Aidatlar korkutuyor
Artan aidatlar konut alıcısını korkutuyor.
Artık büyük projelerdeki konut alıcısı evi alırken yapacağı ödemeden çok ‘aidat’ı düşünür oldu. Kimi projelerde aidat oranları aylık kredi ödemelerine denk geliyor. Konut almak isteyen de ‘hala kira öder gibi aidat ödemeyi’ sürdürüyor. Yüksek aidat sorunu gayrimenkul firmalarını da zorluyor. Bu nedenle artık konut alana ödeme fırsatı gibi avantajlar sunan firmalar, aidat dengesine de özen gösteriyor.
Milliyet'ten Duygu Erdoğan'ın haberine göre; konut alıcısı ise ev alırken mutlaka aidatı göz önünde bulunduruyor. Buna göre metrekare başına ödenen aidat tutarları düşme trendine girse de hala cep yakıyor.
Konut aidatları, projenin lokasyonu, sosyal alanları, bu alanların kullanma süresi, çalışanların vardiyaları gibi pek çok nedenden artıyor ya da azalıyor. Hatta sitede yer alan konut miktarı da aidat fiyatını temelden etkiliyor. Çünkü çalışan ve çalışanlara ödenen maaş sigorta gibi ödemeler konut sayısı arttıkça daha çok insana bölünmüş oluyor. Pek çok etmeni içinde barındıran aidat bedelleri, az da olsa aylık fatura giderlerini de içeriyor.
Firmalar site yönetim şirketi kuruyor
Gittikçe yükselen ve bu nedenle konut alıcısı karşısında da büyük bir soruna denk gelen aidat tutarları için pek çok firma site yönetim şirketi kurma yoluna gidiyor veya yönetimi kendi şirket ve çalışanları bünyesinde üstleniyor. Bir diğer model ise site içinde bulunan bir sosyal alan veya kiralanabilir dükkanın aylık kazancını site yönetimlerine aktarmak. Bu şekilde site kendi içinde aidat giderlerinin büyük kısmını karşılamış oluyor. Teknik Yapı, yaptığı konutlarda aidat masraflarını düşürmek ve yönetimin sağlıklı yürütülmesi için kurduğu Aktif Yaşam şirketi şu anda 8 bine yakın konut ve işyerinden oluşan dokuz adet projede profesyonel anlamda tesis yönetim ve işletme hizmeti veriyor. Yanı sıra güvenlik hizmetini de kendi firmasıyla yönetiyor. Aidatları yok denecek kadar az.
Aidatlar düşürülüyor
Mesa, Artaş-Avrupa Konutları, Öztaş ve Kantur-Akdaş Ortak Girişim Grubu tarafından hayata geçirilen Tema İstanbul projesinde ise yönetimi bir süre boyunca yine bu grup üstlendi. Buna göre bazı kiralanabilir alanların geliri site yönetimine bırakılarak ve kendi çalışanlarının kullanılması modeline gidilerek aidat miktarları aylık 143-183 lira arasında belirlendi. Yine kendine özel yönetim sistemleri belirleyen Ege Yapı Group’un Batışehir projesindeki aidat miktarları da oldukça düşürüldü. Buna göre 100 metrekarelik bir konut 162 lira aidat ödeyecek.
Projenin yeri etkiliyor
Projenin bulunduğu alan aidat giderlerini oldukça etkiliyor. Firmalar ‘merkez’de olmanın verdiği özellikleriyle daha fazla güvenlik, daha fazla bahçe, temizlik ve tamirat işlerinde çalışan alıyor. Sosyal alanlarını da buna göre belirleyen alanlarda fiyatlar yükseliyor. Ataköy Sea Pearl projesinde 100 metrekarelik bir konutun aidatı 400 liraya denk geliyor. Acıbadem Akasya’da ise fiyat 750 lirayı görüyor. Sinpaş Lagün’de 450 lira olan 100 metrekarelik bir ev için aidat gideri, MaslakMashattan’da da 400 lirayı buluyor.
Ev satmayı zorlaştırıyor
İstanbul’da artan aidat bedellerinin ev satmada dezavantaj oluşturmaya başladığını belirten Altınemlak Genel Müdürü Hakan Erilkun, en yüksek aidat verilerinin Beşiktaş’ta olduğunu dile getirdi. Erilkun, “Maksimum aidat rakamlarında İstanbul Avrupa yakası metrekaresi 13.16 TL değer ile ilk sırada. Bunu 9.44 TL fiyatla Ankara, 7.54 TL ile Anadolu yakası ve 4.01 TL ile İzmirtakip ediyor. İstanbul Güngören’nin metrekaresi 1.02 TL ile en düşük değere sahipken, Beşiktaş’ın 5.6 TL ile en yüksek aidat ortalamasına sahip ilçeler” dedi.