Girişimcileri savaşçı gibi yetiştiren program
Türkiye’de 2013 yılından bu yana girişimci adaylarını ve girişimcileri savaşçı gibi eğiten sıra dışı bir program var. Adı Girişim Savaşçısı. Kurucusu Berke Sarpaş ile neler yaptığını konuştuk.
S. Ünsal : Berke hoşgeldin, ben Girişim Savaşçısını az çok biliyorum ama senin ağzından neler yaptığını dinleyelim istiyorum. Nasıl başladın Girişim Savaşçısı programına ?
Berke Sarpaş : Hoşbulduk. 2004 yılında Avustralya’da üniversiteyi tamamladıktan sonra Türkiye’ye dönüş yaptım ve o günden beri de 5000’e yakın girişimciye eğitim verdim. Uzun yıllar girişimcilerle yoğun olarak çalışmış biri olarak şunu farkettim. Bir insana salt pazar araştırması nasıl yapılırı öğreterek, web sitesinin nasıl kurulacağını göstererek veya ona yatırım, teşvik, network imkanı sağlayarak o kişinin girişimci olmasını beklemek doğru değil. Girişimcilik aslında zorlukların üstesinden gelmekle ilgili bir kavram. Bunun başarılması ise temelde iki şeye bağlı. Birincisi kişide tutku olması lazım. Bu tutkunun doğabilmesi de kişinin yaptığı işte bir anlam duygusu yakalıyor olmasına bağlı. Eğer kişi yaptığı işte bir anlam duygusu yakalamıyor ise tutku hissedilmiyor, bu da zorlukların üstesinden gelmek için yeterli çabanın gösterilememesine yol açıyor. Dolayısı ile yola doğru perspektif ve farkındalık ile çıkıyor olmak kritik. İkinci konu kişinin gerekli davranış repertuarını edinmesiyle ilgili. Bizler insanların mental dayanıklılığını, duygusal esnekliğini, acıya karşı olan mukavemet seviyelerini yükselterek kişinin kendini disipline edebilmesini, özgüven gösterebilmesini, zorlukların üstesinden gelebilmesini sağlıyoruz. Ona bu gücü kazandırıyoruz. Bu vizyonla 2013 yılında Girişim Savaşçısı programını kurdum. Amacım büyük değişimleri girişimcilik projeleri ile başlatabilecek yüksek nitelikli girişimciler yetiştirmekti. Daha öncesinde de Acar ve Zuhal Baltaş ile birlikte ortaklaşa kurduğumuz Coproline’da Milli Eğitime bağlı bir kurs olarak girişimci eğitiyorduk. Orada 2007-2013 arasında binlerce girişimciye teknik eğitimler vererek iş kurmalarına yardımcı olmuştuk.
S. Ünsal : Girişim Savaşçısı olarak 2013’ten itibaren kaç girişimciyi eğittiniz ?
Berke Sarpaş : 410 kişi eğitimlerimize katıldı. Mezuniyet oranı %60 civarında. Girişimcilik mücadelesi için hakikaten hazır olmayanın eğitimi bitirmesi de pek mümkün değil. Aslında aynı zamanda da kişinin işi gücü bırakıp bu yola atılmadan evvel kendi kendisini test etmesi açısından iyi bir seçenek. Girişimcilik yeni dünya düzeninde herkes için uygun bir opsiyon olabilir ama asıl karar verilmesi gereken girişimcilikten ne anladığımızı ve ne beklediğimizi netleştirebilmemiz. Eğitim sırasında insanlar girişimcilikten ne beklemeleri gerektiğine karar veriyor ve buna göre hedeflerini ve planlarını doğru şekilde oluşturuyorlar.
