İşsizlik sigortası hayat kurtarıyor

İşsizlik Sigortası Fonu hayata geçtiğinden beri çalışanların güvencesi oldu. Sigorta işsiz kalanlara 6 ay ile 10 ay arasında 805 ile 1.610 TL arasında aylık ödüyor. Hak kazanılan süre içinde sağlık hizmetlerini de karşılıyor.

- İşsizlik parası alma şartları nedir?

Çalışan ve işsizlik sigortasına prim ödeyen kişiler, işsiz kaldıklarında bazı şartların varlığı halinde işsizlik parası alabiliyor. İşsizlik sigortasından işsizlik parası alan kişi ve ailesi sağlık hizmetlerinden de yararlanabiliyor.

- Kimler faydalanabilir?

İşsizlik sigortası fonundan 4/a’lılar yani eski adıyla SSK’lılar, 506 sayılı Kanuna tabi olarak kurulan sandıklara tabi çalışan kişiler, işsizlik sigortasına prim ödemek şartıyla kısmi süreli çalışanlar, taksi dolmuş ve şehir içi toplu taşıma araçlarında ay içerisinde 10 günden az çalışanlar ve isteğe bağlı sigortalılar yararlanabilir. Bu kişiler işsizlik sigortasına prim öderler ve kapsamdadırlar. Faydalanabilmek için kapsamda olmak yetmez. Prim ödeme koşulları ve işten çıkış biçimi de önemlidir.

- Kaç gün prim ödemek gerekiyor?

İşten ayrılmadan önceki son üç yıl içerisinde, son 120 günü kesintisiz olmak üzere en az 600 gün prim ödemiş olmak gerekir. Son üç yıl içerisinde en az 600 gün prim ödememiş kişiler işsizlik parası alamaz. Son 120 gün kesintisiz prim ödemiş olma koşulu için de bazı istisnalar vardır.

- Rapor almış olan işçi işsizlik parası alır mı?

İşten ayrılmadan önceki son 120 gün kesintisiz olarak prim ödemek şart. Ancak çalışanın ay içerisinde eksik günü olur. Hasta olan ve rapor alan işçinin primi eksik yatar. Ücretsiz izin kullanan işçinin de priminde kesinti olur. 120 gün kesintisiz prim ödeme şartında istirahat raporu alan, ücretsiz izin kullanan, gözaltına alındığı için eksik günü olan kişilerin eksik günleri dikkate alınmaz. Dolayısıyla, raporlu olan işçi son 120 gün kesintisiz prim ödeme şartı bakımından sorun yaşamaz.

- Kaç gün işsizlik parası alınabiliyor?

Son üç yıl içerisinde son 120 günü kesintisiz olmak üzere en az 600 gün prim ödeyen işçiler 6 ay işsizlik parası alır. Primi 900 gün olanlar 8 ay, üç yılın tamamında prim ödeyenler 10 ay işsizlik parası alır. İşsizlik sigortasından en uzun yararlanma süresi 10 ay. 10 ayın üzerinde bir yararlanma söz konusu değil.

- İşsizlik parası ne kadar?

İşsizlik sigortasından alınacak işsizlik parası, kişinin son dört aylık prime esas kazancının yani SGK’ya bildirildiği brüt ücretinin yüzde 40’ıdır. 2018 yılı için bir kişiye verilecek en düşük işsizlik parası 805.5 TL’dir. Asgari ücretten çalışan bir kişi işsiz kaldığında 805.5 TL işsizlik parası alır. Bu rakam 2018’in asgari ücretinden son dört ay çalışan kişiler için geçerli. 2018’in şubat ayında işsiz kalan kişi bu rakamın altında işsizlik parası alacak. İşsizlik parasında üst sınır da var. Kişinin brüt ücreti ne kadar yüksek olursa olsun alabileceği işsizlik parası asgari ücretin yüzde 80’ini geçemez. 2017 yılı için alınabilecek en yüksek işsizlik parası 1.610,8 TL’dir.

- İşsizlik parası alan kişi gelir testine girmeli mi?

İşsizlik parası almaya başlayan kişinin genel sağlık sigortası primleri İŞKUR tarafından ödenir. Örneğin 10 ay boyunca işsizlik parası alan kişi 10 ay boyunca İŞKUR tarafından ödenen genel sağlık sigortası primleri sayesinde sağlık hizmeti alabilir. Diğer yandan işsizlik parası alan kişinin bakmakla yükümlü olduğu kişiler, yani eşi ve yaş sınırını geçmeyen çocukları ile varsa geçimini sağladığı anne ve babası da bu süre boyunca sağlık hizmetlerinden yararlanabilir. Dolayısıyla, işsizlik parası alan kişinin bu süre boyunca gelir testine girmesi gerekmez.

İşsizlik parası hangi hallerde kesilebilir?

İşsizlik parası almaya başlayan kişi yeniden çalışmaya başlarsa, emekli olursa, İŞKUR’un meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimlerine haklı nedeni olmadan katılmazsa, İŞKUR’un çağrılarına cevap vermez ve yine İŞKUR’un teklif ettiği ve son mesleğine ve kazandığı paraya uygun olan, ikamet ettiği yerin belediye mücavir alan sınırları içerisinde kalan işi kabul etmezse işsizlik parası kesilir. İşsizlik parası alanın İŞKUR’dan gelen çağrılara uyması, İŞKUR’un kendisine sunduğu hizmetleri takip etmesi şarttır. Çalışmaya başlayan kişinin de mutlaka İŞKUR’u bilgilendirmesi ve işsizlik parasını kestirmesi gerekir.

İşsizlik parası için nereye başvurulur?

İşsizlik parası almak isteyen kişilerin İŞKUR’a başvuru yapması gerekir. Bu başvurunun internet üzerinden yapılması da mümkündür. Dolayısıyla işsiz kalan kişi İŞKUR’a hiç gitmeden de işsizlik parasına başvurabilir. www.iskur.gov.tr adresinden işsizlik parasına başvuru yapılabilir. İnternet üzerinden yapılan başvuru sonrasında gerekli kontroller yapıldıktan sonra kişi işsizlik parasını hak etmişse kendisine işsizlik parası verilmeye başlanır.