CHP, Seçim Yasa- sı’ndaki değişiklikler için Anayasa Mahkemesi’ne başvuruyor.
İptalini istediği düzenlemeler şöyle:
1- “Seçim güvenliği”
2- “Seçimde adalet” ilkesi.
.......................
Önce birincisi...
“Olağanüstü hal” uygulamasıyla seçim CHP itirazlarının başında.
Bunu “devlet baskısı” olarak görüyor.
Bazı sandıkların “seyyar” olması da sakıncalı görülmekte.
Ayrıca...
Aynı mekânda ikamet edenlerin farklı sandıklarda oy kullanacak olmaları, sandık kurumlarının başında devlet memurunun bulunması, kolluk gücünün çağrılma esası da “seçim güvenliğine aykırılık” iddiasının kapsamında.
Buna karşılık iktidar “PKK terörüne ve hâlâ devam eden FETÖ kriptolarına karşı olağanüstü halin devamı gerektiğini” öne sürüyor.
Sandıkların özellikle hassas bölgelerin kırsalında taşınabilirliğinin de PKK’nın küçük yerleşim bölgelerine “Buradan bizim isteğimiz dışındaki partilere oy çıkmayacak” tehdidinin etkisini kırmak amaçlı olduğu vurgulanıyor.
“Sandık Kurulu Başkanı’nın devlet memuru” olması da “fesat karıştırılmasını önlemek” gerekçesiyle izah edilmekte.
........................
Ancak...
Anayasa Mahkemesi’ne başvurunun asıl odaklandığı durum “seçimde adalete aykırılık.”
CHP’ye göre, “seçime ittifak yaparak giren parti yüzde 10 barajın altında oy aldığı hatta yüzde 3-4 gibi çok düşük bir oranda kaldığı halde, Meclis’e milletvekilleri sokabilecek. Ama ittifak yapmayan bir parti yüzde 9.9 oy alsa bile Meclis dışında kalacak.
Bu durum seçimde adalet ilkesine kesin ve açık aykırılıktır.”
Örnek de gösteriyor CHP.
‘ Tansu Çiller’in başında olduğu DYP yüzde 9.9 oy aldığı halde Meclis’e milletvekili sokamamıştı.
Yüzde 3-4 oy alan parti Meclis’e girecek.
Yüzde 9.9 alan parti ise Meclis dışında kalacak!
CHP’ye göre, “Anayasa Mahkemesi bu eşitsizliği bozmalıdır.” ‘
..........................
Ya bozmazsa?
Konuya yeterince yakın olamayanlar “Bu takdirde AİHM’ye başvurulur. AİHM’den döner” görüşündeler.
Türkiye’nin taahhüdüne göre “AİHM, iç hukuktan üsttedir. Türkiye bu eşitsizlik durumunu düzeltmek zorunda kalır.”
Oysa...
Bu durum AİHM’nin görev alanında değil.
Başvuru adresi “Venedik Komisyonu’dur.”
“Venedik Komisyonu”, resmi adıyla “Avrupa Hukuk Yoluyla Demokrasi Komisyonu”, anayasa hukuku alanında bağımsız uzmanların oluşturduğu, Avrupa Konseyi’nin bir danışma organı.
CHP kurmayları Anayasa’nın “eşitlik” ilkesi gerekçesiyle Venedik Komisyonu’na başvurulacağı görüşündeler.
..........................
Oradan sonuç alınırsa?
“Venedik Komisyonu’nun, AİHM gibi ‘yaptırımı’ yok.”
Ancak...
Avrupa hukuk kurumları arasında saygınlığı yüksek.
“Yaptırım gücü” olmasa da “manevi/psikolojik” ağırlığıyla gene de “etkisiz” sayılmamalı.
..........................
Sonuç...
Öyle görünüyor ki CHP bu hukuk yollarını deneyecek ama o da son tahlilde “bazı partilerle ittifak” yapacak.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun Abdülkadir Selvi’ye bu yoldaki sözleri dünkü Hürriyet’te yayımlandı.
