AB Konseyi’nin Britanya ile son varılan BREXIT anlaşmasını onaylaması “sonun başlangıcı” diye nitelendiriliyor. Ama neyin sonu? Britanya’nın AB’den ayrılma sürecinin mi? Yoksa AB’den çekilme projesinin mi?
Aslında Konsey’in aldığı karar, teknik olarak Britanya’nın AB’den “çıkış süreci”nin son halkasını oluşturuyor. Bu halkanın tamamlanması için geriye Britanya parlamentosunun ve de AB parlamentosunun onayını vermesi kalıyor. Ama bütün mesele Britanya Avam Kamarası’nın bu onayı verip vermeyeceğidir. Vermezse, bu bizzat BREXIT projesinin “sonu” olur...
AB Konseyi 20 ay boyunca müzakere edilen 585 sayfalık BREXIT anlaşma metnini bir saat içinde onaylayıverdi. Gerçekten 27 üye ülkenin liderlerinin öylesine kabarık ve karışık bir anlaşma metnini bu kadar hızlı onaylaması büyük bir başarı...
Konsey bu tavrıyla Britanya’nın “boşanma” talebini kabul etmiş, kendisine “güle güle” demiştir. Ama Konsey Başkanı Tusk’ın ve Komisyon Başkanı Juncker’in belirttikleri gibi, bu boşanma AB için “şampanya kadehleri kaldırılarak kutlanacak
bir olay değil”...
Neyse ki her şeye rağmen AB ile Britanya arasında Tusk’ın deyişiyle “dostluk sonsuza kadar devam edecek” gibi bir hava hakim.
Şimdi esas sorun, Britanya’nın bundan sonra nasıl davranacağıdır. Boşanma talebinde bulunan Britanya ama halen sanki pişman olmuş ve iki yıl önceki kararından vazgeçmiş
gibi... Britanya derken parlamentoyu kastediyoruz. Yoksa Başbakan May BREXIT’i sonuna kadar götürmeye kararlı. Fakat kendi Muhafazakâr Parti’sinin bir kısmı varılan anlaşmaya karşı. Dolayısıyla, onay için gerekli çoğunluk yok. Kamuoyunda da bir hoşnutsuzluk, hatta rahatsızlık var...
Korkutan senaryo
Başbakan May 12 Aralık’ta Britanya parlamentosunun “evet” demesi için şimdi içeride çetin bir mücadeleye hazırlanıyor. Şu anda hiç kimse Avam Kamarası’nın neye karar vereceğini kestiremiyor. Yani Britanya tam bir belirsizlik dönemine girmiş durumda.
Kötü senaryo, parlamentonun “hayır” demesidir. O takdirde anlaşma rafa kalkmış olacak. Başbakan May muhtemelen istifa edecek. Belki erken seçime, hatta yeni bir referanduma gidilecek... Bu arada olayın olumsuz ekonomik sonuçları İngilizlerin günlük hayatını etkileyecek.
Britanya halkı şimdiden böyle trajik bir akıbetin korkusunu yaşıyor...
Türkiye’ye etkisi
BREXIT’in Türkiye’yi nasıl etkileyeceği konusu, şimdiye kadar uzmanlar tarafından bu anlaşmanın gerçekleşeceği tahminine dayanarak yapıldı.
Britanya’nın Türkiye’yi AB içinde hep desteklediği hatırlanarak onun oradaki yokluğunu hissedileceği söylendi. Yeni durumda Britanya ile ticareti yeniden düzenleyecek anlaşmalara ihtiyaç olacağı belirtildi.
BREXIT olmayacaksa bunun Türkiye’yi nasıl etkileyeceğini de düşünmek gerek. Ama şu anda tam bir belirsizlik var. Hele bir Avam Kamarası kararını versin...
