Miami Sanat Fuarı başladı. Bir festival gibi şehrin her noktasında yaşanan fuar şehrin zenginliğine zenginlik katıyor. Yapılan satışların boyutu ise dudak uçuklatıyor.
Sanat dokunduğu her şeyi güzelleştiriyor, zenginleştiriyor, gençleştiriyor. Miami bugünlerde sanatla aydınlanıyor. Dünyanın her yerinden binlerce kişinin akın ettiği fuar, paralel etkinlikler, müze, önemli koleksiyonerlerin evlerine yapılan özel ziyaretler nedeniyle şehirde trafik felç.
Anish Kapoor, Terry Turell, David Hockney gibi dev sanatçıların eserlerinin sergilendiği fuar geçen salı koleksiyonerlere yapılan ön gösterimle (First Choice or Preview) başladı. Çoğu özel jetleriyle şehre gelen milyarderlerin alımlarıyla ilk bir saat içinde 650 milyon dolarlık satışın yapıldığı tahmin ediliyor. İlk gösterim milyarder koleksiyonerlere özel tutuluyor. Bu bölümün ziyaretçileri öyle konsantre ki yanlarından Brad Pitt, Angelina Jolie geçse dönüp bakmıyorlar. VIP gösterimin başlamasından önce hepsi önceliğin kendilerine verildiği saatlerde ilgilendikleri eserleri alma, inceleme telaşında....
Miami Art Basel’e Türk sanatseverlerin ilgisi büyüktü. Aslıgül Atasagun Çebi’ye, fuarda bayıldığım işlerden olan Louise Bourgeois eserinin önünde rastladım.
Türkiye’ye davet
Onlar kadar konsantre gezen bir isim daha vardı; Ali Güreli! Contemporary İstanbul’un Başkanı Güreli galeri ve sanatçıları Türkiye’ye davet etmekle meşguldü. Salı günü saat 16’dan sonra ise VIP kartlarla girişler başladı, çarşamba
günü ise halka açılış yapıldı.
Sanata koruma
Miami Convention Center’daki Art Basel’i gezerken Miami’nin geldiği noktayı görüyorsunuz. Warren Buffet, Leonardo Di Caprio ile karşılıklı kahve içtiğiniz Collector Lunch milyarderler kulübü gibi. Son 7 yıldır şehri bir sanat destinasyonu haline getirmeye çalışıyorlar. Ve görünen o ki bunu başarmış durumdalar. Bu arada fuarda Jeff Koons’un çok ilgi çeken heykelinin başına, esere bir zarar gelmemesi için özel koruma konulmuştu. Design Miami’de ise, Ferdi’nin hemen yanında stant açan Sevan Bıçakçı’nın eşsiz işleri vardı.
Miami Art Basel’i Mustafa-Lüset Taviloğlu ve İnci Aksoy ile gezdik.
Elçi gibiydiler
Fuar döneminde en çok ziyaret edilen yerlerden birisi de genç sanatçıların işlerinin sergilendiği Untitle... Fuarı birlikte gezdiğim EKAV Vakfı Başkanı İnci Aksoy ile Türkiye’den fuara katılan tek galeri olan Zilberman’ı ziyaret ettik. İnci Aksoy, Aslıgül Atasagun Çebi, Mustafa Taviloğlu (Mudo) fuarı Türkiye’nin sanat elçisi gibi gezdiler. Tanıştıkları, beğendikleri galerileri, İstanbul’a davet ettiler.
Her yer cıvıl cıvıl
Çok değil bundan 7-8 yıl önce Miami emekli destinasyonu gibiydi. Yürürken aman birine çarpmayayım da başına bir şey gelmesin diye korkardınız. Sokaklar zor yürüyen yaşlılarla doluydu. Bugün ise şehir bir sanat ve eğlence mabedi haline gelmiş durumda. Bagatelle gibi restoranların hepsi belli bir saatten sonra partilere ev sahipliği yapıyor. Önceden rezervasyon yaptırmadıysanız yer bulmanız mümkün değil.W Hotel, Sateı gibi oteller şehrin sosyal hayatında önemli mekanlar durumunda.
