12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra siyaset sağa kaymıştı.
Sol merkez daha da sağa...
Kendine “muhafazakâr dindar” diyenlerin oranı da sürekli yükselişteydi.
AK Parti iktidarında bu oran tavan yaptı.
Kadir Has Üniversitesi tarafından düzenlenen kamuoyu araştırmasına göre son iki yılda bu oranda yüzde 10 dolaylarında düşme saptanmış.
İlginçtir ki 23 Haziran’da Ekrem İmamoğlu da AK Parti adayı Binali Yıldırım’dan yüzde 10 daha fazla oy aldı.
Sonuçları Habertürk’te Mehmet Akif Ersoy’a yorumlayan Prof. Dr. Mustafa Aydın “Bunun bir trend olup olmadığını henüz görebilmiş değiliz ama bir kırılma ya da yükselişte duraklama işareti olduğu söylenebilir” mesajını verdi.
Fakat...
Aynı araştırmaya göre Türkiye’nin yüzde 46’sı “Türkiye bir İslam ülkesidir” diyor.
.........................
Dış politika yakın zamanlara kadar toplumun çok dar bir kesiminin ilgi alanıydı.
Çok önemli bir olay olmadıkça dış politika haberleri televizyonların, gazetelerin görmediği ya da ufak gördüğü konuydu.
Dahası...
Türkiye’nin dış politikası söz konusu olduğunda Meclis’teki bütün partiler ortak tavır alırdı.
Toplum da öyle...
Ancak...
Artık toplumda dış politika ilgisi yükselmekte, bilinci ise derinleşmekte.
Bireyler kendi yaşam sorunları ışığında, dış politika sorunlarını kendi yararları açısından değerlendiriyor.
.........................
Çok net bir örnek.
Ankete katılanların yüzde 57.6’sı artık “Sığınmacı (mülteci) alımına son verilmeli” diyor.
Türkiye’nin Suriye’ye yönelik politikasında da “Tarafsız olmalı” cevabını verenlerin oranı yüzde 42.1...
Geçen yıl Suriyeli sığınmacılardan “memnuniyet oranı” yüzde 13.6.
Bu yıl oran yarı yarıya düşmüş; sadece yüzde 7...
Bu veriler birlikte yorumlandığında, toplumun duygusallıktan çok akılcı ve yararcı değerlendirme yaptığı görülmekte.
.........................
Türkiye’ye en büyük tehdit hangi ülke?
ABD...
Geçen yılki araştırmada “En büyük tehdit ABD” diyenlerin oranı yüzde 60.2...
Bu yıl yüzde 81.3...
Ya ikinci en büyük tehdit olarak görülen ülke?
İsrail...
Geçen yıl yüzde 54.4’ü “İsrail Türkiye’ye tehdittir” cevabını vermişti.
Bu yıl oran yüzde 70.8...
Bir yılda hem ABD’yi hem İsrail’i en büyük tehdit görenlerin oranı yüzde 20 dolaylarında artmış.
Türk toplumu ikisini de aynı kaba koyuyor.
..........................
Seçenek?
Rusya mı?
Alandan çıkan sonuçlar öyle görünmüyor.
Türkiye ile Rusya arasında “Stratejik ortaklık var” diyenlerin oranı yüzde 26.1...
Bunun “enerji alanında” olduğu görüşü ağırlıklı.
Turizm dahil ticari ve ekonomik diyenler ise yüzde 27.9...
Ancak...
Bir yükseliş trendinin oluşmaya başladığı söylenebilir.
..........................
Dikkat çekici olan şu ki “Türkiye’nin AB’ye üye olmasını destekliyor musunuz?” sorusuna “Evet” diyenler hızla artıyor.
Geçen yıl “Evet” diyenlerin oranı yüzde 55.1’di.
Bu yıl ise yüzde 61.1...
Toplumun yarıdan fazlası (yüzde 53) her şeye rağmen Türkiye’yle AB arasındaki üyelik müzakerelerinin sona ermeyeceğine inanıyor.
Ve...
“Müzakerelere devam edilmesi gerekir” diyor.
.........................
ABD’ye olumsuz bakışa karşın, toplumun yüzde 60.8’i “Türkiye’nin NATO üyeliği devam etmeli” görüşünde.
ABD’yi “güvenilmez” bulanların oranı yüzde 39.4...
Buna karşılık “bir saldırı halinde NATO’nun Türkiye’nin yardımına geleceği” görüşünde olanların oranı ise yüzde 69.6...
........................
En dost ülke?
Cevap:
“Azerbaycan...” (Yüzde 65.3)
KKTC’den bile fazla...
.......................
Araştırmaya göre, toplumun yüzde 72.2’si dış politikanın yapım sürecinde en etkili kişi olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı görüyor.
Ancak...
Türkiye’de dış politika söz konusu olduğunda toplum tek renkti.
Artık çok renkli...
