01.07.2016 - 02:30 | Son Güncellenme:
Aysel Bozan Yılmaz
Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB), liselere girişte geçerli olacak Yerleştirmeye Esas Puanları (YEP) açıklamasıyla 1.2 milyon öğrenci ve ailesi “hangi lise” sorusunun cevabını aramaya başladı. Bu noktada çocuğun zekâsı, ilgisi ve yeteneği yönünde okul seçmek en doğrusu. Tercih listeleri hazırlanırken de teknik açıdan dikkat edilmesi gereken bir dizi kriter var. Öğrencilerin ve velilerin öncelikle özel okul mu, devlet lisesi mi tercih edeceklerine karar vermeleri gerekiyor. Çünkü geçen yıl olduğu gibi bu yıl da özel okullara kayıtlar, devlet okullarından önce başladı.
Öğrencilerin tercih işlemleri için http://e-okul.meb.gov.tr adresinden giriş yaptıklarında, ekranda karşılarına “Tercih Yapmak İstiyorum” ve “Özel Okula Kayıt Yaptıracağım Tercih Yapmayacağım” butonları çıkıyor. Özel okula gitmeye karar veren öğrenciler ikinci butonu seçecekler. Bu öğrenciler, devlet okulları için tercih yapamayacak ancak yerleştirmeye esas nakil döneminde, nakil şartlarını taşımaları şartıyla okul değiştirmek için başvuruda bulunabilecekler.
Tercihleri bilinçli yapın
Özel okullarda kayıtlar, 14 Temmuz’da sona erecek. 15-25 Temmuz’da da devlet liseleri için tercihler başlayacak. Öğrencilerin devlet liseleri için 25 tercih hakkı var. MEB, okulların taban puanları yerine Türkiye geneli yüzdelik dilimini açıkladı. Yandaki tabloda okullarla ilgili birkaç örnek bulunuyor. Öğrenciler de kendi yüzdelik dilimine göre okulların bu yüzdelik dilimini dikkate alarak tercih yapacaklar. Açıkta kalmamak için doğru liste hazırlamak çok önemli. Çünkü tercih sayısı çok gibi görünüyor ancak her yıl binlerce öğrenci tercih hatası nedeniyle açıkta kalabiliyor. Bu noktada Oğuzkaan Koleji Yönetim Kurulu Üyesi ve Eğitim Uzmanı Hatice Yılmaz, tercihlerde dikkat edilmesi ve yapılması gerekenleri adım adım şöyle sıralıyor:
- 15 Haziran’a kadar öncelikle tercih listenizde yer vermeyi düşündüğünüz okul türüne ait tabloları seçin. Seçtiğiniz okul türlerinden girmeyi en çok istediğiniz okullar listesi oluşturun. Ön listenizde istediğiniz kadar çok okula yer verebilirsiniz. Oluşturduğunuz listede seçtiğiniz okulların yanına okulun bir önceki yıla ait puanını ve yüzdelik dilimini yazın.
- Listenizi okul türlerine göre değil, yüzdelik dilimine göre en yüksek puanlıdan en düşük puanlı okula doğru karma olarak sıralayın.
- Tercih listenizde 25 okula yer verebileceksiniz. Oluşturduğunuz sıralamada, puanınıza veya yüzdelik diliminize denk okulu 20. tercihiniz olarak işaretleyin.
- Son beş tercihinizi kendi puanınızdan başlayarak 10 puan kadar alta inecek şekilde seçin. 19. tercihinizden 1. tercihinize kadar olan okulları, belirli puan aralıklarına dikkat ederek listenizi tamamlayın.
- Listenizi oluştururken aynı puan grubundaki okullardan evinize daha yakın olanları tercih edin.
- Tercih işlemleri başlamadan önce oluşturduğunuz listedeki okulları gezip görün.
MEB’den rehberlik hizmeti
Milli Eğitim Bakanlığı, Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş sistemi kapsamında liselere yerleştirme başvurusu yapacak öğrenciler için Tercih Danışmanlığı Komisyonları kurdu. 15-25 Temmuz tarihlerinde devlet liselerinin tercih döneminde hizmet verecek komisyonlar, öğrencilerin uzmanlar eşliğinde tercih yaparak kendilerine en uygun üst eğitim programlarına yerleşmesi için rehberlik hizmeti verecek.
Komisyonlarda görev alacak öğretmenler, tercihlerde öğrencinin ilgi ve yeteneğinin dikkate alınması, okul kontenjanları, yüzdelik dilimler, başarı sıralaması ve okulların ulaşım, barınma imkanları ve fiziki şartlarına ilişkin bilgiler aktaracak. Komisyonlarda, 15 bin öğretmen görev yapacak. Komisyonlardaki öğretmenlere kaynaklık etmesi amacıyla hazırlanan dokümanlar, Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğünün internet sitesinde yayımlandı.
Komisyonlar, 26 Temmuz-2 Ağustos’ta da üniversite tercihi yapacak adaylar için çalışma yürütecek.
Biyoloji’de 2 soru hatalı iddiası
Nesibe Aydın Fen Lisesi ve Anadolu Lisesi Biyoloji Zümresi, 25 Haziran’da yapılan LYS-2 Biyoloji testinin basın kitapçığındaki 20. ve 24. soruların hatalı olduğunu belirttiler. Uzmanların gerekçeleri şöyle:
24. soru: Sorudaki kan basıncı grafiğinin çizimi doğru değil. Cevap olarak verilen C seçeneğinde kılcal damarın giriş kısmındaki kan basıncının bu denli yüksek gösterilmesi yanıltıcı olmakta. Ayrıca, yapısından bahsedecek olursak kılcal damar tek katlı endotelden oluşmakta. Bu denli yüksek basınca (120 mmHg) direnç gösteremez. Sonuç olarak, bilimsel veriler doğrultusunda bu sorunun iptal edilmesi gerekmektedir.
