Selva Demiralp

Selva Demiralp

sdemiralp@ku.edu.tr

Tüm Yazıları

ABD Merkez Bankası Fed, dünkü toplantısında politika faizini beklentilere paralel 25 baz puan daha yükseltti. Eylül ayında yayımladığı tahminlerde 2019 için üç faiz artırımı sinyali verirken, dün bu patikayı biraz gevşeterek, 2019’da iki faiz artırımı beklediğini söyledi. Başkan Powell konuşmasında bir ay önceye göre daha ılımlı bir ekonomi beklediklerini ve bu nedenle büyüme ve enflasyon tahminlerini hafifçe aşağı doğru revize ettiklerini vurguladı. Bu gevşemenin tamamen ekonomik görünüme olan inançlarıyla şekillendiğini ve siyasi baskının herhangi
bir rolünün olamayacağını da çok net bir dille ifade etti. Ancak bu revizyonlar daha da güvercin bir Fed bekleyen piyasaları hayal kırıklığına uğrattı.

Haberin Devamı

İktisat politikasında en büyük zorluk, ekonominin hangi yöne yol aldığını doğru tespit edebilmektir. Bugün attığınız adımlar ekonomiye bir yıl sonra etki edeceği için adım atarken ekonominin 12 ay sonra nerede olacağını doğru tahmin edip yavaş yol alan füzelerinizi o adrese yönlendirmeniz gerekiyor. Eğer hedefi yanlış belirlerseniz yarardan çok zarar yaratma riskiniz var.

Ekonominin gidişatını anlayabilmek ise iyi politika yapıcıyı kötü politika yapıcıdan ayıran, salt iyi eğitim ya da tecrübeyle de garanti edilemeyen bir çeşit “sanat”. Çünkü “öncü göstergeler” diye adlandırdığımız veri setleri bile sadece birkaç ay sonrasına dair ipuçları verebiliyor. İşte bu noktada doğru tahmin yeteneği hayati bir önem taşıyor.

Bir süredir Fed ve piyasalar ABD ekonomisinin yakın gelecekteki gidişatı konusunda fikir ayrılığı yaşıyorlar. Piyasalar ABD’nin bir resesyon sürecine girmekte olduğunu, bu nedenle önümüzdeki birkaç senelik dönemde Fed’den önemli faiz indirimleri geleceğini fiyatlıyorlar. Bu beklenti paralelinde uzun vadeli faizler kısa vadeli faizlerin altına indi ve getiri eğrisi “ters döndü”.

Fed ise ekonominin bir resesyona doğru ilerlediğini düşünmüyor. Bu nedenle faiz indirimi sinyali de vermiyor. Başkan Powell dünkü basın toplantısında ekonomik görünümde hafif bir yavaşlama bekleselerde de genel olarak oldukça pozitif bir beklenti içinde olduklarını belirtti. Bu durum ise Fed’den çok daha sert bir yavaşlama sinyali bekleyen piyasalarda huzursuzluk yarattı.

Haberin Devamı

Kim haklı?

Ekonomik gidişata dair hangi tarafın haklı olduğunu önümüzdeki aylarda anlayacağız. Bu aşamada kimse geleceğe yönelik tahminlerinden yüzde yüz emin olamaz. Öte yandan, nihai sonucun da bugünkü beklentilerle şekilleneceğini ve bu süreçte Fed’e önemli bir görev düştüğünü de hatırlatalım. Fed samimi olarak ekonominin sağlıklı bir patikada evrileceğine inanabilir. Şu anki ekonomik temeller gerçekten sağlam olabilir ve herhangi bir endişe gerektirmeyebilir. Ancak eğer Fed kendi tahminlerinin doğruluğu konusunda piyasaları ikna edemez ve piyasalar bir panik moduna girerse o zaman olmayan bir resesyon küllerinden doğabilir.

Başkan Powell’ı zor bir görev bekliyor. Eğer kendisiyle inatlaşan piyasaları sakinleştirmeyi becerebilip 2019’u resesyonsuz bir şekilde atlatırsa kendisine iletişim madalyası vermek gerekir.