İki yılda yurtdışında 5 milyar $’lık ev aldık
Ülkemiz 2000’li yıllarla birlikte başlayan reform hamlesinin ardından ciddi sermaye hareketlerine sahne oldu. Bir yandan Türk şirketler dev yatırımlar yaparak cirolarını katladı; diğer taraftan Avrupalı, Amerikalı, Uzakdoğulu gruplar adeta ülkemize akın etti. Dünya piyasalarında Türkiye gibi gelişmekte olan ülke ligindeki ülkeler lehine esen güçlü rüzgâr da etkiliydi, para bolluğunun yaşandığı bir dönemi hep birlikte yaşadık.
Tam 2014’e girmeye hazırlanırken olanlar oldu!..
Önce 17-25 Aralık’ta yaşanan olaylar, sonrasında içeride art arda gerçekleşen sosyal - siyasal hareketlenmeler; çevre ülkelerle (Suriye, Irak, Rusya, İsrail, Mısır, İran) yaşadığımız sorunlar ve krizler derken, işler bir anda tersine döndü.
Doktoru, CEO’su!
İşin ekonomi cephesine bakıldığında yaşadığımız son yıllar ilginç bir sermaye hareketine de yol açtı.
Türkler özellikle 2016 yılıyla birlikte yurtdışında adeta gayrimenkul avı başlattı. Geçmişte yurtiçindeki varlıkların alımı için kullandıkları paralarını bu kez yurtdışında değerlendirir oldular.
Türkiye’de kazandıkları parayı doktorundan müdürüne, patronundan bankacısına, siyasetçisinden CEO’suna binlercesi dolara, euro’ya, sterlin’e çevirdi ve yurtdışında ev ya da gayrimenkul alımına imza attı. Yurtdışı alımlarda Amerika (Miami, New York), Avrupa ülkeleri (İngiltere, Yunanistan, İspanya), Doğu Avrupa bölgesi ve Kanada öne çıkarken; kimi alımlar eşin dostun peşine takılarak, kimi alımlar daha cazip getiri adına yatırım için, kimileri ise vatandaşlığı kapar gün gelir buralardan giderim, düşüncesiyle yapıldı.
Fırtına dinmedi
Peki Türkler yurtdışında ne kadarlık alım yaptı, 2016’da hız kazanan ve bir anda yayılan bu trend 2017’de devam etti mi?
Bu noktada, Türkiye gayrimenkul piyasasına 25 yılını vermiş deneyimli profesyonel Haluk Sur’un görüşü önemli: “Gayrimenkul pazarındaki rakamlara bakıldığında 2016’da yurtdışında 2.5 milyar dolarlık bir alımın ülkemizde yaşayan Türkler tarafından yapıldığı görülüyor. 2017’de de bir o kadarlık rakamının oluşmasını bekliyoruz.”
Bu demek oluyor ki sadece son iki yılda Türkler yurtdışında 5 milyar dolarlık alım yaptı.
Olanlar oldu. Şimdi önümüze bakalım.
Umarım 2018’de Türkiye aleyhine esen bu sert rüzgârı tersine çevirmek mümkün olur.
Aman dikkat ‘Jeff’ başka yere benzemeyiz!
Teknoloji tutkunları ve internetten alışveriş yapanlar için şu sıralar heyecanlı bir bekleyiş hakim.
Dünya devi Amazon.com Türkiye’ye geliyor.
Beklenti büyük. Eminim Türkiye’ye gelen yatırımcının da iştahı yerindedir. Ama hatırlatmakta fayda var. Türkiye bu işlerde başka yere benzemez!
Neden mi? Örneklerle anlatalım...
- Amazon.com gibi bir başka ABD’li dev BestBuy (teknomarket zinciri) 2009’un sonunda Türkiye pazarına hızlı bir giriş yaptı. Büyük umutları vardı, art arda mağaza açacaktı sonra da yerli tekno marketleri yerinden ederek pazarda 1 numaralı koltuğun sahibi olacaktı.
Türkiye pazarına kendi gelmeyi tercih etmişti, hiçbir yerli oyuncuyu satın alma yoluna gitmemişti. Aradan zaman geçti...
Teknosa’nın başı çektiği yerliler savaşı kazandı ve BestBuy “Yanlış yaptık” diyerek, büyük zararla 2011’de çıktı, gitti.
- Teknoloji dünyasında Türkiye’ye gelen bir başka ABD’li dev eBay oldu. Bu kez savaş online açık artırmada yaşanacaktı. Fakat eBay, “Bu dünyanın kralı benim, ne yapsam tutar” gibi iddialı bir stratejiyle yola çıkmadı ve Türkiye pazarının 1 numarası “GittiGidiyor” ile masaya oturdu. 2011 yılında şirketin yüzde 93 hissesini 217 milyon dolara satın aldı. 2016’da kalan yüzde 7’yi aldığında şirket değerinin 500 milyon doları geçtiği hesaplanacaktı...
eBay sadece dünyanın değil şimdilerde Türkiye pazarının da online açık artırmada lider oyuncusu. Üstelik Türkiye’deki teknoloji ve servisleri yurtdışı operasyonlarında modelliyor.
Yerliler bekliyor
90 milyar dolarlık servetiyle dünyanın en zengin işadamı olan Jeff Bezos’un başarısı tartışılmaz. Amazon.com da Türkiye ile ilgili uzun hazırlıklar yaptı, şimdi pazara adım atacak.
Bakalım Türkiye teknoloji pazarında yaşanacak bu üçüncü büyük savaştan Amazon mu galip çıkacak?
Yoksa “Hepsiburada” ile yola devam mı!..