Eski dönemlerde “seracılık” denilince gündeme sadece çiçek üretimi gelirdi. Seracılık giderek gelişti, artık sera yerine örtü altı üretim diyoruz. Şimdilerde örtü altı üretimde ise çiçeğin ağırlığı yüzde 3.5’e düştü. Örtü altı alanların yüzde 95’inde sebze, yüzde 1.5’inde meyve üretiliyor.
Örtü altı üretim daha önceleri, soğuk aylarda üretimin devamı için kullanılırdı. Şimdilerde tarımda kesintisiz 365 gün örtü altı üretim devam ediyor.
8 milyon tona yakın sebze ve meyve örtü altında yetiştiriliyor. Sofralık domatesin yüzde 45’i, hıyarın yüzde 60’ı, biberin yüzde 25’i örtü altından geliyor.
Örtü altı üretim yapılan alanın 700 bin dekarı geçtiği tahmin ediliyor.
Domatesler örtü altında
Örtü altında yetiştirilen toplam sebze ve meyvelerin (çiçek hariç) yüzde 95’i sebze, yüzde 5’i meyveden oluşuyor. Sebze üretiminin yüzde 55’i domates, yüzde 15’i hıyar, yüzde 10’u biber, yüzde 5’i patlıcan. Gene örtü altında yetiştirilen meyvelerin ise yüzde 60’ı muz, yüzde 40’ı çilek. Ayrıca üzüm, erik, kayısı ve şeftali de örtü altında yetiştiriliyor.
Örtü altı üretimde Antalya, Mersin ve Adana önde gelen iller. Üretimin yüzde 80’i bu illerde gerçekleştiriliyor.
Örtü altı üretimin en büyük özelliği, ürünün kontrollü yetiştirilmesi. Örtü altında toprağın kalitesini belli standartta tutmak, toprağı kimyasallardan arındırmak, üretim aşamasında da zararlı kimyasalların kullanılmaması, ürünlerin sağlıklı ve kaliteli olmasını sağlıyor.
Özellikle sera yörelerinde en büyük tehlike dolu ve fırtınayla ortaya çıkan hasar. Ancak dolu ve fırtına gibi büyük hasarlar dışında tabiat şartlarındaki olumsuz gelişmeler ürünlerin miktarını ve kalitesini etkilemiyor.
Markalaşma şansı var
Örtü altı üretim markalaşmaya da imkân veriyor. Üreticiler tek başlarına veya bir araya gelerek ürünleri marka altında satma şansına sahip olabiliyorlar.
Bu, ihracatta da kolaylık sağlıyor. İhracatta en büyük sorun olan pestisit sorununun çözümünde örtü altı kontrollü üretimin büyük rolü var.
Örtü altı yetiştiriciliği Akdeniz, Ege ve Marmara kıyı şeridinde yoğunlaşmış durumda. Toplam örtü altı tarım alanının yüzde 40’a yakını Antalya ilimizde. Antalya’yı yüzde 25 ile Mersin, yüzde 15 ile Adana izliyor. Toplam örtü altı yetiştiricilik yapılan alanın yüzde 12’si cam sera, yüzde 48’i plastik sera, yüzde 25’i alçak tünel, yüzde 15’i yüksek tünel.
Devlet örtü altı üretimi teşvik ediyor. Örtü altı yatırım için ve örtü altı üretim süresince üreticiye imkânlar sağlanıyor. Bu nedenle son yıllarda örtü altı üretim alanları giderek genişliyor.
