Mentoro’ya göre, iş stratejisi tasarım yaklaşımının 5 temel adımı vardır. Bunları aşağıdaki şemada özetliyorum.
Stratejik veriler; stratejik öncelikler, stratejik niyet ve bileşenlerle ilgili doğru kararları vermemizi sağlar. Strateji tasarımında sıkça kullanılan stratejik veriler şöyle sıralanabilir:
Sektörel veriler:
- Sektördeki ana oyuncuların analizleri.
- Sektör faaliyet zinciri analizi (Sektördeki ticari faaliyetler).
- Sektör büyüklük analizleri.
- Ürün ve üretim aşamaları analizi.
- Sektör rekabet yapısı analizi (Porter 5 güç analizi).
- Ürün yaşam döngüsü analizi.
- Sektör müşterisi tüketim döngüsü ve acı analizi.
- Sektör değer eğrisi analizi.
- Sektöre özel gerçekler.
- Sektör PESTEL analizi (Sektörel eğilimler).
Kurum verileri:
- Kurum/bölüm/ürün finansalları
- Karmaşıklık analizleri.
- Kurum/bölüm/ürün portföyü matris analizi (Pazar çekiciliği-rekabet gücü).
- Kurum/bölüm/ürün rekabet avantaj durumu.
- Kurum/bölüm/ürün SWOT analizi.
ASDECS rekabet avantajı kriterlerini şöyle özetleyebiliriz.
A) Her bir karar bileşeninin sürdürülebilir uygulanabilirliği:
- A (Applicability, Uygunluk/Uygulanabilirlik)
- S (Sustainability, Sürdürülebilirlik/Süreklilik)
B) Her bir karar bileşeninin rekabet avantajı yaratması:
- D (Different/Differentiator, Farklılık/Farklılaştırmak)
- E (Efficiency, Verimlilik)
C) Bileşenlerin birbiriyle uyumu ile oluşan rekabet avantajının sürdürülebilirliği:
- C (Coherency/Consistency, Tutarlılık)
- S (Synergy, Sinerji)
Anlaşılabileceği gibi, bir strateji planı hazırlanması hiç de kolay değil. Mutlaka profesyonel yardım almak gerekiyor. Ama bu plan hazırlandıktan sonra, kurumlar çok süratle ve engellere takılmadan büyüyebilirler. Bizim iş adamları ise her şeyi kendilerinin bildiğini zannederler.