12.04.2017 - 02:30 | Son Güncellenme:
Mithat Yurdakul / Ankara
Evlerin, apartmanların, iş yerlerinin çatılarına kurulacak güneş panelleri ile herkesin elektrik üreticisi olmasının yolu açıldı. Taslak düzenlemeye göre, küçük üreticiler de çatılarına panel kurarak kendi elektriğini üretebilecek, ihtiyaç fazlasını şebekeye vererek para kazanabilecek.
Panel maliyetlerinin düşmesiyle yaygınlaşması beklenen uygulamadan fabrikaların da yararlanması bekleniyor.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), 10 KW’ye kadar üretim yapan güneş enerjisi panellerinin sisteme enerji satabilmesini sağlayan düzenleme için taslak hazırladı.
Özellikle apartman ve siteleri ilgilendiren düzenlemeyle, vatandaşlar güneşten kendi elektrik ihtiyacını karşılayabilecek, ihtiyaç fazlası elektriği şebekeye vererek para kazanabilecek. Taslağa göre, uygulamadan yararlanmak isteyenler şebeke işletmecisine başvuracak. Güneş enerjisi üretim tesisi, tüketim tesisinin ölçüm noktasından dağıtım sistemine bağlanacak. Her abonelik için bir başvuru yapılacak. Elektrik şirketleri çağrı mektubuyla taleplere karşılık verecek. Projenin onaylanmasından sonra 90 içinde kurulacak sistem resmi kurumlara onaylatılacak.
Kiracı da yapabilir
Lisanssız üretim kapsamındaki uygulama için tapu ya da asgari iki yıl süreli kira sözleşmesi istenecek. Birden fazla kullanıcının bulunduğu apartman, site gibi yerler için noter onayı gerekecek. Çatı uygulaması kapsamında kurulacak paneller için gerek duyulması halinde imar mevzuatı çerçevesinde belge istenebilecek. Bundan sonra sözleşme imzalayan kullanıcılar, sayaç taktırarak sisteme elektrik verebilecek.
Sektörün önünü YEKA açtı
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Türkiye’nin en büyük güneş enerjisi santralinin kurulacağı Karapınar Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEKA) ihalesinde, geniş enerjisinin önemini vurgulamıştı. Albayrak, “Bu alanda, Türkiye’nin dünya ile rekabet edebilecek bir enerji sektörünün önünün ardına kadar açıldığını düşünüyorum. Çünkü önümüzdeki aylarda benzer bir ihaleyi inşallah rüzgar enerjisinde de yapacağız. Türkiye’de bu ve benzeri yatırımların teknoloji ile gelişmesi, büyüyen Türkiye idealine çok önemli hizmetler edecek. Bugün itibarıyla güneş enerjisinin çılgın projesi diyeceğimiz ve dünya üzerinde kurulu en büyük fotovoltaik saha dediğimiz bin megavatlık bir yatırımdan bahsediyoruz. Bu tarz, büyük bir yatırım Türkiye ekonomisinin, Türkiye enerji sektörünün büyüklüğü açısından da çok önemli bir mesaj veriyor. Bu ihaleleri gerçekleştirirken, çıkan sonucun ekonomik değeri nedir diye baktığımızda, çok tarihi bir resim ortaya çıkıyor. Daha düne kadar güneş enerjisinde üretilen elektriğin teşviki ile birlikte uyguladığımız fiyat politikası 13.3 cent alım garantisinin üzerine yerli ekipman kullanımına bağlı 19.5 cent olarak uygulanan bu enerjinin maliyet politikası, bugünkü ihaleyle 6.99 cente düşerek, neredeyse üçte biri rakamla tarihi resmi bir başarıyı ortaya koyuyor” demişti.
Apartman giderini karşılayacak
Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneği (GENSED) Genel Sekreteri Hakan Erkan, hazırlanan düzenlemeyle, lisanssız güneş enerjisi için gereken 6 - 8 aylık sürenin kısalacağını söyledi.
Küçük kullanıcı için sürecin basitleşeceğini ifade eden Erkan, “Basit, hızlı şekilde çatılara kurulacak. Fabrikaların çatılarına kurulacak. Güneş çatılardan yükselecek” dedi.
Yeni inşaatların, toplu konut projelerinin yanı sıra villaların da düzenlemeden yararlanabileceğini belirten Erkan, öncelikle apartman giderlerinin bu yolla karşılanabileceğini söyledi. Erkan, güneş enerjisinin yaygınlaşması için maliyetin düşürülmesi için de bazı ek çalışmaların yapılması gerektiğini kaydetti.
Şu anda güneş santrali kurmak için 10 yıllık elektrik faturası kadar para ödenmesi gerektiğini belirten Erkan, bunun 3-4 bin dolara denk geldiğini söyledi. Güneş panellerinin önümüzdeki dönem yüzde 30-40 ucuzlamasını beklediklerini ifade eden Erkan, bankaların da mikro kredi sağlamasıyla güneş enerjisinin yaygınlaşacağını belirtti. Erkan, yerli üreticiye destek verilmesiyle, güneş enerjisinin daha da ucuzlayacağını kaydetti.
10 milyon çatı var
Fikirtepe’deki konut projesinde güneş enerjisinin yüzde 5 oranında zorunlu kılındığını hatırlatan Erkan, EPDK düzenlemesinin hayata geçmesiyle 100-200 bin çatılık projelerin hayata geçmesinin mümkün olduğunu dile getirdi. Türkiye’de 10 milyon çatı olduğunu belirten Erkan, “Güneşle su ısıtmada dünya üçüncüsüyüz. 5 yıllık süreçte güneş enerjisi de her yerde olacak” dedi. Erkan, fabrikaların da vergi muafiyeti gibi olanaklar sağlanması halinde güneş enerjisine geçebileceğini ifade ederek, “Orada da patlama olacaktır” diye konuştu.
Hedef tamamen yerli panel üretimi
Ali Ayan GestEnergy Genel Müdürü ve GESTED yöneticisi
“Güneş enerjisini herkes öğrendikçe yaygınlaşacak. Elektrik parası sıfırlanacak, faturalara da yansıması olacak. Maliyetler düşecek. Yerli panelin yaygınlaştırılması için çalışma içindeyiz. Çatılarda kullanım için komisyonlar kuruyoruz. Neyi nereden almaları gerektiğine de halka anlatacağız. Güneş panellerinin camını ve çerçevesini Türkiye’de üretiyoruz, geri kalanını ithal ediyoruz. YEKA projesi ile yerli hücre ve panel fabrikası kurulması öngörülüyor. Bir sonraki aşama tamamen yerli panel olacak.Türkiye buna hazır, bunu üretebilir. Yerli üreticinin 1 GW’lık potansiyeli var. Güneş enerjisinin kullanım alanı çok geniş. Hastanelerden ve okullardan talep var.
Büyük potansiyel var
Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynakları arasında güneş enerjisi çok önemli bir potansiyele sahip. Buna karşın 2016 yılı sonu itibarıyla 78.500 MW kurulu güç içinde güneş enerjisi yüzde 1’lik pay alabiliyor. Türkiye yıllık 2.737 saat güneşlenme süresi karşılığında güneşten sadece 860 MW enerji elde ediyor.