Kurdaki hareketlenmenin en önemli nedeni yüksek cari açık. Ekonomi dinamiklerimiz yüksek cari açığın kur artışını, kur artışının da enflasyonu yükselttiğini gösteriyor.
Hükümet, kur artışının sorumlusu olarak her ne kadar dış güç odaklarını gösteriyorsa da, bizim de dersimizi iyi çalışmadığımız anlaşılıyor. Kurdaki hareketlenmenin en önemli nedeninin, “yüksek cari açık” olduğu anlaşılıyor. Nitekim, Cumhurbaşkanımız da, seçimlerden sonra ilk fırsatta bu konuya eğileceklerini söyledi.
Şu andaki ekonomi dinamiklerimiz, “yüksek cari açık”ın kur artışını tetiklediğini; kur artışının da enflasyonu yükselttiğini gösteriyor. 2018 yıl sonu itibariyle, yıllık cari açığımızın, milli gelirimizin %6.5’unu aşacağı ve 60 milyar dolara çıkacağı anlaşılıyor.
Merkez Bankası, Akbank ve TUİK kaynaklı aşağıdaki tablo, yıllar itibariyle cari açığımızı, net enerji ithalatımızı ve altın ithalatımızı gösteriyor.
Açığı körükleyenler
Maalesef, Merkez Bankamızın, yukarıdaki grafikten de anlaşılabileceği gibi, altın almak suretiyle cari açığın artmasına katkı verdiğini söyleyebiliriz. Merkez Bankası, yıllar içinde 12 milyar dolarlık altın ithal etti.
Petrol fiyatlarındaki her %10’luk artış; cari açığımızı, yılda 4.5 milyar dolar arttırıyor. Hem altın hem de enerji ithalatımız artıyor. Altın ve enerji hariç ithalat da, ekonomik aktivitedeki artışa bağlı olarak, 2017 son çeyreğinden beri sürekli yükseliyor. Kısacası, kapatılamayan ve cari açığı arttıran bir dış ticaret açığımız var.
Beklentiler %12 civarı
Aşağıdaki tablo, enflasyon ve çekirdek enflasyonun yıllık değişim yüzdesini ve bu göstergelerdeki beklentiyi gösteriyor.
2018 yılı enflasyon beklentimiz, %12 civarında bulunuyor. Faiz artışı ve yeni bir artış beklentisi de, enflasyonu yükseltici bir unsur.
Gelişmiş ülkelerde faizler arttıkça, ekonomik aktivite artarken; bizim gibi az gelişmiş-gelişmekte olan ülkelerde, faiz arttıkça, enflasyon yükseliyor.