Bu haftaki toplantı-sında beklentiler dahilinde politika faizini 25 baz puan daha yükselten Fed bizleri yine şaşırtmadı. İlave olarak, bilanço küçültmesine yakın zamanda başlanacağı bilgisi de politika metnine eklendi. Fed üyelerinin ileriye dönük tahminleriyle ilgili bir değerlendirme yapmadan önce bir noktaya dikkat çekmek istiyorum. Fed bir süredir etkin iletişim yapmak ve attığı adımlarda herhangi bir sürpriz yaratmamak için son derece titiz ve etkili bir politika izliyor.
Üyelerin konuşmaları, bu konuşmaların zamanlaması ve söylenecek sözler dikkatle seçiliyor. Buna ilave olarak, son dönemde dikkatimi çeken husus, Fed’in toplantı tutanaklarını da etkili bir politika aracı olarak kullanmaya başlamış olması. Toplantı tutanakları her toplantıdan iki hafta sonra yayımlanıp o toplantıda tartışılan konuların üzerinden geçiyor. Tutanaklara yansıtılacak bilgiler Fed süzgecinden geçip ondan sonra kamuya açıklanıyor. Normalde eski toplantının tutanaklarının haber değeri düşük olsa da Fed son zamanlarda bu aracı son derece usta bir şekilde ileriye dönük sinyal vermek için kullanmaya başladı.
26 Mayıs tarihli yazımda mayıs toplantı tutanaklarını değerlendirmiştim. Orada tutanaklarda yer bulan üç noktaya değinmiştim:
1) Fed’in bilanço küçültme planı belli oldu
2) Fed çalışanları 2017 enflasyon tahminini aşağı yönlü revize ettiler
3) Fed çalışanları büyüme tahminlerini hafif yukarı revize ettiler
Şimdi dönüp çarşamba aksamı açıklanan kararı inceleyelim. Neler oldu? Öncelikle bilanço küçültme planının detayları açıklandı. Ama tarih verilmedi. Burada amaç, önden bilgilendirme yapıp piyasaların bu bilgiyi iyice özümsemesini sağlamak. Çünkü böyle olduğunda plan yürürlüğe girdiğinde kimse dönüp bakmadan yoluna devam edecek. Enflasyon tahmini hatırı sayılır bir şekilde 1.9’dan 1.6’ya revize edildi. Büyüme tahmini hafif yukarı revize edilirken işsizlik mevcut veriyle tutarlı olarak aşağı revize edildi. Yani her şey tutanaklarda çizilen plan dâhilinde ilerledi. Bu gerçekten dikkate değer bir iletişim şekli.
Bir faiz artırımı daha...
Fed üyeleri 2017’de bir faiz artırımı daha bekledikleri konusunda bir değişikliğe gitmemişler. Başkan Yellen da elbette resmi Fed söyleminden uzaklaşmadı ve basın toplantısında bu mesajı verdi. Piyasalar satın alır mı bilinmez. 2017 enflasyonunun 1.6’ya düşürülmüş olması ileriki dönem için faiz artırımı sinyalini zayıflatıyor. Üstüne üstlük uzun vadeli işsizlik oranı da hafif aşağı çekilmiş ki bu da aşırı ısınma riskini öteleyerek güvercin ortamı destekler.
Bilanço küçültmesini ise sıkı para politikasından bağımsız olarak değerlendirmek lazım. Fed bu noktanın altını çizmek istiyor. Bilanço küçültmesinin uzun zamana yayılarak azar azar arka planda gerçekleşeceği söyleniyor. Öyle ki şartlar gerektirirse bir taraftan bilanço küçültülürken, bir taraftan da faizlerin düşürülebileceğinin bile imkân dâhilinde olduğu vurgulanıyor.
