15 Tem-muz “darbe kalkışmasına
karşı milletin ve yurtsever
Atatürkçü asker, polis çoğunluğunun Fetö darbecilerini diz çöktürüşleri” anılmakta. 15 Temmuz şehitlerini ve gazilerini şükranla, saygıyla anıyorum.
Bu kalkışımı ve darbecileri yürekten lanetliyorum.
.....................
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun öncülük ettiği “Adalet Yürüyüşü” ile “15 Temmuz ihanetinin” ve “milletle birlikte yurtsever Atatürkçü asker, polis çoğunluğunun sağladığı demokrasi zaferini” anma haftası ardarda yaşanınca, “CHP nerede, adalet ve demokrasi nerede” söylemleri gündeme geldi.
“CHP’nin tarihi boyunca darbecilerin yanında olduğu” iddiaları havada uçuşuyor.
Bu bağlamda “Türkiye’nin darbeler tarihi sayfalarında bir yolculuk yapalım.”
.....................
Önce...
Cumhuriyet tarihinin ilk “askeri darbesi...”
İktidarda 10 yıldır DP(Demokrat Parti) vardı.
Partinin kurucuları Celal Bayar Cumhurbaşkanı, Adnan Menderes Başbakandı.
27 Mayıs 1960’da her rütbeden 37 subayın oluşturduğu -kendilerine “MBK (Milli Birlik Komitesi)” diyen- bir cunta yönetime el koydu.
Başta Bayar ve Menderes olmak üzere bütün DP bakanları, milletvekilleri ve örgüt ileri gelenleri tutuklandılar.
DP kapatıldı.
CHP’ye ise dokunulmadı.
Bu nedenle “CHP’nin cuntayla birlikte bu darbeyi yaptığı” yolunda yorumlar yapılıyordu.
Peki ya gerçek?
CHP Genel Başkanı İsmet İnönü “27 Mayıs’ın ne içindeyiz, ne de dışında” demişti.
Sonraları İsmet Paşa’nın damadı, döneminin en güçlü yayın organı AKİS’in sahibi ve başyazarı Metin Toker bu söylemi şöyle açıklamıştı:
27 Mayıs’ın hazırlanması ve silah dayatmasıyla gerçekleştirilemesi aşamasında CHP yoktu.
Paşa daima meşruiyetin ve demokrasinin yanında olmuştur.
Türkiye’yi çok partili demokrasiye geçiren de tek partili dönemin “milli şef” diye anılan Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’ydü.
Asker ihtilalinin içinde ne İsmet Paşa, ne de onun başındaki İsmet İnönü olabilirdi.
“27 Mayıs’ın içinde değiliz” söyleminin anlamı budur.
“27 Mayıs’ın dışında değiliz” söylemine gelince.
27 Mayıs’ı yapan asker “yeni Anayasayı özgürlüklere, laikliğe, insan haklarına dayalı sosyal hukuk devletini” yapılandırırken siyasi tecrübe birikimine sahip bir sivil kadroya ihtiyacı vardı.
İşte ağırlığını CHP’lilerin oluşturduğu “Kurucu Meclis’in” biran önce yeni Anayasa’nın hazırlanması ve en kısa zamanda genel seçimlere gdidilerek demokratik rejime geçilmesi için “entellektüel boşluk” CHP tarafından dolduruldu.
Yani...
CHP silahlı müdehale sürecinde 27 Mayıs’ın içinde değildi ama “demokrasiye geçmek için Kurucu Meclis’in oluşması, yeni Anayasa’nın yapımı, seçim kanunu” gibi önemli ve duyarlı süreçte “27 Mayıs’ın dışında da kalmamıştı.”
İsmet Paşa’nın Kurtuluş Savaşı’ndan, Cumhuriyet’in kuruculuğundan, Atatürk’ün Başbakanlarından olmasının asker üzerindeki ağırlığı, demorkasiye geçiş için önemliydi. Hatta...
Hemen seçimlere gitmemek bir süre daha yönetimde kalmak taraftarı olan 14 MBK üyesi subayın, diğerleri tarafından saf dışı edilmesi, farklı ülkelere sembolik diplomat gönderilmelerinde de İsmet Paşa’nın “biran önce demorkasiye geçmekte sayısız fayda vardır” dayatmasının rolü yatsınamaz.
İDAMLAR
BU ikinci sürecin bir de eski DP’lilerin yargılanması ve Başbakan Mendres, Dışişleri Bakanı Zorlu ile Maaliye Bakanı Polatkan’ın idamı süreci var ki siyaset tarihimizin bir kara sayfasıdır.
Karşıtları tarafından o yıllardan bu yana “CHP’nin idamların da sorumlusu olduğu” iddiaları dile getirilir.
Doğru mu?
Gene o kabus gibi Türkiye’nin üzerine çöken idamların öncesinden bir ayrıntı:
“Merhum Menderes’in eşi Berrin Menderes hanımefendi, bizzat İsmet İnönü’ye başvurmuş, idamların önlenmesi için ağırlığını koymasını, aracılığını” rica etmişti.
İsmet Paşa da zaten çok üzgündü. Cuntanın komutanları nezdinde teşebbüslerde bulundu.
Israr etti.
“İdamların hem haksız olacağını, hem de Türkiye’ye de büyük gerilim, ileriki yıllarda da siyasete çok kötü etkilemek gibi bir zarar vereceğini” anlattı.
Ancak ne yazık ki sonuç alamadı.
İşte 27 Mayıs ihtilali ve CHP’nin “ne içinde, ne dışında oluşunun” gerçeği.
...........................
Yerim doldu.
CHP ve diğer darbeler için “yakın siyasi tarihten notlarıma” yarın devam ederim.
