilk 20'de 40, 2'nci 20'de 70, 3'üncü 20'de 20, 4'üncü 20'de 50 kuruş, en üst gelir seviyesi olarak adlandırılan son 20'de ise 1 lira 30 kuruş eridi.
BİRÇOK NEDENİ VAR
Düşüşün nedenleri ilgili kişiler tarafından farklı gerekçelerle açıklandı. Müteahhitler düşüşün en belirgin nedeni olarak nüfus artışını gösterdi.
EKONOMİSTLER STOKA DİKKAT ÇEKTİ
Kirada olan evin, çocuklara verilerek birincil ev haline dönüşmesiyle kira gelirinin ortadan kalktığını belirten gayrimenkul geliştiricilerine karşın, ekonomistlerin yorumu konut stoku, gayrimenkul fiyatlarındaki artış ve ekonomik durgunlukla elden çıkarılan gayrimenkuller şeklinde sıralandı.
KENTSEL DÖNÜŞÜM UNUTULMAMALI
Konu ile ilgili görüşlerine başvurduğumuz İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım da kira gelirlerinin toplam gelirler içindeki düşüşünün en belirgin gerekçesinin nüfus artışı olduğunu dile getirdi.
İKİNCİ EVLER ÇOCUKLARA VERİLDİ
Kentsel dönüşüm nedeniyle de dönüşen evlerde kişilerin ikinci evlere yerleştiğine dikkat çeken Durbakayım, “İkinci evler çocuklar evlenince çocuklara bırakılıyor. Burada doğal olarak kira geliri ortadan kalkıyor. Bunun yanı sıra kentsel dönüşüm gerçeğini de unutmamak lazım. İkinci evi olanlar dönüşüm nedeniyle kiradaki evlerine yerleştiler” şeklinde konuştu.
FİYAT ARTIŞI ETKİLİ OLDU
Fatih Üniversitesi Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Osman Nuri Aras, konut stokunun yanı sıra gayrimenkul fiyatlarındaki artış ve ekonomik durgunluğun kira gelirlerindeki azalmanın temel nedenleri arasında sayılabileceğini aktardı.
EŞİTSİZLİK AZALIR
Azalmanın yüksek gelir gruplarında, düşük gelir gruplarına göre daha yüksek oranda olmasına da vurgu yapan Aras, “Türkiye’de 2002 sonrası gayrimenkul edinim sisteminde önemli yapısal değişiklikler oldu. Ve ne yazık ki söz konusu yapısal değişikliklerin de etkisi ile gayrimenkul gelirleri hem bölgesel hem de ülke genelinde gelir dağılımında eşitsizliğin artmasında etken oldu. Dolayısıyla gayrimenkul gelirlerindeki azalmanın nüfusun her bir yüzde 20'lik dilimlerdeki oranı bakımından değerlendirildiğinde, son yıllarda gelir dağılımında eşitsizliği artırıcı etkisinin azalması olumlu olarak değerlendirilebilir” dedi.
2014 BEKLENTİSİ OLUMLU
TÜİK verilerinin 2013 rakamları ile hesaplandığına dikkat çeken Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Dumankaya, TÜİK’in gerek ağustos ayı konut satışlarının gerekse eylül ayı sektörel güven endeksi verilerinin gayrimenkulün hala cazip bir yatırım olduğunu gösterdiğini söyledi.
TOPLAM GELİRLER İÇİNDEKİ PAY ARTACAK
Bir önceki ayda 82,2 olan inşaat sektörü güven endeksinin bu ay 83,6 değerine yükseldiğini belirten Dumankaya “Bu artış da önümüzdeki ayların sektör için daha iyi geçeceğinin kanıtı. Konut stokunun yoğun olduğu yerlerde kira artış hızı bir miktar azalma kaydetmiş olabilir. Ancak bu yıl kiralarda yeniden yükseliş yaşandı. 2014 verilerinde toplam gelir içinde kira oranının yükseleceğini görmek şaşırtıcı olmaz” bilgisini verdi.