Micheal Rosenberg ve Türk eşi Fati Rosenberg galeri sahipleri, sanatçılar ve Türkiye’den gelen dostlarını evlerinde ağırladı...
Okyanus havası
Miami, Türklerin hep sevdiği bir şehir oldu. Rahmi Koç yılın belli aylarını burada
geçirerek bu konuda öncülük yapmıştı. Gördüğüm kadarıyla Biscayne bölgesi Türklerin gözdesi. Balkonlu ve okyanus manzaralı gökdelenlerle
bölge yükselişte.
Jeff Koons’un milyon dolarlık eserine bir zarar gelmemesi için heykelin başında özel korumalar bekliyordu.
Online, caddeyi vurmuş
Miami’deki zenginlik akıl alır boyutlarda değil. Mesela patronu Türk olan Nexxt restoranın bulunduğu apartmanın sahibinin tam 1.400 gayrimenkulü var. Miami’nin İstiklal Caddesi diyebileceğimiz Lincoln Road’da geçen yıl uğradığım iki mağazayı kapanmış görünce şaşırdım. Ekonomi tıkırında görünürken mağazaların neden kapandığını anlamak için Miami esnafı ile sohbet ettim. Anlattıkları şu: Online satış başladı, mertlik bozuldu! Satışların online’a döndüğü günümüzde mağaza ciroları eskisi gibi değil. Caddede kiralar çok yüksek, kar etmek mümkün değil. Mülk sahipleri bunu anlamıyor, kiraları indirmiyor!
Mudo’dan önemli uyarı
Amerika’da online satışlar, toplam satışların yüzde 25’ine ulaşmış durumda. Fuarı birlikte gezdiğim Mudo’ya Türkiye’deki oranı sordum, yüzde 15 düzeyindeymiş... E-ticaretin her geçen gün artarak geleneksel ticaretin yerini aldığına dikkat çeken Mudo, Türk mülk sahiplerini de uyarıyor: Kiraları böyle yüksek tutmaya devam ederseniz bir süre sonra markaların boşalttığı dükkanlarınızda kendiniz iş yapmak zorunda kalırsınız.
Doğru söze ne denir, çarşambanın gelişi perşembeden belli...
Lincoln Road’ın en popüler restoranlarından Nexxt’in sahibi Sedat ve oğlu Cem Onur şimdi de pizza restoranı açıyor.
Tabanlıoğlu gemi tasarımı için yarışıyor
Royal Caribien dünyanın en büyük cruise şirketi. 3 bini aşkın insanın sığdığı gemileriyle Bahama Adalarından, Ege’ye, Akdeniz’e yüzbinlerce insanın seyahat etmesini sağlıyorlar. Carnival, NCL gibi gemilerinin İstanbul’a uğraması Kapalıçarşı’yı bir ay ihya ediyor. Gemilerinin adları ve tasarımların ülke adı ve atlasları gibi bilinir, tanınır. Royall Caribien’in yeni gemi yapımı da uluslararası bir olaydır. Dünyanın en önemli mimarları, tasarımcılarına teklif götürülüp yeni gemilerinin yapımı için tasarım yapmaları istenir. Alanında uzman isimlerden oluşan jüri toplanıp uygulanacak tasarıma karar verir. Türkiye’den ilk kez bir mimar bunun için davet aldı; Murat Tabanlıoğlu. Tasarımı finale kalsa da kalmasa da davet edilmesi büyük başarı. Miami’de karşılaştığım Tabanlıoğlu en az AKM projesi kadar heyecanlıydı.
Her zaman ki mütevazılığı ile... Bazen Tabanlıoğlu’ un bu mütevazılığının iddiası olduğunu düşünüyorum; iddiasız iddialılardan O.
Koleksiyoner Nusret
Nusret’in sadece etle ilgilendiğin sanıyorsanız yanılıyorsunuz. Yeni ilgi alanı sanat. Miami Art Basel’i 6 saat boyunca Mudo ile gezdi, eserleri inceledi. Miami’den sonra Los Angeles, Las Vegas, Şikago’da şube açacak, bunun için mekanları kiralamış durumda.