Teion Antik Kenti’ne kuş bakışı

Zonguldak’ın Çaycuma İlçesine bağlı Filyos beldesinde, M.Ö. 6’ncı yüzyılda kurulduğu ve M.S. 13’üncü yüzyıla kadar yerleşimin bulunduğu tahmin edilen Teion Antik Kenti’nde kazı çalışmaları, 12’nci yılında havadan görüntülendi. Kazma, kürek, çapa ve fırça ile son derece dikkatli şekilde yapılan kazılarda görev alan öğrenciler titizlikle çalışıyor.

Karadeniz’in tarihine önemli katkılar sunacağı düşünülen, Teion Antik Kenti’ndeki kazı çalışmaları, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Zonguldak Valiliği’nin desteğiyle 2006 yılında başladı. 60 hektarlık alanın geçen 11 yılında yapılan kazılarda çeşitli dönemlere ait yazılı eserler, hamam, kilise, tapınak, liman, kale ve sahil surları, su kemeri, mendirek kalıntıları, antik tiyatro, mezarlar, madeni para, madeni eserler ve seramikler bulundu. Ayrıca, özellikle geçen yılki çalışmalarda su altında Roma, Bizans, Selçuklu dönemlerine ait olduğu değerlendirilen 8 batık gemi tespit edildi.

Teion Antik Kenti’nde bu yılki kazı çalışmaları Bartın Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Bölüm Başkanı Doç. Dr. Şahin Yıldırım başkanlığında, üniversite öğrencisi, işçi ve uzmandan oluşan 50 kişilik ekip ile başladı. Ortalama 30 derece sıcağın altında günde 12 saat süren çalışmalarla ilgili Yıldırım, Cenevizliler tarafından kullanıldığı tahmin edilen şato kalıntılarına rastladıklarını söyledi. Antik kentin yüksek bölgesi olan ve akropol olarak tanımlanan alanda çalışmaları yoğunlaştırdıklarını ifade eden Doç. Dr. Yıldırım, şöyle konuştu:

“Karadeniz’deki günümüze kadar gelen modern yerleşim yeri ve tek antik kent durumunda. Kazılar 12’nci yılına girdi. Bu süreç içerisinde antik kentin limanı, tiyatrosu, tapınakları, kiliseleri, surları ortaya çıkarıldı. Bunlarla ilgili kitaplar ve restorasyon çalışmaları başlatıldı. Biz bu yıl kentin yukarı şehri olan akrapolde yoğunlaştırdık. Su sarnıcı ve Orta Çağ’da ilk olarak meydana getirilmiş Genç Roma dönemi diye tabir edilen surlar. Özellikle Selçuklular döneminde Karadeniz kıyılarının Türkleştirilmesi süreci içerisinde çeşitli bulgular ortaya çıkarıldı. Selçuklu emirine ait mühürlü yüzük ortaya çıkarıldı. Bu yarımada 3 bin yıllık tarihe sahip bir yer. Bu bakımdan koloni çağından Pers dönemine, Büyük İskender dönemine, Bizans, Ceneviz ve Selçuklu dönemine ait çok önemli bir bulgulara rastlanıldı. Son olarak Ceneviz dönemine ait bir şatonun temelleri ortaya çıkarıldı. Büyük İskender dönemine ait çeşitli mimari yapılar da ortaya çıkarıldı.”

Geçen yıl su altında yapılan çalışmalarda Filyos kıyısının önemli bir ticaret merkezi olduğu yönünde önemli bulgulara rastladıklarını ifade eden Doç. Dr. Şahin Yıldırım, su altındaki çalışmaların ağustosta başlayacağını da ifade etti.

Kazılarda antik kentin limanı, tiyatrosu, tapınakları ve surları ortaya çıkarıldı.