TESE ile sperm çıkmadığı durumda ne yapılır?

Her TESE ameliyatında olgun sperm hücresi çıkmayabilir. TESE yapılan erkeklerin %40-50’sinde sperm hücresi bulunamamaktadır. Son yıllarda yapılan araştırmalar, bu durumda tekrarlayan TESE girişimleri ile sperm elde edilerek tüp bebeğe geçilebileceği görülmüştür.

Gonadotropin tedavisi ile testis içi testosteronun yükseltilmesi, FSH’nin yükseltilmesi, testosteron/östrojen oranının düzeltilmesi veya genetik bozukluk taşıyan yüksek FSH’nin düşürülmesi gibi farklı protokoller uygulanabilir. Tedavinin bundan sonraki aşamasında amacımız, ilk TESE denemesi ile olgun sperm hücresi çıkmamış olsa bile, ikinci denemede TESE ile tüp bebek yapmaya uygun sperm hücresi bulmaktır.

Sperm testinde farklı kriterler göz önüne alınır

İkinci TESE ile olgun sperm hücresi bulma şansını tahmin ettiren bir parametre, ilk uygulamada alınan doku örneklerinin detaylı genetik incelemesidir. Bu inceleme neticesi tedavi ile sperm oluşmasına mani bir durum bulunmadığı anlaşılırsa, ortalama 6 aylık bir tedavi sürecine geçilir. Ayrıca, değişik tekniklerle genetik olgunluğa eriştiği gösterilen ama tam kuyruk oluşumunu tamamlamamış erken evre sperm hücreleri de saptanırsa, bazı özel teknikler kullanılarak tüp bebekte sonuç almak da artık mümkün olmakta.

Diğer yandan, normal bir sperm analizi sadece olgun sperm hücresinin çıktığını gösterir. Henüz tam olgunlaşmamış, bizim spermatid dediğimiz hücreleri ayırt edemez. Oysa spermatid bulunması çok önemlidir. Çünkü menide olgunlaşmamış ama genetik gelişimini tamamlamış spermatidler varsa, TESE ile olgun sperm bulunabilir ya da bu hücreler hormon tedavisi ile olgun hale getirilebilir.

Bu şekilde, menide haploid dediğimiz ama kuyruk gelişimini tamamlamamış hücrelerin varlığı özel teknikler ile yapılabilmektedir. Son yıllarda, testislerde olgun spermin bulunduğunu gösterebilen çok daha hassas bazı sperm testleri de geliştirilmiştir.

TESE ile gebe kalma ihtimali ölçülebilir

Aslında ilk yapılan TESE sırasında, bundan sonraki TESE’lerin sonucu hakkında da bir fikir edinilir. Eğer TESE ile sperm çıkmazsa, bu durumda testis dokusunda bazı markırlara bakılır. Genetik teknikle yapılan bu incelemeden olumlu netice gelmesi, en azından tedavilerden fayda görülebileceği olasılığını ortaya çıkarır.

Bir diğer konu ise testislerde bulunan sperm hücrelerinin tüp bebek yapıldığında gebelikle sonuçlanma başarısıdır. Olgun sperm hücresi çıkarsa olguların yarısında gebelik mümkün. Ama olgun sperm çıkmasa bile, genetik gelişimini tamamlamış ancak şeklen tam olgunlaşmamış hücrelerle de gebelik sağlanabilir.

Sonuç olarak, ilk TESE ile sperm bulunamayan erkeklerin hala bir şansı vardır. Bunlarda çeşitli tedavi teknikleri uygulanabilir. Bunun için detaylı bir inceleme gerekir. Kişiye uygun olan protokol seçilerek tedaviye başlanılır. Aralıklı olarak sperm testleri yapılıp, olgunlaşmamış öncü sperm serisi hücrelerinin ve özel markırlarını çıkmaya başladığı kontrol edilir. Bunlar görülürse, yeniden mikroTESE denenir.

Ancak unutulmamalıdır ki bu tetkik ve tedaviler tam olarak kanıtlanmış değildir. Her hastadan alınacak cevap farklı olabilir. Bu nedenle olası yan etkileri konusunda uzmanlardan bilgi alınmalıdır. Unutmayın, hormon tedavileri mutlaka doktor kontrolünde yapılmalıdır.