S. Ünsal : Savaşçı adı nereden geliyor?
Berke Sarpaş: Biz burada kişinin kendi içindeki mücadeleye dikkat çekmek istedik. Girişimcilik bir savaş ama kişinin kendi içinde verdiği bir savaş. Olaylarla ve insanlarla savaşarak ilerleyemeyeceğimizi, her konuda sorumluluğu üstlenmemiz gerektiğini kavramamız gerekiyor. Eğitimdeki amacımız insanları daha olgun ve güçlü bireylere dönüştürmek. Proje ikinci etapta geliyor. Projelere odaklanan ve insanları ikinci plana atan yapılara karşıyız.
S. Ünsal : Ne gibi aşamalar var eğitimde ? Eğitimin içeriğinden bahsedebilir misin ?
Berke Sarpaş : Girişim Savaşçısı programı toplam 3 etaptan oluşuyor. Bunun ilk iki etabı eğitim, üçüncü etabı ise mezunlardan oluşan özel bir çalışma ekibi. Eğitimin ilk etabı acemi birliği ve konsepti “FARK ET”. Girişimciye “sen önce kendini fark et, hayatının amacını keşfet, nasıl bir amaca hizmet edeceğini, nasıl bir fikir ile buna hizmet edebileceğini, hedeflerinin neler olacağını, kendi güçlü yönlerini, en iyi olduğun şeyleri tespit et, hayatta yapmak istediklerinin farkına var ve kendi limitlerinin, sınırlarının gerçekten farkına var diyoruz. Sonra girişimciye dönüp “tamam bunların farkına vardın” şimdi seni eğitimin ikinci etabına alıp usta birliğine başlatıyoruz, buradaki konsept ise “FARK YARAT” diyoruz. Yani “elindeki fikir ile toplumda insanların hayatlarında fark yaratmak üzere atılım yap” diyoruz ve altı haftalık eğitime alıyoruz. Bu altı haftalık sürede kişi projesini hayata geçiriyor ve gerekli teknik ve davranışsal becerileri kazanıyor. Yani kişinin işe 360 derece vakıf, duygusal ve mental esnekliğe sahip, özgüveni yüksek, disiplinli, güçlü, cesur bir girişimci olmasına ve pazar araştırmasından tutalım işin tüm hukuki süreçlerine ya da pazarlamasına kadar gereken herşeyi belirli bir düzende öğrenmesini sağlıyoruz. Eğitimin yoğun uygulamalardan ve egzersizlerden oluşuyor.
S. Ünsal : Acemi birliğinde ve usta birliğinde ne gibi eğitimlerden geçiriyorsunuz ?
Berke Sarpaş : Programın dörtte üçü dışarıda geçiyor...sokak, cadde, yol, yayla, arazi, dağ, bayır… Çünkü girişimcilik konferans salonuna kapatılacak, kilitlenecek bir konu değil. Girişimcilik hayatın içindeki bir kavram. İşletme ile ilgili bir kavram da değil. Dolayısıyla biz gerekli davranışları ve yetenekleri kişilere hayatın içerisinde katıyoruz. Eğitim disiplinler arası bir mevzuat ile ilerliyor. Çok farklı alanlardan üstün başarılı Kişiler programda eğitim veriyor. Bunlar arasında TÜSİAD Başkanı Erol Bilecik, Yemeksepeti Kurucusu Nevzat Aydın, GİRVAK Başkanı Sina Afra gibi isimlerin yanısıra Ralli Şampiyonu, Basketbolcu, Aikido Sensei, SAT Komandosu ve Klinik Psikolog gibi uzmanlar da yer alıyor. Çok farklı branşlardan gelen kişiler kendi perspektifinden bakış açılarını paylaşarak eğitimi alanların gözündeki perdeyi kaldırıyor, kafasındaki kutuyu kırıyor, bir nevi kafa açıyor.
