Alt katınızda bir tiyatro sahnesi olabilir

axpaz021.jpg İşte bir apartman dairesinden garaja, İstanbul'un ilginç tiyatro sahneleri... İstanbul'da artık "küçük tiyatrolar devri" yaşanıyor. Tiyatro grupları kuruluyor, bu gruplar kendi sahnelerini de kendileri yaratıyorlar. Kimileri bir apartmanın en üst katına yerleşiyor, kimileri girişin hemen üstündeki 30 metrekarelik bir daireyi sahneye çeviriyor hatta kimi de eski bir müştemilatı değerlendiriyor. Büyük bir garajı alıp, elden geçirip iyi bir tiyatro sahnesi haline getirenler de var. İstanbul'un mekanları da yavaş yavaş bazı bölümlerini sanatsal etkinliklere ayırıyor. Bir katları, bölümleri tiyatro sahnesi olarak hizmet veriyor. Tiyatro Z Tiyatrocu Bengi Heval Öz ve dramaturg Cem Kenar'ın kurduğu Tiyatro Z, 2006 sezonundan itibaren Galata bölgesine yeni bir sahne kazandırma çabasında. Galata'nın ara sokaklarından birinde bulunan 100 metrekarelik, bodrum katında bir daire 70 kişilik bir salon haline dönüşmüş. "Bir bodrum katından dünyaya sesleniyoruz" Nerede değil, ne anlattığımız daha önemli. Tiyatroyu yaşamak için bir fikriniz, bir amacınız olmalı. Ödenekli tiyatrolar ile bizim mali anlamda yan yana gelebilmemiz mümkün değil. Ama bizdeki manevi duyguların daha yüksek olduğunu söyleyebilirim. "Kendi Tiyatrom Olsun" demeyecek tiyatrocu herhalde çok azdır. Biz Bengi ile bir bodrum katından dünyaya sesleniyoruz. Sokaktaki çocukların dikkatini çekmeyi başardık. Önümüzdeki sezon onlarla da proje üretmek için hazırlıklarımız var. "Barda, garajda, apartman katında ya da bodrum katında tiyatro olur mu?" diye düşünenlere bizim perdemiz açık. Buyurun seyredin ve sonra söyleyin olup olmadığını.Adres: Hacı Mimi Mah. Dibek Sok. No.10 Kuledibi-İstanbul Kulis Sanat Evi Metin Zakoğlu'nun 2004 yılında kurduğu Kulis Sanat Evi Oda Sahnesi Erenköy'de bir apartmanın arka bahçesinde. Eskiden müştemilat olarak kullanılıyormuş. Sadece 20 seyircinin alınabildiği odada izleyiciler rahat kanepelere, minderlere oturup çay, kahve, şarap içerek oyunları seyrediyor. Biletleri Biletix.com'da satılıyor. Şu anda "Bir Delinin Hatıra Defteri", "Benimle Delirir misin?" ve "Hayrola Karyola" oynanıyor. Oyunlar çarşambaları 15.00 ve 20.30, perşembeleri 20.30, cumaları 15.00 ve 20.30, cumartesileri 13.00, 16.00 ve 20.30, pazarları 13.00, 15.00 ve 18.30 saatlerinde sahneleniyor. Tam bilet 25, indirimli 20 YTL. "Çevredeki komşular sayesinde kapalı gişe oynuyoruz" Çevre apartmanların sakinleri burada şenlikli işler yapıldığını öğrendikçe toplanıp toplanıp oyunlarımızı kapatıyorlar. İstanbul'un her yerinden; Bahçeşehir, Beylikdüzü, Hadımköy gibi çok uzak yerlerden bile izlemeye geliyorlar. Geçen hafta Çorlu'dan bir grup geldi. Bu tarz butik tadındaki tiyatrolar ne kadar artarsa izleyen sayısı da o kadar artar diye düşünüyorum. Böylece belki Muhsin Ertuğrul'un vasiyetini yerine getirmiş olabiliriz: "Her yerde tiyatro".Yakında, tiyatroda ilk defa kadınlar günü başlatmayı düşünüyoruz.Adres: Ethemefendi Cad.Hacı Hakkı Bey Sok. No.5 Erenköy / İstanbul Tel: (0216) 4678967 DOT Prodüktörlüğünü Murat Daltaban, Süha Bilal ve Özlem Daltaban'ın yaptığı DOT'un sahnesi Mısır Apartmanı'nın dördüncü katında. 180 metrekarelik bu mekan ortalama 60-90 seyirci alıyor. DOT'ta her perşembe, cuma, cumartesi saat 20.30; pazar günleri de 19.00'da oyun sahneleniyor. Biletix.com'dan alabileceğiniz biletlerin fiyatları; tam 30, öğrenci 20 YTL. Şu anda "Sansürcü" oynuyor. "Seyirci yok diye şikayet var ama sürekli tiyatro açılıyor" Bir kere bu mekanlarda sahnelenecek oyunların küçük seyirci gruplarıyla buluşması öngörüldüğü için ticari olma kaygısı taşımazsınız. Büyük mekanlarda işleyen birçok yöntem buralarda işlemez ve mekan sizden yaratıcılık talep eder. Yani de dezavantaj diye düşünülen her şey avantaja dönüşür. Seyirci yok diye sürekli şikayet edilirken bu mekanların tiyatroya dönüştürülmesindeki ısrar nedendir diye düşünmek lazım. Adres: İstiklal Cad. Mısır Apt. Kat: 4 Beyoğlu Tel: (0212) 251 45 45 Tiyatrosever barlar Cambaz / İstanbul Kraliyet Tiyatrosu Cambaz'ın kuruluşundan beri konserler için kullanılan üçüncü katındaki sahnesi son 6-7 aydır aynı zamanda bir tiyatro sahnesi görevi de görüyor. 