Fed Başkanı Janet Yellen’in dört yıllık görev süresinin şubat ayında bitecek olması nedeniyle yeni Fed başkan adayları konuşulmaya başlandı. ABD’de merkez bankası başkanının atanma süreci bizdekine göre daha erken başlıyor ve adaylar kamuoyu tarafından biliniyor. Önce daha geniş olan liste giderek daralıyor ve sonuçta yeni başkan atandığı zaman büyük bir sürpriz yaratmıyor.
Yakın tarihe baktığımızda, Fed başkanlarının 4 yıllık görev sürelerinin en az bir kere uzatıldığını görüyoruz: Volcker 8 yıl, Greenspan 19 yıl, Bernanke 8 yıl başkanlık yapmışlar. Fed başkanının görev süresinin uzatılması finansal istikrar açısından olumlu bir adım. Çünkü bu şekilde eski Fed başkanının iş başında edindiği yeri doldurulamaz tecrübe ve birikimden istifade ediliyor.
Kredisi yüksek
İşin piyasa boyutuna baktığımızda yine bu tecrübenin olumlu yansımalarını görüyoruz. Zira piyasaların yeni bir başkana ve onun iletişim tarzına alışması zaman alıyor. Kredibilitesini bir kere kabul ettirmiş ve piyasaları arkasına almış bir başkan ise önemli kararları çok daha rahat uygulama şansına sahip oluyor. Öyle ki 1999 yılında zamanın “maestro” Fed başkanı Greenspan’in yeniden atanması tartışılırken senatör John McCain “Greenspan’i yeniden atamakla kalmam eğer ölürse de dik oturtup gözüne güneş gözlüğü takıp görev başında tutarım” şeklinde bir espriyle piyasaların Greenspan’e olan inancını ve bunun önemini dile getirmişti.
Kriz sonrası dönemde görevi devralan başkan Yellen, 2014 yılından bu yana önemli kararlara imza attı. Geleneksel ve sıra dışı politikalarla desteklenen bol likidite dönemi Yellen zamanında normalleşme sürecini yaşadı. Aralık 2015’te ilk faiz artırımını takiben faizler kademli olarak dört kez daha yükseltildi. Nihayet bu ay itibarıyla 4.5 trilyon dolara ulaşmış devasa bilançonun da küçültülmesine başlandı. Bunlar önemli adımlar. Bu adımların piyasalarla iletişiminin başarısı ise öncelikli olarak Fed başkanının başarısını gösteriyor. Çünkü her ne kadar kararlar bir ekip olarak alınsa da bu kararların piyasalara aktarılmasında Fed başkanı başrolde oluyor. Ağzından çıkabilecek tek bir yanlış kelime büyük hasar yaratabiliyor.
Yellen döneminde alınan kararlar piyasalarca sakin ve olumlu karşılandı. Ani hareket gözlenmedi. Bunlar Yellen’in ustalığı ve tecrübesinin sonucu. Dolayısıyla, bu tecrübeden yararlanıp Yellen’i dört sene daha atamak ABD Başkanı Trump’ın da işine gelecektir.
Trump’ın Yellen’i tercih etmesinde bir diğer sebep ise Yellen’in oldukça güvercin bir başkan olması. Trump her ne kadar iktidara gelmeden önce Yellen’i faizleri düşük tuttuğu gerekçesiyle eleştirse de aynı gerekçenin şu anda kendisi için bir “nimet” olduğunun farkında olacaktır.
