Asgari ücret seviyesi yılın son aylarında asgari ücretlilerin bir üst vergi dilimine girmelerine yol açıyor. Bu da ücretlinin eline geçen paranın eksilmesine neden oluyor. Meclis gündemindeki Torba Kanun bu kaybı önlemeye yönelik düzenleme getiriyor...
Mevcut asgari ücret seviyesi yılın son aylarında asgari ücretlilerin bir üst vergi dilimine girmelerine yol açıyor ve yeni vergi dilimi söz konusu kişilerin ellerine geçen parada kayıp yaşanmasına sebep oluyor. Meclis gündemindeki Torba Kanun asgari ücretteki bu kaybı önlemeye yönelik düzenleme getiriyor. Torba Kanun’un bununla birlikte mesleki yeterlilik belgesi almak için gereken sınav ücretine, işsizlik ödeneğinin ödenme gününe ve şehit yakınlarına sağlanan istihdam hakkının genişletilmesine yönelik de düzenlemeler getirmesi bekleniyor.
Ücreti etkiledi
Bugüne kadar asgari ücret belirli bir sınırın altında kaldığı için asgari ücretli hiçbir şekilde üst vergi dilimine girmiyordu. Asgari ücretin artması, asgari ücretlilerin de yüksek vergi dilimine girmelerine sebep oldu.
Eylül ayından itibaren yapılmaya başlanan ek kesinti asgari ücretin netinin 1.404,06 TL’nin altına düşmesine yol açtı. Yıllık geliri 13 bin TL’nin üstünde olan kişiler yüzde 15’lik vergi diliminin kapsamından çıkarak, yüzde 20’lik dilime girdiler. Asgari ücretli, eylül ayıyla birlikte yüzde 20 üzerinden vergilendirilmeye başlandı.
Net rakam azalınca, eksikliğin giderilmesi ve asgari ücretin net 1.404,06 TL’ye ulaşması için yeni bir düzenleme yapılması kararlaştırıldı.
Kayıplar karşılanacak
Düzenleme ile eylül, ekim, kasım ve aralık aylarında 1.404 TL’nin altında ücret alan bekâr asgari ücretlilerin kayıpları, asgari geçim indirimine ilave edilerek telafi edilecek.
Ücret telafisi yalnızca bekâr asgari ücretlileri kapsayacak ve ücretin 1.404 TL’nin altına inen kısım telafi edilecek.
Bunun dışında, asgari ücretlilerde eylül, ekim, kasım ve aralık aylarında vergi dilimi nedeniyle yaşanan kayıplar telafi edilmeyecek.
Çalışanların ücretlerinin telafi edilmesi, Kanunun ilgili maddesinin yürürlük tarihi olan 1 Eylül 2017 tarihinden itibaren bu kişilerden fazla tahsil edilen asgari geçim indirimlerinin hesaplanan vergiden mahsup edilmesi suretiyle gerçekleştirilecek.
Eylül, ekim, kasım ve aralık için ödenecek ek asgari geçim indirimi, normal hesaplanan asgari geçim indirimine dahil edilecek. Eklenen tutar gelir vergisinden düşürülerek fark kapatılacak.
Yani, işveren açısından da ek bir maliyet söz konusu değil. Yapılan ek vergi kesintisinin bir kısmı veya tamamı, asgari geçim indirimine eklenerek ücretin 1.404 TL sınırında tutulması sağlanacak. Yıl boyunca asgari ücretlinin eline 1.404 TL’nin altında ücret geçmemiş olacak.
AGİ derhal fesih hakkı doğurur
İşçinin gerekli bildirimleri yapmasına rağmen asgari geçim indiriminin eksik
ödenmesi çalışana derhal fesih hakkı verir. Yargıtay tarafından da işçinin fesih tarihi itibarıyla ödenmenmiş olan asgari geçim indirimi alacağı bulunması halinde, iş sözleşmesinin işçi tarafından ödenmeyen asgari geçim indirimi alacağı bulunması nedeniyle haklı olarak feshedilebileceği kabul edilmektedir. Dolayısıyla, çalışanın ücretine yukarıda bahsedilen ek asgari geçim indiriminin yansıtılmaması da haklı fesih nedeni oluşturabilecektir.
Mesleki yeterlilik sınav ücretleri İŞKUR’dan
Yeterlilik belgesi almak için başvuran kişilerin sınav ve belge ücretlerine ilişkin teşvik mevcuttu. Bu kapsamında Kanunda, belge almak için 2017 sonuna kadar Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından yetkilendirilmiş kurumlara başvuranların ilgili ücretlerinin tamamı, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanacağı ifade edilmişti.
Torba Kanun’la birlikte 31.12.2017 tarihinde sona erecek olan mesleki yeterlilik belgesi almak isteyen kişilerin sınav ücretlerinin tamamının İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanmasına ilişkin düzenlemenin süresi 31.12.2019 tarihine kadar uzatılıyor. Söz konusu teşvikin uzatılması nedeniyle mesleki yeterlilik belgesi zorunluluğu kapsamındaki mesleklerde istihdam gerçekleştiren firmaların, bu konudaki takvimlerini revize etmesi gerekecek. Ancak bu ücretler asgari ücretin brüt tutarını geçmemesine ilişkin kural halen varlığını sürdürüyor. Aynı şekilde sınav sonucunda başarısız olanların sınav ve belge ücretlerinin halen Fon tarafından karşılanmadığını hatırlatalım.
33 meslek için daha mesleki yeterlilik zorunlu oluyor
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereği, çok tehlikeli ve tehlikeli sektörlerde yer alan işyerlerinde icra edilen kimi mesleklerde mesleki eğitim alma zorunluluğu söz konusu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın 25.05.2015 tarihinde yayımlamış olduğu ilk tebliğle 40 meslekte belge zorunluluğu getirilmişti. 24.03.2016 tarihinde yayımlamış olduğu ikinci tebliğ ile ise 8 meslekte daha zorunluluk kapsamına sokuldu. 26.09.2017 tarihinde yayımlamış olduğu üçüncü tebliğ ise 33 meslek için daha belge zorunluluğu başlatacak.
Mesleki Yeterlilik Belgesi olmayan kişiler bu mesleklerde çalıştırılamayacağı öngörüldüğünden yeni 33 meslek için belge zorunluluğu 26.09.2018’den itibaren söz konusu olacak.