20. Soru: Bu soruda “Kesinlikle” ifadesi verilmediği için III numaralı öncül de doğru olmakta. RNA polimeraz enziminin soruda verilen DNA’yı Gen 2 tarafından (sayfa düzlemine göre sağdan) okumaya başlaması durumunda DNA okuma yönü olan 3’ -> 5’ yönü, ikinci zinciri; RNA polimeraz enziminin DNA’yı GEN 1 tarafından (sayfa düzlemine göre soldan) okumaya başlaması durumunda DNA okuma yönü olan 3’-> 5’ yönü, birinci zinciri anlamlı zincir yapmaktadır. Kesinlik ifadesi de verilmediği için sorunun kurgusu yanıltıcı olmakta ve açıklığı bozmakta.
III numaralı öncül “kesinlik” şartları altında “yanlış”, “olasılık” şartları altında “doğru” sayılabilmektedir. Soru kökünde yer alan “hangileri doğrudur” ifadesi hem olasılık hem de kesinlik ifadelerini kapsadığı için yanılmaya neden olmakta. Aynı durum 2016 YGS Fen testinin 9. sorusunda da gerçekleşmiş ve sebep olduğu yanıltıcılıktan dolayı, bu soru iptal edilmişti. Bu doğrultuda sorunun iptal edilmesi gerekmektedir.
İELEV’den başarılı öğrencilere burs
İstanbul Erkek Liseliler Eğitim Vakfı (İELEV), başarılı öğrencilere İELEV Özel Lisesi’nde tam burslu okuma fırsatı sunuyor. Başarı Bursu kapsamında TEOG yerleştirme puanı en az 490 olan 6 öğrenci, yüzde 100 burslu okuma olanağı elde edecek. İELEV ayrıca bu burs kapsamında 24 öğrenciye de yüzde 75, yüzde 50 ve yüzde 25 olmak üzere farklı oranlarda burs verecek.
Başarı Bursu’na kazanamayan ama İELEV Özel Lisesi’nde burslu okumak isteyenler ise ‘İELEV Hak Ediyorum Bursu’na başvurabilecekler. Burs için öğrenciler, neden hak ettiklerini anlatan, müzik, spor, sanat alanlarındaki başarılarından ya da projelerinden veya sivil toplum kuruluşlarıyla yaptıkları çalışmalardan bahsettikleri bir sayfalık kompozisyonla başvurabiliyorlar. “Hak Ediyorum Bursu” çerçevesinde ikişer öğrenciye yüzde 75, yüzde 50 ve yüzde 25 burs verilecek.
Burslara ilgili İELEV Akademik Kurul Başkanı Prof. Dr. Erhan Erkut, şunları söyledi: “Özel okullar genellikle girişten başarı bursu vermez, yüzde 3 Milli Eğitim Bursu sağlarlar. Biz 36 öğrenciye burslu okuma imkanı sunuyor, yani öğrencilerin yarısına burs veriyoruz. Bu bir özel okul için çok sıra dışı bir hareket. Çünkü biz ticari bir kurum değil, vakıfız. Bilinçli, 21. yy yetkinliklerine sahip, sınav kaygısıyla ezilmemiş öğrenci yetiştiriyoruz. Burslar vasıtasıyla da İELEV Özel Lisesi’ni maddi yönden ulaşılabilir kılmaya çalışıyoruz.”
Bilfen’den TEOG’da 19 şampiyon
Tercihlerde puan mı yoksa yüzdelik sıra mı?
Tercih sıralamasında kafa karıştıran en önemli ayrıntı, sıralamaların puana göre mi yoksa yüzdelik sıraya göre mi yapılacağı!
Puanlar, hemen her yıl değiştiği için en son alınan öğrencinin net sayısına ya da yüzdelik dilime göre sıralama yapmak daha doğru olacak. Peki, net sayılarında ve yüzdelik sıralarda farklılık olur mu? Elbette olur ama öyle büyük değişimler beklemek hayalcilikten öteye geçmez. Örneğin yüz 5’lik dilimde olan bir öğrenci yüzde 2’lik dilimi, yüzde 35’lik dilimdeki bir öğrenci de yüzde 20’ilk dilim zor yakalayabilir. Yüzdelik dilimlerde üst puan dilimlerde yüzde bir ya da en fazla yüzde ikilik artı, eksi yönde bir değişiklik olabilir. Daha aşağılarda ise yüzde beşlik bir değişimden fazlasını beklemek abartılı olur. Bu yıl, sorular kolaylaştığı için değişim daha da az olursa şaşırmayın!..
Net sayılarındaki değişimin sayısal karşılığı fazla olabilir ama aynı puan dilimindeki yığılmalar nedeniyle okulların puan sıralamalarında bir değişiklik olması çok zor!.. Tercih sayısı çok olduğu için çok fazla uçmadan her istediğinizi yazın ama sıralamaya da dikkat edin. Sıralamalarda, puanı yüksek olan öncelik kazanır. Örneğin her ikimiz de aynı puanı aldık, siz aynı okulu 4. sıraya, ben de 14. sıraya yazdım. Eğer benim puanım sizden yüksek ve daha önceki tercihlerime girmediysem, o okula girişte öncelik benim olur! Ve önemli bir başka ayrıntı, sıralamayı puana göre değil, istek sıranıza göre yapın! Yani bir okulu sırf puanı yüksek diye üste yazmayın!
Bol şanslar! Ona da ihtiyacınız olacaktır...