ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson’ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından kabulünde -ki tercüman ve konuşma notlarını tutan diplomat görevliler yoktu, tercümeyi Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu yaptı- 3 saat 15 dakikanın sonucu...
“TSK liderliğinde ÖSO’nun Afrin harekâtına devam...”
En net olan sonuç bu.
Tillerson sadece “itidal tavsiyesini” şöyle bir tekrarlamakla yetindi.
“İçi doldurulmamış” bir tavsiye!..
Yani...
Afrin harekâtında, ABD’nin o coğrafyadaki YPG güçlerine arka çıkan bir tavrı vitrine konmamış oluyor.
Buna karşılık, Fırat’ın batısındaki YPG güçlerinden, silah, araç, gereç, milis takviyesi -Suriye devlet güçlerinin egemen olduğu topraklardan da geçilerek- Afrin’e akışı sürebilir.
TSK destekli ÖSO ve Türk savaş jetleri bir aydır olduğu gibi YPG’yi vura vura ilerleyecektir.
Tabii...
Burada özellikle Rusya’dan “yeşil ışık” da açık kalmalı.
Bu açıdan Ankara’daki toplantı önemli “artıdır.”
ABD son tahlilde buranın “güvenli bölge olmasına” razı anlaşılan.
....................
Ya Menbiç?
Ankara’daki toplantıdan bu konuda çok da net bir sonuç görünmüyor.
“Ortak mekanizma oluşturmak” gibi bir formül ortaya kondu.
İçeriği belirsiz.
Türkiye çok açık olarak ABD’ye, “Daha Obama’nın başkanlığı sırasında, YPG Fırat’ın doğusuna çekilecek sözünü verdiniz. Ama sözünüzü tutmadınız. Şimdi somut adım atın ve YPG’yi Menbiç’ten çıkarın. Arkasında durmayın” dedi.
Defalarca vurguladı.
Buna karşılık Bakan Tillerson basın toplantısında “Menbiç’in stratejik bir coğrafya olduğu, buranın kendileriyle bir arada olmayan gruplara geçmesinden kaygı duydukları” mesajını verdi.
Bunun zihni tercümesi “Washing-ton’dan sızan haberlere göre Türkiye’ye gelin birlikte devriye görevi yapalım, YPG bu durumda size yanlış yapamaz” formülüdür.
Ve tabii Türkiye buna kesinlikle karşı.
“YPG çekilsin, sonra ABD’yle TSK birlikte güvenlik sağlar” görüşünde.
“Ortak mekanizma” bu sorun için mart başlarında hayata geçecek.
Sanıyorum...
Afrin harekâtının TSK/ÖSO tarafından sonuçlanmasına kadar bir süre daha Menbiç “ortak mekanizmanın” toplantılarında kalır.
Türkiye’nin “Sıra Menbiç’e geldi” demesine kadar bir formül üretilmeye zaman bırakıyor ABD.
........................
Türkiye “Sadece Afrin ve Menbiç değil, Irak sınırına kadar Suriye’nin bütün Kuzeyi 911 km’lik sınrı hattımızda YPG’den temizlenecek” açıklamasını yapmıştı.
Çavuşoğlu ve Tillerson’ın açıklamalarında bu konu yer almadı.
Soru da sorulmadı.
........................
S-400 füzeleri konusu da bir görüş birliği manzarası çizmiyor.
ABD Kongresi’nden çıkan bu konuyla ilgili “yaptırım yasası” ocak sonunda yürürlüğe girdi. Ama henüz hiçbir ülkeye uygulanmadı. Türkiye için bu kartı ABD elinde tutuyor. Ayrıca Trump’ın “istisna” yetkisi de var.
“Kanun neyse uygulanır” söyleminin şu aşamadaki yorumu böyle.
........................
Tillerson’In “Bundan sonra iki devlet birbirinden habersiz hareket etmeyecek” söylemi, “ilişkileri düzeltmek ortak görüşü” açıklamasıyla birlikte yorumlanırsa, gene de -göreceli- olumludur.