Yeni araç kokusunun bilinmeyen dünyası!

Çağnur HATİPOĞLU

Yeni otomobilin kokusu, bir çok sürücü için vazgeçilmez güzellikte bir parfüm gibidir! Bir kısım sürücüler, bu kokuyu kaybeden araçlarını hemen yenisiyle değiştirme yoluna giderken, bir bölümü de, piyasada "yeni otomobil kokusu" adı altında satılan spreyleri satın alırlar.

Aslen, iç mekanda kullanılan malzemelerin ve kimyasalların yaydığı kokuların birleşimi olan "yeni otomobil kokusu", otomotivin kapalı kapıları ardında en çok tartışılan konularından. Bilim adamları, bu kokunun, sıcağın da etkisiyle insan sağlığını tehdit ettiğini savunurken, üreticiler de, müşterilerinin hoşuna giden koku karışımlarını yaratmak ya da sözü edilen zararları ortadan kaldırmak için laboratuvarlardan çıkmıyorlar.

Özel burun ekipleri

Öncelikle bu kokuların nasıl yaratıldığına, firmaların bunun için neler yaptığına bakalım.

Şurası bir gerçek ki bazı burunlar, otomobillerin markasını kokusundan bile tanıyabiliyor. Zira her marka, bunun için özel çalışmalar yapıyor. Belki kullanılan malzemelerin çoğu biribirinin aynı. Ancak unutulmamalı ki, bir parfüm farklı kişilerde, farklı şekillerde kokabilir. Aracın kendine has kokusu da, bir müşteriyi o araçtan soğutabilir veya sevdirebilir...

Örneğin Audi, 22 yıldır bir "burun ekibi"yle çalışıyor. Halen üçü bayan olmak üzere 6 "burun"a sahip. Ekip, üretilen modellerin en azından "doğal" ve "müşterilerin kendilerini rahat hissedecekleri" bir kokuya sahip olmalarına uğraşıyorlar.

Audi Burun Ekibi, üretilen modellerin her parçasının doğal kokusu olmasına özen gösteriyor. Ekip, özel bir koku yaratmıyor ama kullanılan malzemelerin "doğal" kokularını en iyi şekilde harmanlamaya çalışıyor. Bunun için iç mekânda kullanılacak plastik, deri ve ahşap parçaların farklı şartlarda bağımsız ve birlikte nasıl koku yaydıklarına ilişkin testler yapılıyor.

Sarımsak yemek yasak!

Kimi zaman parçaları fırında ısıtan ekip, kimi zaman da kaloriferini çalıştırdıklarını aracın içinde çalışıyorlar. Koku yetenekleri kaybolmasın diye sigara içmiyor, nezle olmamaya çalışıyor, testlerden önce sarımsak yemiyor, parfüm veya traş losyonu kullanmıyorlar.

Benzer bir ekip de, Volvo'da mevcut. İnsan sağlığını bozmayan, hatta sürücülere hoş gelebilecek kokulara sahip malzemelerle üretilmiş araçlar geliştirmeye uğraşıyorlar. Araçların içini koklayıp, 1'den 6'ya kadar puanlar veriyorlar. Böylece de tasarımcılara, malzemeler konusunda yol göstermeye çalışıyorlar. Malzemelerin, güneş altında daha kötü kokmaya başladığını bilen Volvo mühendisleri, ayrıca bunun için bir "güneş simülatörü" de yapmışlar.

Elektronik koklayıcı

Avrupa ile Güney Amerika'da yolcu hassasiyeti ve konforu konusunda Focus ile ödüller alan Ford, bunu dünyada ilk kez denilebilecek "elektronik burun"dan aldığı destekle haketmiş.

25 yıldır araç içinde kullanılması muhtemel pek çok maddenin kokusunu araştıran Ford, artık fiyatı 100 bin doları bulan bir elektronik burun kullanıyor. Hepsi farklı bileşenlere cevap veren 12 kimyasal sensöre sahip sistem, bir defada 48 farklı bileşeni koklayabiliyor. Zira bu sayede, zararlı etki yapabilecek 2000 kadar madde belirlemişler.

Parfümlü otolar!

Araç içinde kullanılan malzemelerle yaratılan kokular, kokuya hassas burunlara kötü de gelebilir elbette. Herkes, yeni otomobil kokusunu sevmek zorunda değil.

İşte bu yüzden, bazı üreticiler, lüks modellerinde doğal deriler ve ahşap kaplamalar kullanmaya özen gösterirken, bazıları da, orta sınıf araçlarına parfüm yayan düzenekler koyuyor. Türkiye'de de satılan Citroen C4 ve C4 Picasso, Peugeot 207 gibi modeller, istenirse bu sistemle alınabiliyor. Değişik parfüm seçeneklerinden birini alıp, koku haznesine kokuyor ve aracınızda parfümlü bir hava estiriyorsunuz.

Meğer çok zararlıymış...

Öte yandan yeni araç kokusunun, insan sağlığını tehdit edici boyutu ön plana çıkmaya başladı. Bilim insanları dile getirdikleri bu tehlikeler konusunda, üreticilerin de dikkatini çekmeye çalışıyorlar.

Nitekim araştırmalar, yeni otomobil kokusunun, sıcakla birleştiğinde insanlara yeni bir binanın içindeki kokudan daha fazla zarar verdiğini ortaya çıkartmış. Bağışıklık sistemini tahrip edip, ciddi hastalıklara, hatta kansere neden olabileceği söyleniyor.

Kokusuz otomobil üretmek biraz zor. Ancak bunu en aza indirmek için çalışmalar sürüyor. Örneğin Toyota, hibrid modeli Prius'un iç mekanını, fazla koku yapmayan ve zarar vermeyen bileşimler içeren malzemelerle oluşturmayı başarmış.

Bu arada küçük bir not. Tüm bunlara rağmen yeni otomobil kokusunun, sürücüleri daha dikkatli araç kullanmaya sevkettiği de savunulan bir başka fikir!