‘İttifak’a oy ile partiye oy farklı

24 Haziran’da yapılacak Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçiminde oy pusulasında ittifaklarda yer alan partilerin kendi logolarını taşıyan alana verilen oylar, partilerin kendi hanelerine yazılacak. Pusuladaki oyun ittifak alanında hangi partiye ait olduğu tespit edilememesi ya da ittifakta yer alan tüm partilere ayrı ayrı mühür basılması durumunda da oy geçersiz sayılmayacak. Bu oylar ittifakın ortak oyu kabul edilecek. İttifakın çıkaracağı toplam milletvekili sayısı, ittifakta yer alan partilerin hem bireysel hem de ittifakın ortak oyları toplanarak belirlenecek. Milletvekili paylaşım hesabında ise ortak oylar partilerin bireysel oy oranı baz alınarak bölüştürülecek. Milliyet’e konuşan İstatistik Uzmanı, Seçim Analisti Filiz Koç, bu durumla ilgili şu yorumda bulundu:

- DAHA FAZLA VEKİL: Yapılan son yorumlarda MHP’nin oyunun arttığı, bu artışın İYİ Parti’ye giden oyların geri dönmesi nedeniyle değil Ak Parti’den alınan oylar nedeniyle olduğu kaydedildi. Bunun üzerine de Ak Parti, bunu ölçmek için harekete geçti. Ak Partili seçmen, ittifak pusulasında Ak Parti’ye ayrılan bölüme ‘EVET’ mührünü basarsa, hem Ak Parti’nin oyu azalmaz hem de ittifak kapsamında TBMM’ye girecek 300 Ak Partili vekil hedefinde zorlanma olmaz. Bu nedenle Ak Parti, kendi listesinden daha fazla vekil çıkarmak istiyorsa, kendi seçmenini konsolide etmesi gerekiyor. Cumhur İttifakı kapsamında MHP’ye basılan her ‘EVET’ mührü Ak Parti’nin oyunun düşmesine neden olur.

- ZAYIF OLAN PARTİ GEÇİŞ: Ak Parti’ye oy verecek seçmenleri ele alalım; ‘EVET’ mührünü ne Ak Parti’ye ne de MHP’ye gelmeyecek şekilde oy pusulasında Cumhur İttifakı alanına basarsa bu Ak Parti’nin toplamdaki oy sayısını azaltır, MHP’nin oy sayısını artırır. Geçmiş genel seçimlerde 1 oy ile 1 vekilin kazanıldığı seçim çevreleri oldu. Seçmen halen nasıl oy kullanması gerektiğini tam olarak, iyi anlayamadı. Parti yerine ittifaka oy verilmesi halinde, güçlü olan partiden zayıf olan partiye oy geçişi daha fazla oluyor.

- STRATEJİK OY: Millet İttifakı’na bakıldığında ise Saadet Partisi’nin barajın altında olduğunu görüyoruz. Erzurum gibi CHP’nin fazla oy alamadığı illerde seçmen ‘EVET’ mührünü ittifak için kullanır, kendi desteklediği partiye ‘EVET’ mührünü basmazsa Erzurum’dan İYİ Parti’nin milletvekili çıkarması gündeme gelebilir. İttifaka oy vermek ile partiye oy vermek aynı şey değil. Seçmen, TBMM’de desteklediği partisinin milletvekili sayısının düşmesini istemiyorsa, ittifak kapsamında ‘EVET’ mührünü kendi partisine basmalı. Ancak seçim çevresine göre de değişim göstermekle birlikte, son vekili hangi parti daha kolay çıkarabilir ise ona göre seçmen, ‘stratejik oy’ kullanabilir.