S. Ünsal : Dışarıda yapılan eğitimlerde ilginç neler var ?
Berke Sarpaş : Eğitim bir mezarlıkta başlıyor. Çünkü bize göre insan, hayatı sondan başa doğru yaşamalı, baştan sona değil. Sonun bilincinde olmayan kişi kendini modernitenin amaçsız ilüzyonuna kaptırarak yaşıyor. İnsan içi dolu, tatminkar bir hayat yaşaması için ölümün de farkında olmalı diyoruz. Eğitimde SAT komandoları ile bir harekata katılıyorlar, botlarla kilometrelerce kürek çekiyorlar, sonra çamurun içinde mücadele ediyorlar. Burada da amaç kişiyi “Her türlü çözeriz" diyecek pozisyona getirmek. Kişiler bu eğitimlerde kendilerini yenilmez görmeye başlıyorlar. Beyni her türlü şarta alıştırmaya çalışıyoruz. 48 yaşında bankacı bir öğrencimiz vardı, son hafta bize “Berke bundan sonra kafama uçak da çarpsa farketmez, bir şekilde mücadele ederiz” demişti. Girişimcilikte planlı hareket etmek önemli olduğu kadar bugünün bilgi devrimi ile gelen hızlı zamanlarda değişen şartlara hızlı uyum sağlayabilmek, baskı altında kısıtlı bilgiyle doğruya en yakın kararı verebilmek de artık çok önemli.
S. Ünsal : Mezunlar ne yapıyor ?
Berke Sarpaş : Eğitimler bittikten sonra her ayın ikinci salı günü buluşmalar düzenliyoruz. Bu buluşmalarda mezunlarımız ortak bir paydada buluşuyor çünkü aynı mücadeleyi verdikleri için, aynı davranışları gösterdikleri için daha rahat anlaşıyorlar. Bir de hepsi aynı deneyimi yaşadığı İçin konuşacakları çok konu var tabi :) Bu kişiler aynı perspektife, dayanıklılığa sahip, zora gelince de bırakmayacak insanlar. Bir de bizim bu mezunlar içinden seçerek aldığımız ve eğitimin üçüncü etabını oluşturan ayrı bir çalışma ekibi var: “Özel Birlik”. Bu birlik “Avengers” gibi bir birlik olması için kuruldu. Buradaki herkesin bir konuda çok sivrilmiş bir özelliği olmak zorunda. Örneğin çok iyi bir istatistikçi, çok iyi bir hikaye anlatıcısı gibi birlik üyelerimiz var. Burada üniforma, yüzük, madalya gibi ekstra kültürel ekipmanlarımız da bulunuyor. Bu birlikten küresel projeler çıkartmasını bekiyoruz. Gelecekte isimlerini daha sık duyacağız.
S. Ünsal : Girişim Savaşçısının benzerleri var mı ?
Berke Sarpaş : Türkiye’de yok. Dünyada da bu tip uygulamalar çeşitli kurumlarda kullanılmakla birlikte Girişim Savaşçısı kendine has özel yapısıyla benzersiz. Programı bir yerden almadık, Türkiye’de alan uzmanlarıyla çalışarak tasarladık.
S. Ünsal : Ne gibi girişimler çıktı sizin programdan ?
Berke Sarpaş : “Belki de sensin” bizden çıkan bir sosyal girişim. Mezunumuz Aykut, Kemik iliği donör adedinin artırılmasına yönelik bir girişimi hayata geçirdi ve şu anda 70’den fazla ilde bu projeyi yürütüyor. Poligon Mühendislik de bizden çıkan bir başka girişim. Kurucusu Okan Bizden mezun olduktan sonra 3D yazıcı konusunda bir girişim kurdu. Şu anda Bursa’da şirketi ve 18 kişi çalıştırıyor. 1 milyon dolar değerlemeye ulaştılar.
S. Ünsal : Önümüzdeki dönem planlarınız neler ?
Berke Sarpaş : Türkiye’de eğitmen kadrosu yetiştirmeye başladık. Yurtdışından da eğitmen yetiştirmek üzere yabancıları getireceğiz ki 2022 yılında 5 ülkede faaliyet göstermek üzere hedefimiz var.
S. Ünsal : Çok teşekkürler, mücadeleci girişimciler yetiştirmeniz dileklerimizle.
Berke Sarpaş : Biz teşekkür ederiz.
