Amerika’da 1, evet, sadece tek bir kişi “Trump’ın başkan seçileceğini” öngörmüştü.
Adı Allan Lichtman…
Washington’da öğretim üyesi bir profesör.
“Siyaset tarihi” dersleri veriyor.
ABD’nin bütün medya kuruluşları, anket şirketleri ve yorumcular “Demokrat aday Hillary Clinton kazanacak” derken bir tek o, “45. başkan Trump olacak. Kesin seçilecek” kehanetinde bulunmuştu.
Burada Prof. Lichtman’ın “1984’ten bu yana ABD’deki bütün seçimleri doğru tahmin ettiğini de” belirtmeliyim.
………………..
Dahası…
Profesör Allan Lichtman, Trump için öngörüsünü Cumhuriyetçi Parti Başkan adayının kim olduğu henüz belli bile değilken mayıs ayında dile getirmişti.
İşaret parmağıyla Trump’ı göstermişti.
Cumhuriyetçi Parti’nin adayı olmak için yarışan çok sayıda aday adayı vardı.
Prof. Lichtman “Trump’ın sadece Cumhuriyetçi başkan adayı değil, bunun ötesinde onun ABD Başkanı seçileceğini” de söylemişti.
Sanki bir “21. yüzyıl kâhini…”
………………
Prof. Lichtman’ın yöntemi anketlere, demografiye ya da eyaletlerin analizlerine dayalı değil.
Model, bunların yerine, mevcut durumda başkanlığı elinde bulunduran partinin performansı eksenli ve 13 aşamalı bir sorgulama...
Birkaçı şöyle…
- Kısa vadede ekonomi iyi mi?
- Geçmişe dönük uzun vadede ekonominin durumu iyi mi?
- Ülkenin politikalarında ciddi değişimler var mı?
- Toplumsal huzursuzluk bulunuyor mu?
- Ülke dışında ya da askeri alanda başarı ya da başarısızlık görüldü mü?
- Görevdeki başkanın karizması var mı?
- İktidardaki partiyi ya da adayını zorlayan rakip adayın karizması var mı?
Lichtman’ın bu yönteminin öyküsü de ilginç.
1981’de deprem tahminleri yapan bir Rus jeofizikçiyle karşılaşmış.
Onun “deprem tahmin” metodunu kendi seçim tahmin çalışmalarına uyarlamış.
Özü “istikrar ile değişim…”
………………
Türkiye’deki araştırma kuruluşlarının 23 Haziran seçimi için öngörüleri açıklandı.
TV ekranlarında, gazete sayfalarında görüyor ve okuyorsunuz.
Ben sözü Prof. Lichtman’dan açarken “nabız tutmakta bir başka yöntemi” de işaret etmek istedim. Ayrıca…
Amacım 23 Haziran’dan çok “23 Haziran sonrasının gerçeklerine” de uzanıyor.
Üstümüzdeki negatif elektrik yüklü kapkara ABD bulutları için yazdım.
Bu bağlamda gene Lichtman’a ait bir söylemi tırnak içinde yansıtayım.
Bilim adamı olarak benim yaptığım iş bilimsel bir temele dayanıyor.
Yoksa kişisel olarak Trump’ın, hem ABD hem de dünya için tehlikeli olabileceğini düşünüyorum.
Sonuç…
Prof. Lichtman’ın kehaneti Trump’ın başkan seçileceğinin ötesinde bugünlere de ışık tutuyor.
Türkiye ve dünya “Trump tehlikesiyle” burun buruna.
24 Haziran ve sonrası asıl gündemimiz bu olacak.
“Seçim sonucu tahmini” asla sadece “seçim sonucu tahmini” değildir.
