Yaman Törüner

Yaman Törüner

yaman.toruner@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

İngiliz BBC televizyonun meşhur Hard Talk programına katılan Andrew Peek’in, konuşmasının özet görüntüleri yayınlandı. Konuşmanın tamamı ise, bu hafta içinde yayınlanacak. Andrew Peek halen Amerikan Dışişleri Bakanlığı Baş Müsteşarı (US State Department Deputy Assistant Secretary) görevinde bulunuyor. Peek, ABD’nin İran, Irak ve Ortadoğu’dan sorumlu en üst bürokratı sayılıyor. Programda, Andrew Peek’e kırılıp bükülmeden, önemli sorular soruldu. Sorular arasında, Türk hükümetinin, ABD’nin terör gruplarıyla iş birliği yaptığı suçlaması da vardı. Peek, bu soru karşısında, hafif gülümsedi ve “Bu durum, ABD’nin dış politika kararıdır” dedi. “Kimlerle iş birliği yapılacağına dış politikamız karar verir” diyerek devam etti. Anlaşılıyor ki ABD, YPG ve PKK ile iş birliği içinde olmaktan, en azından kısa süre içinde, vazgeçecek gibi görünmüyor.

Haberin Devamı

Vietnam fiyasko oldu

ABD son yıllarda, dünyada giriştiği tüm savaşları kaybetti ve öngördüğü politikaları yeterince uygulayamadı. ABD’yi doğrudan etkileyen savaşlardan en önemlisi olan Vietnam Savaşı’nda 58.220 Amerikan askeri öldü. Buna karşılık, 1.011.000 Vietnamlı askerin ve 195 ila 430 bin Vietnamlı sivilin öldüğü tahmin ediliyor. Yani, ABD Vietnam’da, bir ABD askeri karşısında 30 Vietnamlıyı öldürmüş bulunuyor. Buna rağmen, Vietnamlılar ülkelerini savundular ve Amerikan kamuoyunun baskısı da başlayınca, ABD, Vietnam’dan “kazanamamış” olarak ayrılmak zorunda kaldı.

Afganistan ve Irak’a ABD’nin yaptığı müdahaleler sırasında ise, teknolojik gelişim nedeniyle, bir ABD’li asker karsısında 70 Iraklı veya Afganistanlı asker veya sivilin öldüğü tahmin ediliyor.

ABD nasıl hazırlandı?

1939 yılında, ABD’nin 200 bin kara ve 20 bin denizci askeri vardı. Otomobil endüstrisinde, 44 eyalette 500 bin kişi çalışıyordu. Ayrıca, otomobil sanayii sayesinde 7 milyon kişinin daha ekmek yediği hesaplanıyordu.

ABD, savaşa girmesiyle birlikte, tüm otomobil sanayiini durdurarak, bu sanayinin %50’sinin uçak motoru, %33’ünün makineli tüfek ve geri kalanının tank üretmesine karar verdi. Tüm kamyonlar ordunun kullanıma tahsis edildi. 1946’ya kadar herkesin savaş sanayiinde çalıştırılmasıyla, işsizlik %2’nin altına düştü. Kadınlar da savaş endüstrisinde aktif görev aldılar.

Haberin Devamı

1943’e gelindiğinde, Amerika 2 sene içinde 29.500 tank sahibi olmuştu. Bu sayı Almanya’nın tüm İkinci Dünya Savaşı sırasında kullandığı tanklardan fazla idi. ABD, 1945 sonuna kadar 97.810 bombardıman uçağı ve 99.950 savaş uçağı üretti. Almanya’nın ise 18.235 bombardıman uçağı ve 53.727 savaş uçağı vardı.

Özgürlük (Liberty) gemisi adını verilen, 135 metre boyunda 17 metre eninde olan 255 tonluk gemiler, ortalama 45 günde imal edilebilir hale geldi. ABD savaş sırasında bu gemilerden 2.710 adet üretti. Özgürlük gemilerinin her biri 2840 jip, 440 tank ve 230 milyon mermi ve mühimmat taşıyabiliyordu. Yine 4 yıl içinde, ABD 22 uçak gemisi, 349 destroyer ve 1337 denizaltı imal etti. Bu dönemdeki en büyük deniz gücü sayılan Japonların bile 16 uçak gemisi, 63 destroyeri ve 167 denizaltısı vardı.

Haberin Devamı

Bizim de otomotiv sanayiine önem vermemizin ve kendi otomobilimizi üretmemizin stratejik nedeni şimdi daha iyi anlaşılıyor.