2005'te kurulan İstanbul Kraliyet Tiyatrosu her pazartesi ve perşembe günü saat 20.30'da yaklaşık 100 seyirci kapasiteli bu sahneye çıkıyor. Zaten buranın bir tiyatro sahnesi olarak kullanılması fikri de onlardan çıkmış. Şu anda Saygın Delibaş'ın yazıp yönettiği "Hastasıyız" isimli oyun oynanıyor. Tiyatronun kurucularından da olan Delibaş "Bugüne kadar barda oynamanın bir dezavantajını görmedik. Aksine seyirci rahat bir ortamda oyun izliyor, bir yandan içkisini içebiliyor" deyip ekliyor: "Tiyatro yapmak için büyük salonlara ihtiyaç yoktur. Yapmak istedikten sonra her yer tiyatro sahnesine dönüşebilir. Adres: Beyoğlu Cambaz Sahnesi, İmam Adnan Sok. No: 25 Tel: (0212) 244 75 92 "İstedikten sonra her yer sahne olabilir" KargART 2000 yılında plastik sanatlar merkezli bir galeri olarak Karga Bar'ın üst katında açıldı. 2003-2004 sezonunda Tiyatro Mahşer-i Cümbüş ile temsiller başladı. Şu ana kadar sahneye koydukları hiçbir oyunda seyirci sayısı problemi yaşamadıklarını belirten KargART'ın sanat koordinatörü İlyas Odman "Son noktada büyük mekanlar ya çok pahalı ya da devlete, belediyeye ait. Alternatif işler gerçekleştirmek isteyen sanatçılar yaşam dokusuna her açıdan daha yakın mekanları tercih ediyor" diyor. Adres: Kadife Sok. No: 16 Kadıköy Tel: (0216) 330 31 51 KargART GalataPerform GalataPerform 2003 yılından beri kendi deyişleriyle "Çifter Elektronik'in üzerinde", bir apartman dairesinde faaliyet gösteriyor. Kurucusu, tiyatro yönetmeni ve yazarı Yeşim Özsoy Gülan. Aynı zamanda GalataPerform'un genel sanat yönetmeni ve bu yıl Afife Jale Ödülleri'nde Cevat Fehmi Başkut Özel Ödülü'nü aldı. Ana kadrosu sekiz kişiden oluşan Vediğerşeyler Tiyatro Topluluğu'nun üretim mekanı ve ana sahnesi olan mekan aynı zamanda farklı disiplinden sanatçılara da kapılarını açıyor. Söyleşiler, müzik performansları da izlenebiliyor. Bu ay içinde Vediğerşeyler Topluluğu cumartesi günleri saat 20.30'da "Playback" isimli oyunlarını sahneliyor. "10 kişi de gelse dolu dolu oynayabiliyoruz" İstanbul için istediğiniz gibi sahne bulamamak sorunu hep var. Bulduğunuz sahnelerde de üvey evlat oluyorsunuz genelde. Alternatif tiyatro yapıyorsanız az kişiye hitap etme durumu yüzleşmeniz gereken bir şeydir. Özel tiyatrolarda gişe oyununa gitmezseniz seyirciniz aslında oyun başına ortalama 20 ile 100 kişi arasında seyreder. Ayrıca sanatsal duruş olarak her yerde tiyatro olabileceğine, her mekanın teatral bir duruma dönüştürülebileceğine inanıyorum. Bu nedenle Galata'da bir mekan kurdum. Bir de umutsuzluk, şikayet ve ataleti sevmediğim için.Seyirci sayımız çok inişli çıkışlı. Kimi etkinliğe 150 kişi geliyor sokaklara taşıyorsunuz, kimi zaman dört kişi geliyor ve oyun iptal etmek durumunda kalıyorsunuz. Zamanla oturacağını düşünüyorum. Müdavimlerimiz var. Öncelikle böyle bir mekanda seyirciyle daha yakın bir ilişki kuruyorsunuz. Mekan İtalyan sahnelerde olduğu gibi sabit olmadığı için tercihinize göre hiç aklınıza gelmeyen seyir ve oyun alternatifleri yaratabiliyorsunuz. 200-300 kişilik salonlarda olduğu gibi sürekli burayı nasıl dolduracağım derdi yok. 10 kişi de gelse dolu dolu oynayabiliyorsunuz!Bence böyle küçük sahnelerin açılması çok olumlu bir gelişme. Ülkemizde çokça var olan imkansızlıktan bir şey yapamama durumu ve buna bağlı umutsuzluk söylemlerini kırıyor. Adres: Büyük Hendek Caddesi No: 37 Kat 1 Galata Tel: (0212) 243 99 91 Garaj İstanbul Garajistanbul henüz açılmadı. Mayıs ortasında açılması planlanıyor. Garajistanbul, 1995 yılında Antalya'da bir otoparkı kendisine mekan edinmiş 5. Sokak Tiyatrosu'nun 10 yıllık deneyiminin devamı niteliğinde bir proje. 2005'in kasım ayında Galatasaray Garajı'nın alt katındaki 600 metrekarelik, 140 kişilik alan 5. Sokak tiyatrosu kurucuları Övül Avkıran ve Mustafa Avkıran tarafından kiralandı. "Farklı disiplinlerden oluşan çağdaş gösterimler için yeterli ve uygun mekanlar malesef ki ülkemizde yok" diyen Avkıran garajın genel görünümünün, mekanın kendine has atmosferinin bozulmamasına özellikle dikkat ettiklerini belirtiyor. Garajdan tiyatroya...