Sosyal yardımla yaşanların bu duruma alışmaması ve istihdam edilmesi için çok önemli bir adım geldi. Bu kişileri istihdam eden işverene teşvik verilecek. Kendisine önerilen işi 3 kez kabul etmeyenin yardımı ise 1 yıl kesilecek.
Sosyal yardımların amacı, kişilerin yoksulluğa düşmelerinin engellenmesi. Yani, sosyal yardım alan kişiye sağlanan desteklerin miktarı, ortalama gelir seviyesinin altındadır.
Sosyal yardımlarla kişinin gündelik hayatını sürdürebilmesi sağlanmaya çalışılır. Ülkemizde son dönemde sosyal yardımların kapsadığı nüfus önemli ölçüde arttı.
Sosyal yardım alanların yardıma muhtaç kalmamalarının sağlanması için sosyal yardım istihdam bağlantısının kurulması gerekiyor. Bu konuda, çok önemli bir adım atıldı ve sosyal yardım alan kişileri istihdam eden işverene teşvik getiren yönetmelik yayımlandı.
32 milyar TL harcandı
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın 2016 yılı verilerine göre, geçtiğimiz yıl toplamda 32 milyar TL’lik sosyal yardım yapılmış. Sosyal yardımlardan 3 milyon 154 bin hane faydalanmış. Sosyal yardımların gayri safi yurt içi hasıla içerisindeki oranı da yüzde 1.45’e yükselmiş. Sosyal yardımların miktarının artması ve kapsamının genişlemesi önemli. Ancak bundan daha önemli olan, sosyal yardımların hak temelli dağıtılması ve sosyal yardım alanların bu yardımlara muhtaç olmamasının sağlanmasıdır.
Sosyal yardımların kişilerin yoksulluğa düşmesini engellemek yanında bir de toplumsal entegrasyon sağlama fonksiyonu bulunmaktadır. Sosyal yardım alanların önemli bir bölümü sosyal dışlanmaya maruz kalan kesimlerdir. İş bulamayan ve bu nedenle sürekli gelirden mahrum kalan kişiler sosyal yardımla hayatlarını sürdürmek durumunda kalırlar. Böyle olunca da sosyal yardım alan kişilerin sosyal yardım almadan hayatlarını sürdürebilmelerini sağlayacak düzenlemeler daha da önem kazanır.
2018’de başlıyor
Sosyal yardım alanların istihdam sorununun aşılmasında sigorta prim teşvikleri önemli rol oynayacaktır. İşveren işe aldığı kişiden dolayı sigorta prim teşviklerinden faydalanmayı önemser. Bu sayede, sosyal yardım alan kişileri işe almak için işverenler inisiyatif gösterecektir. Bu noktada, önemli olan sosyal yardım alanların İŞKUR kayıtlarının sağlanması ve bu teşvik konusunda bilgi sahibi olmaları. Böylece, kırılan özgüvenleri yerine gelecek ve iş ararken daha başarılı olabileceklerdir. İşverenlerin de bu konuda bilgilendirilmeleri, İŞKUR kanalıyla bu kişilere ulaşmaları ve istihdam imkânı yaratmaları çok önemli. Bu şekilde, her iki kesim de bu uygulamadan faydalanacaktır.
İşe alınacak kişi ve işveren açısından gerekli şartlar söz konusu ise SGK e - bildirge kanalıyla yapılacak bildirimler sonrasında prim desteği sağlanacak. Desteğin miktarı bu şekilde istihdam edilen her bir kişi için en az 275 TL olacak. Destek işe alındıktan sonra 12 ay süreyle uygulanacak. Prim teşviki uygulaması 1 Ocak 2018’den itibaren hayata geçecek.
Kimleri kapsıyor?
Sigorta prim teşviklerinde bazı kriterler söz konusu. Sosyal yardım alan kişilerin şu gibi koşulları sağlaması gerekiyor:
- İşe başladığı tarihten önceki son bir yıl içerisinde nakdî düzenli sosyal yardımlardan en az bir defa yararlanmış olanların ikamet ettiği hanede bulunmak,
- 18 - 55 yaş arasında olmak,
- Aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarının, asgari ücretin üçte birinden az olması veya gelir tespiti yapılmaksızın genel sağlık sigortalılığı ya da bakmakla yükümlü olduğu kişi bulunmayan Türk vatandaşlarından 18 yaşını doldurmamış çocuklar kapsamında olmak,
- İŞKUR’a kayıtlı işsizler arasında olmak.
Düzenli sosyal yardımlar neler?
Prim teşviki yalnızca düzenli sosyal yardım alan haneler için geçerli. İşe alındığı tarihten önceki bir yıl içerisinde düzenli sosyal yardımlardan yararlanmış hanelerde yaşayan ve diğer koşulları sağlayan kişilerin istihdam edilmesi halinde prim teşviki uygulanacak. Düzenli sosyal yardım türleri ise;
Şartlı eğitim, şartlı sağlık, şartlı gebelik, eşi vefat etmiş kadınlara yönelik yardımlar, muhtaç asker ailelerine yönelik yardımlar, 2022 sayılı Kanun uyarınca yapılan yardımlar, evde bakım yardımları, öksüz yetim yardımları, muhtaç asker çocuğu yardımıdır.
İkamete uygun iş önerilecek
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları ile İŞKUR koordineli çalışarak düzenli sosyal yardımlardan yararlanan ve teşvik kapsamında olan kişiler İŞKUR’a kaydedilecek.
Bu sayede, bu kişilerin tespit edilmesi sağlanacak. Tespit edilen kişilere İŞKUR tarafından ikamet adreslerine uygun işler önerilecek. Kendisine önerilen işi üçüncü kez haklı bir sebep olmaksızın kabul etmeyen kişilerin sosyal yardımları bir yıl süreyle kesilecek. Bu noktada, kişilerin sosyal yardıma alışarak istihdamdan uzaklaşmalarının engellenmesi hedefleniyor.
