Amerika’nın Türkiye’ye tavrı:
“Türkiye NATO’nun kritik üyesi mi olacak yoksa öngörülmez kararlarıyla tereddütler mi yaratacak?”
Özü bu.
Türkiye ise soruyor:
“Amerika, Türkiye’nin NATO müttefiki olarak, Türkiye’yi bölmeyi hedefleyen, Kuzey Suriye’deki PKK uzantısı YPG’yi nasıl silahla donatıyor, eğitim veriyor, destekliyor?”
Bunu defalarca vurguladık.
Dahası...
ABD Suriye’den çekildikten sonra “Türkiye’nin Kuzey Suriye’ye silahlı müdahalesi halinde kötü şeyler olabileceği” gibi buram buram tehdit kokan açıklamalar yapıyor.
Daha önce ABD yasama organlarında “Türkiye artık stratejik ortak ve dost değil ama düşman da değil” gibi talihsiz yorumlar da yapılmıştı.
.....................
ABD sicilindeki son 15 Temmuz söylemleri hâlâ taze.
Türkiye’nin iç politikasına dönük müdahale hissi uyandıran açıklamalar da rahatsızlık veriyor.
Türkiye’nin egemenlik hakları sınırlarına girmenin ötesinde onu iç politikada “taraf” haline de getiriyor.
Yani...
Türkiye havasında ABD bulutları...
İki ülke sorunlu gündem maddelerini bu yönetimle görüşecek.
İç politika mücadelesinde, ayağını kaydırmak çabasında olduğu izlenimlerini verirken, bu iktidarla samimi bir diyalog nasıl kurar?
Öte yandan...
Muhalefetin arkasında yer alıyormuş tavrı “milli psikolojide” ters etki yapıyor.
......................
ABD’nin son çıkışı NATO üzerinden oldu.
Ancak...
NATO’nun da kendi içinde sağlam durduğu söylenemez.
Şöyle ki:
Trump göreve geldiğinde NATO’yu “zamanı/modası geçmiş olarak” ilan etmişti.
- NATO’nun 5’inci maddesini sürekli sorgulamakta. Bu madde “müttefiklerden birine yapılmış olan saldırının ittifakın tüm üyelerine yapılmış olarak algılanacağı ve cevaplanacağı” yolundadır.
Bu sorgulama nedeniyle NATO üyeleri eskisi kadar kendini güvenli hissetmiyor.
- Trump’ın “NATO müttefiki Karadağ’ı savunmanın 3’üncü dünya savaşına neden olabileceği” söylemi bu güven bunalımını artırdı.
- Anketlere göre, Rusya ile bir savaş riskinin göze alınmasına her iki Avrupalıdan biri karşı çıkıyor.
- Trump NATO ülkelerinden ve özellikle Avrupa’dan NATO’ya daha büyük mali katkı istiyor.
Ancak...
Avrupa ülkeleri ABD’ye güvenmediği için ayrı bir Avrupa Birliği gücü oluşturmaya ağırlık vermekte.
Avrupa’nın lokomotifi Almanya’nın da önümüzdeki yıllara dönük bütçe projeksiyonunda Trump’ın isteğini karşılayacak bir mali katkı öngörülmüş değil.
.......................
Ve tekrar Türkiye-ABD ilişkilerine dönersek...
Çok kelimeli karmaşık ifadelerin özünde ABD “Rus malı S-400’ler ABD’nin F-35’lerine karşı savunma için yazılımlarla donatılabilir” kaygısında.
Türkiye de bu kaygıları giderebilecek güvenceleri vermenin ötesinde çağrıda bulunuyor.
“Gelin ortak çalışma yapalım, bu bir teknik konudur, birlikte çözelim...”
Ama... İki ülke arasında tek sorun bu mu ki?
