İstismar davalarına sonuna kadar takip

Adalet Bakanlığı, Türkiye’nin kanayan yarası olan cinsel istismar mağdurları, şiddete uğrayan kadınlar ve engellilere yönelik davalarda radikal bir adım atıyor. Adalet Bakanlığı Mağdur Hakları Daire Başkanlığı’nın hazırladığı projeye göre devlet, travmaya yol açan bu alanlarda açılan davaları yıllar sürse de sonuna kadar takip edecek. Avukatlık giderleri, masrafları devlet karşılayacak. Yedi pilot ilde ve kırılgan gruplara yönelik başlatılan ve özel birim kurulmasını öngören, başarılı olması halinde 81 ile yaygınlaştırılacak proje özetle şöyle:

KIRILGAN GRUPLAR: Çocuk ve boşanma sürecine has kurgulanan mevcut sistem, tüm kırılgan grup mensuplarını kapsayacak şekilde genişleyecek. Adli süreçte; cinsel suç, aile içi şiddet, terör veya insan ticareti suçu mağdurları ile çocuk, kadın, yaşlı ve engelli mağdurlar özel olarak desteklenecek. Hizmet sunumuna ilişkin standartlar geliştirilecek, vaka yönetiminin uygulandığı, adli görüşme odalarının kullanıldığı etkin bir sistem kurulacak. Çocuk ve aile içi şiddet büroları ile tüm ceza mahkemelerinde uzman desteği sağlanacak.

KORUMA ZİNCİRİ GÜÇLENECEK: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (ASPB), Çocuk İzleme Merkezi (ÇİM) ve kolluk mekanizmaları ile birlikte Barolar ve STK’lar ile iş birliği ve eşgüdüm içerisinde çalışılacak, koruma zincirinin adli süreçteki halkası güçlendirilecek.

MASRAFI DEVLET ÖDEYECEK: Söz konusu dört kırılgan grupta bulunanlar, avukat masrafı altında ezilmeyecek. Müdürlüğün görevlendirdiği uzmanlar, ilgili ilde bulunan barolarla irtibata geçerek davaya ücretsiz avukat tayin edilmesini sağlayacak.

ÖZEL MÜDÜRLÜK:Pilot uygulama için belirlenen; İstanbul Anadolu, İzmir, Adana, Eskişehir, Samsun, Malatya ve Rize adliyelerinde bakanlığa bağlı olarak cumhuriyet başsavcılığının gözetim ve denetiminde özel müdürlük kurulacak. Müdürlük bünyesinde bilgilendirme ve yönlendirme bürosu, kırılgan grup destek bürosu, ceza yargılaması destek bürosu ve hukuk yargılaması destek bürosu oluşturulacak.

ŞİMDİLİK 720 PEDAGOG VE PSİKOLOG: İlk aşamada merkezlerde görev yapacak 720 pedagog ve psikoloğ sayısı, projenin ülke çapında yaygınlaşmasıyla bin 500’e çıkarılacak. Psikolog ve pedagoglar uzmanların yönlendirmeleriyle mağdurların psikolojik tedavileri ve dava sürecinde uzmanların bilgilendirilmesi için devrede olacak. Ağır travma yaşayanlar için psikolog ve pedagoglar tavsiyesiyle hareket gedilecek.

AİLE İKNA EDİLECEK: Cinsel istismar mağduru çocuklar için karakollarda yapılan işlem anında müdürlüklere iletilecek. Aile olayın failinden şikayetçi olmasa da görevli uzman aile ile konuşup şikayet için ikna edecek.

YÖNETMELİK ÇIKACAK: Uygulamanın hayata geçeceği yedi pilot ildeki adliyelerde kurulacak merkezlerde çalışacak uzmanlar belirlendi. Tamamlanma aşamasında olan yönetmelik Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile hemen yürürlüğe girecek. Yönetmeliğin yürürlüğe girmesiyle adalet sisteminde yeni bir sayfa açılmış olacak.

Mağdura hemen ulaşılacak

Uzun ve karmaşık yargılama süreçlerinde mağdurun zorlukları aşabilmesi için sadece uzman devrede olacak. İstismara uğrayan ve ÇİM’e başvuran çocukların doktor, adli tıp raporları, ihtiyaç duyulması halinde devlet bakımına alınması için Aile Bakanlığı ile irtibatı bu uzmanlar sağlayacak. Şiddet mağduru kadının kadın sığınma evlerine yerleştirilmesinden de bu uzmanlar sorumlu olacak.

Her davaya uzman

Yeni sistem, adliyelerde savcıların kullandıkları UYAP sistemine entegre edilecek. Mağdurlar adliyelerde doğrudan bu merkezlere gelebilirken, bu merkezlerden haberdar olmayanların savcılıklara başvurması halinde savcı kişinin bilgilerini sisteme girecek ve müdürlüklerin mağdura ulaşması sağlanacak. Ayrıca kolluk kuvvetleri vasıtasıyla da müdürlükler bilgilendirilecek.