Fatura deyip geçmeyin

Fatura, satılan mal veya yapılan iş karşılığında düzenlenen ticari bir belge. Satıcı ve müşteri arasındaki ticari ilişkiyi ispat etmek açısından fatura büyük önem taşıyor. Vergi Usul Kanunu’na göre; faturanın malın tesliminden ya da hizmetin yapılmasından itibaren yedi gün içinde düzenlenmesi gerekiyor. Bu süre geçtikten sonra düzenlenen faturalar, vergi kanunları açısından hiç düzenlenmemiş sayılıyor.

Bu durumdaki faturalar için faturada yazılması gereken tutarın yüzde 10’u oranında özel usulsüzlük cezası uygulanıyor. Cezanın alt sınırı her bir fatura için 2016 yılında 210 TL. Bir yıl içinde çeşitli tarihlerde fatura düzenlenmemesi halinde, toplam olarak kesilecek ceza tutarı 2016 yılı için 110 bin TL’den fazla olamıyor.

Naylon fatura

Halk arasında gerçeği yansıtmayan faturalara “naylon fatura” deniyor. Naylon fatura, Vergi Usul Kanunu’nda “Sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge” olarak ifade ediliyor. İşletmeler bu faturaları giderlerini azaltmak veya daha az KDV ödemek amacıyla alıyor. Burada bir noktaya dikkat çekmek istiyoruz.

Kanuna göre faturayı düzenleyen şirketin var olması ve vergilerini tamamen ödemesi yeterli değil. İşlemin de her açıdan gerçek olması gerekiyor. Yasal olarak, yapılmamış bir iş için var olan bir şirketin faturasının kullanılmasıyla “patates baskı” tekniği veya başka bir yolla üretilmiş bir faturanın kullanılması arasında hiçbir fark yok.

Konu sadece olmayan gider için fatura alınmasıyla ilgili değil. Olan bir işlemi miktar veya içerik olarak olduğundan farklı gösteren faturalar da aynı durumda.

Risk büyük

Sahte veya içerik olarak yanıltıcı fatura düzenleyenler ya da bunları kullananların karşı karşıya olduğu ceza riski son derece yüksek. Bu durumda olanlardan öncelikle kaybına neden oldukları vergi gecikme faiziyle birlikte alınıyor. Ayrıca kaybına neden oldukları verginin üç katı para cezası kesiliyor. Olay bununla da bitmiyor. Bu durumdaki kişiler ayrıca asliye ceza mahkemesinde yargılanıyor ve suçlarının sabit görülmesi halinde hapis cezasına çarptırılıyor.

Sahte faturayı düzenleyen veya kullananlar 3 yıldan 5 yıla kadar; içerik olarak yanıltıcı faturayı düzenleyen veya kullananlar ise 18 aydan 3 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılıyor. Yani Tosya’ya pirince giderken evdeki bulguru kaybedebilirsiniz.

Defter ve belgeleri iyi saklayın

Kamuoyunda “vergi affı” olarak bilinen 6736 sayılı Kanun kapsamında, (biraz da vergi dairesinin “telkinleriyle”) 2011-2015 yıllarına ilişkin matrah artırımında bulunan mükellefler anılan yıllara ilişkin ilave vergi ve para cezası ödeme riskinden kurtulmuş durumdalar. Kanunda, artırımda bulunulan yıllar için inceleme ve tarhiyat yapılamayacağı açıkça yazıyor.

Ancak Kanunda; “matrah veya vergi artırımında bulunulmasının muhafaza ve ibraza ilişkin hükümlerin uygulanmasına engel olmayacağı” da belirtilmiş durumda. Yani vergi müfettişleri başka bir mükellefin incelemesi (veya matrah artırımında bulunulmayan vergiler) nedenine dayalı olarak defter ve belgeleri istediğinde ibraz etmek zorunlu. Bu zorunluluğa uyulmaması halinde on sekiz aydan üç yıla kadar hapis cezası söz konusu. Aman dikkat!

SORU-CEVAP

Merhaba, vergi ve sigorta primlerini bazen geç ödüyoruz. Tabii faiz ödemek durumunda kalıyoruz. Muhasebecim bunlar gider yazılmaz diyor. Bu doğru mu? (Birol U.)

6183 sayılı Kanun’a göre tahsil edilen alacakların (örneğin vergilerin) geç ödenmesi nedeniyle hesaplanan gecikme zam ve faizleri gider yazılamıyor. Ancak, özel hukuktan kaynaklanan işlemler nedeniyle ödenen gecikme zam ve faizleri gider yazılabiliyor. Örneğin, işletmenin SGK’ya primlerini geç ödemesi nedeniyle hesaplanan gecikme cezası, KDV’yi geç ödemesi nedeniyle ödenen gecikme faizleri vb. gider kabul edilmezken; başka bir işletmeye olan borcunu geç ödemesi sebebiyle ödediği gecikme faizi, bankaya olan borçları nedeniyle katlandığı faizler gider yazılabiliyor.

Ben emekli memurum, evimi kiraya verdim. Her yıl vergisini ödüyorum. Başka bir emekli arkadaşın kirada dükkÂnı var, bana ben vergi ödemiyorum; üste iade alıyorum dedi. Bu nasıl oluyor, ben de iade alabilir miyim? (Fazıl H.)

Konut olarak kiraya verdiğiniz taşınmaz için iade alamazsınız. Arkadaşınız taşınmazını işyeri olarak kiraya vermiş olmalı. Kirası stopaj yoluyla kesildiği için bazı durumlarda iade söz konusu olabiliyor. Bu konuyu Mart 2017’de ayrıntılı olarak açıklayacağız.

TEBESSUM

Ölüm sebebi

Temel’in babası ölür. Taziyeye gelen arkadaşı “Başın sağ olsun, nasıl öldü” diye sorar.

12. kattan aşağıya düştü

Vah vah çok feci.

Yok öyle ölmedi. Tam yere düşecekken manavın tentesine çarpıp tekrar yükseldi.

Yazık, daha şiddetli çakıldı o zaman.

Hayır kasabın tenteden karşı binanın çatısına zıpladı.

Demek çatıya çarpıp öldü.

Yok yahu, çatıdan yuvarlanıp elektrik tellerine gitti.

Yapma ya! Çarpıldı o zaman.

Yok canım, tellerden yaylandı, 150 metre yukarı fırladı.

Oradan yere çakıldı, öyle mi?

Hayır, oradan da bakkalın tenteye.

Oradan yere düştü ha?

Yooo... Oradan da yine kasabın tentesine.

Ulan nasıl öldü bu adam?

Baktık duracağı yok, furduk oni…

GÜNÜN SÖZÜ

Nerde bir türkü söyleyen görürsen korkma yanına otur. Çünkü kötü insanların türküleri yoktur.

NE KADAR dikkatlisiniz

1 + 4 = 5
2 + 5 = 12
3 + 6 = 21
8 + 11 = ??