Şair Ece Ayhan’ın evini koruyamadık

Türk şiirinin en önemli şairlerinden Ece Ayhan 2002’de İzmir’de vefat ettiğinde cenazesi Çanakkale’nin Eceabat ilçesindeki Yalova köyüne defnedildi. Mezarının da bulunduğu köyde yer alan annesine ait evinde geçti Ece Ayhan’ın çocukluğu... Ayhan, 80’li yıllarda hasta olan annesiyle birlikte belirli dönemlerde bu evde yaşadı, şiirlerini ve denemelerini burada sürdürdü... Uzun zamandır bakımsız olan ev, geçtiğimiz günlerde tamamen yıkıldı.
2009’un kış aylarında, zaten bakımsız olan evin çatısı ve ikinci katı çökmüştü. Evde, Ayhan’ın son on yılına tanıklık etmiş, her türlü bakımını üstlenmiş yeğeni Sadık Ece Deniz oturuyordu. Deniz, evin büyük bölümünün yıkılmasından sonra ayakta kalan bir odanın üstünü naylon ile kaplayarak burada yaşamını sürdürüyordu.

Yeğeni öldürüldü
44 yaşındaki Sadık Ece Deniz, geçtiğimiz ağustos ayında, Bodrum’da kendisinden içki parası isteyen kişilerce bıçaklanarak öldürüldü. Deniz’in ölümünden sonra tamamen boşalan evin ayakta kalan duvarları bitişiğindeki ev için tehlike yarattığı gerekçesiyle, evin varislerinin talimatıyla yıkıldı.
‘Ece Ayhan Buluşmaları Sivil Girişimi’nden Semra Canbulat, “Zaten harap durumdaki evi çevreye de zarar verebileceği kaygısıyla şairin ailesinden birinin, bildiğim kadarıyla yeğeni Sadık Ece Deniz’in ağabeyinin talimatıyla yıkıldı” dedi.

‘Bilgi gelmedi’
Eceabat Belediye Başkanı Kemal Dokuz, kendisine bu konuyla ilgili herhangi bir bilgi iletilmediğini söyledi. Yalova Köyü’nün muhtarı Tuğrul Onan konuyla ilgili olarak şunları belirtti:
“Bu ev Ece Ayhan’ın annesinden kaldı, 7-8 varis var. Evin çatısı geçen kış çökünce kaymakamlığa konuyla ilgili yazı yazdım. Evin tehlike oluşturduğundan bahsettim. Yazıdan 20 gün sonra, Bayındırlık’tan gelip inceleme yaptılar. Hatta İl Kültür Müdürlüğü de geldi. Herkes ilgilendi ama bir çözüm bulunamadı. Sadık Ece Deniz öldükten sonra da cenazede gördüğüm ağabeyine durumu anlattım. Bize para verip, madem tehlikeli o zaman duvarı yıkın dedi.”

Neden korunmadı?
Ünlü bir şairin yaşadığı evin yıkılması bazı soruların sorulmasına neden oldu: ‘İkinci Yeni’nin ve Türk şiirinin bu usta kaleminin çocukluğunu geçirdiği, uzun yıllar yaşadığı evin yıkılması engellenemez miydi? Varislerle görüşülüp, ev koruma altına alınamaz mıydı? Dünyanın birçok yerinde yazar, şair, sanatçıların evlerinin koruma altına alınması bir gelenek. Üstelik sanatçıların sadece sahibi oldukları evler koruma altına alınmıyor, çok kısa süre yaşadıkları mekânlara bile, kapılarına yerleştirilen tabelalarla dikkat çekilip, buralar özenle korunuyor.
Elliot’ın ailesinin evi, Ted Hughes ile Sylvia Plath’in bir yıl birlikte yaşadıkları evleri (Hughes ölene kadar dönem dönem o evde yaşamaya devam etti), Emily Dickinson’ın evi bu uygulamanın örneklerinden sadece birkaçı...

KİMDİR?
Ece Ayhan 1931’de Datça’da doğdu. Ortaöğrenimini Atatürk Erkek Lisesi’nde tamamladıktan sonra Ankara Siyasal Bilimler Fakültesi’ni bitirdi. 1962-63 ve 1965-66’da kaymakamlık yaptı. Bu görevinden ayrılınca İstanbul’da çevirmenlik ve redaktörlüğe başladı. 1954 yılında Türk Şiiri dergisinde ilk şiiri yayımlandı. Kendine özgü bir dil ve anlatıma sahip olan Ayhan, Türk edebiyatının 1956-57 yıllarında başlayan ‘İkinci Yeni’ akımının önemli isimlerinden biri oldu.

William Butler Yeats’in evi (Sylvia Plath 1962’de bu eve yerleşti ve o da tıpkı Yeats gibi bu evde yaşamına son verdi).

Emily Dickinson’ın evi koruma altında...