08.01.2018 - 01:30 | Son Güncellenme:
MERT İNAN İstanbul
Osmanlıca olarak İleri Gazetesi’nde 12 Ocak 1923 tarihli nüshasında yayımlanan mektupta, Amerika’daki İrlanda Cumhuriyeti Cemiyeti Başkanı Wiliam Darry, 26 Aralık 1922 tarihinde Mustafa Kemal Paşa’ya hitaben; “Milli Mücadele ile Yeni Dünya’nın da hürmetini kazanan Türkiye’nin; aynı Mücadele’yi yapan İrlanda’ya da yardım etmeyi esirgemeyeceğine eminim. Türkiye’nin kurtarıcısı olan zatıalilerinin de yardımını istirham ile arzı hürmet eylerim efendim” diyor.
Türkiye ile İrlanda halkı arasındaki dostluğa dair bilinmeyen bir belge ilk kez gün yüzüne çıkarıldı. İleri Gazetesi’nin 12 Ocak 1923 tarihli nüshasının 2. sayfasında eski Türkçe ile yayınlanan ve 94 yıl sonra ilk kez Araştırmacı-Yazar Atilla Oral tarafından gün yüzüne çıkartılan belgeye göre İrlandalılar, hem İstiklal Savaşı’ndan sonra, hem de Lozan görüşmeleri öncesinde İngiliz emperyalizmine karşı Atatürk’ten yardım istiyor. 94 yıl boyunca arşiv raflarında unutulan belge aynı zamanda İrlandalılar’ın Mustafa Kemal Atatürk’e duydukları kahramanlık ve hayranlığa da ışık tutuyor.
Atatürk’e mektup
Amerika’daki İrlanda Cumhuriyeti Cemiyeti Başkanı Wiliam Darry imzalı 26 Aralık 1922 tarihli Mustafa Kemal’e gönderilen mektup, “Türkiye Büyük Millet Meclisi Reisi Mustafa Kemal Paşa Hazretleri”ne diye başlıyor. Mektupta “Muhterem Reis Hazretleri Lozan’da akd edilecek konferansta Ankara’dan gönderilecek murahhasların İrlanda Cumhuriyeti’ne de yardımda bulunması istirham ederim. Yaptığınız Milli Mücadele ile Yeni Dünya’nın da hürmetini kazanan Türkiye’nin; aynı mücadeleyi yapan İrlanda’ya da yardım etmeyi esirgemeyeceğine eminim. Türkiye’nin kurtarıcısı olan zatıalilerinin de yardımını istirham ile arzı hürmet eylerim efendim. Amerika’da İrlanda Cumhuriyeti Cemiyeti Reisi Wiliam Darry” ifadeleri yer alıyor.
Neden saklı kaldı?
Belgeyi 94 yıl sonra ortaya çıkaran araştırmacı Yazar Atilla Oral ise şunları söyledi:
“O dönem Türk halkıyla aynı kaderi paylaşan İrlanda halkının Atatürk’ten yardım talebi Osmanlıca olarak İleri Gazetesi’nde yayınlanıyor. İleri Gazetesi, Mustafa Kemal Paşa’dan yardım talebi için, “İngiliz emperyalizminden Türkiye’yi kurtaran Mustafa Kemal Paşa’dan İrlanda halkının yardım talebi”, “İrlandalılar Türklerden yardım bekliyor.” “Amerika’daki İrlanda Cemiyeti’nin Kumandanımıza mektubu” başlıklarını atıyor. Türkiye-İrlanda dostluğunda yeni bir sayfa açacak olan bu belge her nedense, bugüne kadar ortaya çıkmamış veya çıkarılmamıştır.”