Dün Ankara’ya erken seçim bombası düştü. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, ayını, gününü söyleyerek erken seçimden yana olduklarını ilan etti.
“Bu öneriyi Bahçeli’nin yapmış olması şaşırtıcı mı?” sorusuna gün boyunca verilen yanıt “hayır”dı. Bahçeli’nin, Ak Parti’yi iktidara taşıyan 3 Kasım 2002 seçimlerini de tıpkı böyle bir sürprizle gündeme getirdiği hatırası taze. Başkanlık sistemine geçiş için 16 Nisan referandum takviminin başlatılmasını sağlayan radikal çıkışı yapan da “Cumhurbaşkanı adayımız Erdoğan’dır” diyerek Ankara kartlarının yeniden karılmasına yol açan da Bahçeli’ydi.
Bahçeli’nin MHP grup toplantısındaki açıklamasının ardından Meclis kulisleri olağanüstü günlerinden birini yaşadı. Gözler, Ak Parti grubu için TBMM’ye gelecek olan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a çevrilmişti. Erken seçimlere ilkesel olarak karşı duran, parti içi değerlendirmelerde erken seçim haberlerinin ekonomiyi olumsuz etkilediğini söyleyen, “Benim görev sürem Kasım 2019’da bitiyor” diyen Erdoğan’ın, MHP liderinin açıklamasına ilişkin ilk sözleri çok önemliydi.
Kendisini bağlamadı
Cumhurbaşkanı ile grup toplantısına girerken ayaküstü sohbet etme olanağı bulduk.
Bahçeli’nin açıklamasına ilişkin bir değerlendirme yapmayı düşünmediğini belirterek, “Yarın görüşmemiz var” dedi. Sıcağı sıcağına bir açıklama yapmak istememesi kritik bir tercihti.
Erdoğan’ın, grup konuşmasındaki, Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine Kasım 2019’da geçileceğine ilişkin güçlü vurguları, erken seçime sıcak bakmadığı şeklinde yorumlandı, ancak ne konuşmasında ne soru cevaplarda kendisini ve Ak Parti’yi bağlayacak net bir cümle kurmaması da not edildi.
Grup toplantısında öncesi ve sonrasında bir dalgalanma yaşanan Ak Parti cephesinden gelen temkinli açıklamalar da bu yaklaşımı tamamlıyordu.
Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ, “Yetkili kurullarda değerlendirilir”, Bahçeli ile 20 dakikalık bir görüşme yapan Adalet Bakanı Abdülhamit Gül, “İlgili kurullarda değerlendirilir” dedi. Meclis Başkanvekili Ahmet Aydın, espriyle karışık, “Ok yaydan çıktı” derken, Ak Parti Genel Başkan Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Ekonomi belirsizliği kaldırmıyor. Erken seçim olacak ya da olmayacak diye millete bir şey söylemek gerekiyor” görüşündeydi.
Kulislerde konuşulanlar
Dün Bahçeli’nin çıkışına ilişkin olarak Ankara kulislerine yansıyanları şu başlıklarda özetlemek mümkün:
1- Bahçeli erken seçim konusundaki niyetini ilk kez açıklamadı. Parti yönetim organlarında konuyu aylar önce masaya getirdi. Türkiye’nin erken seçim şartlarına zorlanabileceğini vurguladı. Gerekçelerini anlattı. Bahçeli iç ve dış olası gelişmelerin yanı sıra milliyetçi oyların hem tavan yaptığı hem de belirleyici olduğu bu kavşakta İYİ Parti rekabetini de göz önüne alarak 2019’a kadar beklenmesini de partisi açısından uygun bulmuyor.
2- Ak Parti ile MHP arasında erken seçim konusunda arka kapı diplomasisi bir süredir devam ediyordu. Başbakan Binali Yıldırım ile Bahçeli’nin yaptığı son görüşmede de konunun gündeme geldiği iddiaları konuşuluyordu.
3- Bahçeli’nin söz konusu açıklamayı yapma nedeni olarak iki senaryodan söz ediliyor. Birincisi, Ak Parti ile birlikte karar alındı, ancak açıklamayı Bahçeli yaptı. İkincisi ise Ak Parti içinde erken seçim isteyen, ancak Cumhurbaşkanı’nın mesafeli duruşu nedeniyle sonuç alamayan bazı isimler devreye girdi.
4- Erdoğan ve Bahçeli’nin Cumhur İttifakı’na atfettikleri önem ve ittifakın çatlamaması için gösterdikleri çaba göz önüne alındığında MHP liderinin erken seçim çağrısını tek başına şekillendirmesi zor görünüyor. Ancak, erken seçim tarihi ve açıklamanın zamanlaması Erdoğan ve Ak Parti’nin içine sinen bir takvimlendirmeyi içermiyor.
5- Bugün iki lider arasında gerçekleşecek görüşme belirleyici olacak. Bu görüşme, Erdoğan ve Bahçeli’nin erken seçimin artıları-eksilerinin eldivensiz konuşulacağı bir görüşme olacak. Görüşmeden, Bahçeli’nin teklifinin dondurulması ya da 26 Ağustos 2018’den farklı bir tarihte erken seçime gidilmesi uzlaşması çıkabilir. Seçimlerin zamanında yapılması olasılığı da dillendiriliyor, ancak, “Macun tüpten çıktı” deniyor.
Erdoğan’ın kararı bekleniyor.