Akıllı şoförler güvenli trafik
Bir süredir otonom araçların yörüngesindeyim.
Mobileye ve Bosch’un geliştirdiği farklı sistemleri deneyimleme fırsatı da buldum.
10 yıl içinde sürücüye yolda büyük kolaylıklar sağlayacak kısmi otonom sistemlerin piyasaya çıkacağını görebiliyorum.
Ancak koltuğuna oturduğunuzda sadece gideceğiniz yeri belirtip yol boyunca keyfinize bakacağınız sistemlerin 30-40 yıl daha bir hayal olduğunu düşünüyorum.
O güne gelene kadar otomotiv sektöründe “İleri Seviye Sürücü Destek Sistemleri”nin (İngilizceden kısaltması ADAS) borusu ötecek.
Sürüş güvenliğini artırıp kazaları önlemeye yardımcı olan, doğru yönlendirmelerle yakıt tasarrufu sağlayan sistemler ADAS diye adlandırıyor. Farklı marka ve isimler altında dünyada onlarcası halihazırda faaliyet gösteriyor.
Trafikte ADAS
Intel’in 15 milyar dolara satın aldığı İsrail şirketi Mobileye 2021’de 690 milyar dolarlık bir hacme ulaşacak ADAS sektörünün liderlerinden.
İsrail’de kamu hizmetindekiler başta olmak üzere her araçta kameralardan aldığı verileri işleyerek sürücüleri yönlendiren bir Mobileye görmek mümkün.
Avrupa ve ABD’de, radarlı ve kameralı ADAS sistemleri entegre edilen araçlacrın sayısı katlanarak artıyor.
ODTÜ’yü dereceyle bitirmiş, önde gelen uluslararası şirketlerde üst düzey görevlerde bulunmuş Evren, Evrim ve Engin Özatay kardeşlerin geliştirdigi iUGO uluslararası bir kimlik kazanıp sektörün önde gelen oyuncularından biri olmaya aday.
Melek yatırımcılık ağı Keiretsu Forum’dan 4.5 milyon dolar şirket değerlemesiyle 400 bin dolarlık yatırım alan iUGO, hizmet verdiği filolara araç başına ayda 170 TL’ye varan bir tasarruf sağlıyor.
Kaos düzeyinde bir trafik akışının yaşandığı Türkiye’de biz sıradan insanları asıl ilgilendirense, iUGO’nun sürüş güvenliğini artırarak, hepimizin şikâyet ettiği, servis aracı, taksi, minibüs, otobüs, harfiyat kamyonu, beton mikseri gibi araçları dize getirme kudreti.
Milliyet’i ziyaret eden Evren Özatay ve Keiretsu Forum’dan Mehmet Edin, uluslararası potansiyeli büyük olan iUGO’yu anlattı.
Görevi, sürüş güvenliğini artırarak yakıt tüketimi ve yıpranmasını azaltma olan iUGO’nun temel hedefi kaza/sigorta harcamalarını kontrol altına alarak çevreyle dost filolar yaratmak.
Sistem, araçlara takılan GPS, akselerometre, jiroskop gibi hareket sensörlerinden alınan verilerin, partner bir GSM operatörü aracılığıyla taşındığı bulutta işlenmesi esasına dayanıyor.
Yapay zekâyla işlenmiş akıllı algoritmalar, sürücü manevralarını hızlanma, yavaşlama, şerit takibi, viraj alma ve hızlı gitme olmak üzere 5 kategoride analiz ediyor.
Bu bilgiler, aracın beyninden gelen bilgilerle karşılaştırılarak en iyi sürüş koşulları belirleniyor.
Karnede 2 not
Riskli sürüş ihlalleri ve verimsiz kullanımlar tablo haline getirilerek, her bir sürücü için kolay anlaşılabilir ölçülere çevriliyor.
Sisteme üye şirketler, tüm bu verileri bulut veritabanında yer alan ve ihlallerin kök nedeninin bulunmasına yardımcı olan portaldan analizleriyle birlikte takip ediyor. iUGO’nun ortaya koyduğu sürücü karnesi, iflah olmaz çürük elmaları sistemden ayıklayarak para kazanmaya ve trafiği güvenli hale getirmeye yardımcı oluyor.
Sürücü karnesinde yalnızca 2 not var; güvenli sürüş puanı ve gereksiz rölanti ve gereksiz hız gibi parametreleri değerlendiren ekonomik sürüş puanı.
Sürücü performansını ölçmenin adil bir yöntemi olan karne, onları motive ederek, stillerini değiştirmesine yardımcı oluyor. Teşvik sistemiyle bir ceza/ödül yöntemi oluşturuyor.
Böylece rekabetçi ve eğlenceli bir kültür doğuyor; filoların sürüş alışkanlığı daha kârlı bir rotaya doğru değişiyor.
Sigorta sektörünün belalısı 4500 araç
iUGO’nun anlaşmalı olduğu kiralama şirketleri ekonomik sürüş puanı 9 olan sürücülere sahip filolara daha ucuz araç kiralamayı garanti ediyor.
Kiralık araç pazarı, 500 bine ulaşmış durumda. Büyük filoların dışında, 3-5 araca ihtiyaç duyan şirketler bile kiralıyor artık.
Hep zarardan şikâyetçi olan sigorta sektörü de kötü sürücüleri sistemden ayıklayabilirse bir anda çağ atlayacak.
Türkiye’deki 18 milyon aracın 14 milyonu trafik sigortalı, 4.5 milyonu kaskolu.
Evren Özatay’ın sigorta şirketlerinden paylaştığı bir istatistiğe göre yalnızca 4 bin 500 belalı, kazadan uslanmaz sürücü bütün sigorta sektörünün başına bela.
Bu 4 bin 500 sürücünün iyileşmesi ya da sistemden dışlanması durumunda sigorta
şiretlerinin büyük bir karlılığa
geçeceğini söylüyor Özatay.
iUGO’nun otobüsler, minibüsler, taksiler, okul servis araçlarını ilgilendiren bir boyutu da var.
Sistem bizde araç hızlı gidiyorsa cezayı kesmek üzerine kurulu. Özatay, sistemin tersten işlemesi gerektiğini söylüyor.
Sürücünün makas yapması, ani şerit değiştirmesi, sinyal vermemesi, aşırı hızı veya ani frenlemeler yapması gibi yalnızca kendisi değil tüm trafik için güvenlik riski oluşturan eylemlerini önlersek hem toplum, hem ekonomi kazanır.
iUGO, entegre olduğu araç ve sürücülerde bunu garanti ediyor.
