Rusya’da ve Mısır’da önümüzdeki martta başkanlık seçimleri yapılacak. Olayın iki ülkede birbirine yakın tarihte olması basit bir tesadüf. Ama asıl rastlantı, Rusya’da da, Mısır’da da son günlerde seçim kampanyasının “olaylı” geçmesi ve iktidardaki liderlerin karşısına çıkan esas adayların diskalifiye edilerek gözaltına alınmalarıdır...
Aslında Rusya’nın ve Mısır’ın siyasi yapıları ve kültürleri birbirlerinden çok farklı. Mısır’ın başında 4 yıl önce bir darbeyle iktidarı ele geçiren bir askeri yönetim var. Ülkenin hâkimi durumundaki Mareşal Abdülfettah Sisi, cumhurbaşkanı seçimlerinde başlıca aday... Rusya parlamenter sistemden başkanlık rejimine geçen bir ülke. Daha önce başbakanlık yapmış olan devlet başkanı Vladimir Putin Stalin’den beri bu ülkede iktadarda en uzun süre kalan lider. Ve şimdi de en güçlü cumhurbaşkanı adayı...
Bütün farklılıklar arasında dikkati çeken benzerlik, iki ülkede de liderlerin rakiplerinden hoşlanmamaları, kendilerine karşı çıkmalarına pek tahammül etmemeleri ve de onların önünü kesmek için ellerinden geleni yapmalarıdır.
Farklı şartlar
İki ülkede son günlerde görülen tablo şöyle:
- MISIR’da seçim kampanyasında cumhurbaşkanlığı için adaylığını koyan eski Genelkurmay Başkanı General Sami Anan, Mısır Silahlı Kuvvetleri’nin ani bir hareketiyle gözaltına alındı ve adaylığı iptal edildi. Devlet televizyonu buna sebep olarak, General’in daha önce adaylık niyetini orduyla paylaşmadığı ve mevcut yasaları ihlal ettiği gibi bir gerekçe öne sürdü. Oysa çok kimse bunun bir bahane olduğu kanısında. Mısır’da istikrar adına özgürlüklerin ve insan haklarının sürekli ihlal edildiği malum.
- RUSYA’da öteden beri Putin rejimine karşı çıkan aktivist Aleksi Navalni, adaylığının iptal edilmiş olmasına rağmen halkı sokaklara dökerek yasaları çiğnediği iddiasıyla bir süre gözaltında tutuldu ve mahkemeye sevk edildi. Ne var ki bu olay Moskova’dan St. Petersburg’a, hatta Sibirya’ya kadar çeşitli kentlerde protestolara yol açtı. Gösterilerde yönetimde değişiklik çağrıları yapıldı, “Putin’siz Rusya” sloganları atıldı, pek çok genç protestocu tutuklandı...
Benzer baskılar
Aslında Putin’in seçimlerden zaferle çıkacağı belli. Nabız yoklamaları onun hâlâ oldukça popüler olduğunu gösteriyor.
Yani aslında Putin’in rakiplerinden fazla çekinmemesi gerekiyor.
Rejim Navalni’nin faaliyetinin ve konuşmalarının havayı germesinden korkuyor. Bu nedenle, TV yayınlarına çıkmasını dahi engelliyor.
Oysa bu tür davranışlar, muhalifleri susturmak için yapılan baskılar ters tepiyor. Olaylar bastırılmak istendikçe, tepkiler büyüyor, yayılıyor…
Demokrasinin yaşatılması için, hoşgörü ve uzlaşma kültürünün geliştirilmesinin şart olduğu unutulmamalıdır…