Başkan Trump’ın başı gene belada.
Seçilmesinde “Rusya’nın katkısı ve adamlarının Rusya’yla derin ilişkileri iplik iplik pazara çıkarılmakta.”
Trump’ın bu kaçıncı “vartası!”
Gene atlatacak mı?
Mümkün.
Ancak...
Konu sadece Trump ve ABD ile sınırlı değil.
Küresel siyasete yön veren “hakikatin değersizleştirilme” dalgası Trump’la birlikte tsunami gibi yükseldi.
Yeni akım “hakikat” değil “toplumun algısı...”
Dünyanın pek çok ülkesinde artık liderler “doğruluğu kontrol edilmiş gerçekleri” dile getirerek değil, toplumun duygularına damardan girerek sandıktan çıkıyorlar.
İşte...
Tehlike de bu.
Bu yeni akıma “post truth” deniyor.
Kelime anlamı “gerçeğin ötesi...”
Ama anlatılmak istenen şey, “hakikatin değersizleştirilmesi.”
Popülist söylemlerle gerçeklerin önüne geçilmesi.
.......................
Trump’a dönelim...
“Pulitzer” ödüllü olayların gerçekliğini denetleyen “doğrulama” (fack checking) sitesi Politi-Fact’a göre, bakın Trump’ın söylemleri nasıl sınıflandırılmış.
“Yarı doğru”, “Çoğunlukla yanlış”, “Yanlış” ve “Külliyen yalan...” Yüzde 83.
Washington Post gazetesine göre Trump, başkanlığının ilk ayında tam 132 yalan söylemiş.
Üstelik bunlar “beyaz yalanlar, ufak çarpıtmalar da” değildi.
Örneğin... Şöyle iddialar:
“Obama’nın doğum sertifikasının sahte olduğu...”
“DAEŞ’i Obama’nın kurdurduğu...”
“Clinton’ların katil oldukları...”
Trump’ın yalan ve iftiralarının tek hedefi siyasi rakiplerinden ibaret değildi.
“Toplumun güvenlik korkularına ve önyargılarına göndermeler barındıran açık yalanlar söylemişti.”
Müslüman-ları suçlayarak şöyle demişti:
“Dünya Ticaret Merkezi’nin yıkılışını Jersey City’de izledim. (11 Eylül olayı)
Binlerce ve binlerce insan (Müslümanları kastediyor) o binalar yerle bir olurken neşe içindeydiler.
Binlerce insan neşe içindeydi.”
Oysa...
Gördüğünü söylediği bu neşe gösterileri hiç olmamıştı.
Trump yalanlarını dış politika ekseninde de sıraladı.
Adaylığı sürecinde sosyal medyada “küresel ısınma kavramının Çinliler tarafından ABD üretiminin rekabetçiliğini elinden almak için yaratıldığını tweet’ledi.”
Medyayı “kamu düşmanı” ilan etti.
Geleneksel ve ana akım medyayı “yalancılıkla, sahtekârlıkla, taraf tutmakla” sık sık suçladı.
Onun hayatını kaleme alan gazeteci Timothy O’Brien bütün belgeleri inceleyerek ve defalarca doğrulatarak Trump’ın servetinin 150-250 milyon dolar olduğunu yazmıştı.
Trump “itibarıyla oynadığı” gerekçesiyle yazara karşı dava açtı.
Mahkemede O’Brien’in avukatının sorusu üzerine “Benim net servetim dalgalanır; piyasalarla, tutumlarla ve duygularla hatta benim kendi duygularımla artar ve azalır” dedi.
.......................
Trump hakkında zaten yeterince küresel kamuoyu oluştu.
Fakat yukarıda da işaret ettiğim gibi, dünya demokrasilerinin “amiral gemisi” Amerika’da Trump tipi liderin çizdiği “rol model”dir asıl tehlike.
.......................
Bu yazıda Yalın Alpay’ın “YALANIN SİYASETİ - Post-Truth- Truth” adlı çok değerli kitabından yararlandım, alıntılar yaptım. Bu konuya devam edeceğim.